Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη Μονή της Χώρας: H Τουρκία να σεβαστεί την ιστορία της
Με τη πάγια αμερικανική θέση που καλεί την κυβέρνηση της Τουρκίας να διασφαλίσει τη προσβασιμότητα στα μνημεία διαφορετικών θρησκευτικών κοινοτήτων που μετατρέπονται σε τζαμιά αντέδρασε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στη μετατροπή της ιστορικής Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό τέμενος.
Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου ανάφερε ότι αυτό πρέπει να γίνει με ένα τρόπο που θα σέβεται την ποικιλόμορφη ιστορία του μνημείου.
Όπως σημείωσε, «γνωρίζουμε ότι το Μουσείο της Χώρας, ένα μνημείο που βρίσκεται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, άνοιξε ξανά ως τζαμί και σας παραπέμπουμε στην κυβέρνηση της Τουρκίας για περισσότερες λεπτομέρειες. Ενθαρρύνουμε την τουρκική κυβέρνηση να διατηρήσει και να διασφαλίσει την προσβασιμότητα στις τοποθεσίες και τα κτίρια που φιλοξενούσαν διαφορετικές θρησκευτικές κοινότητες, με τρόπο που σέβεται την ποικιλόμορφη ιστορία τους».
Υπενθυμίζεται ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε διατυπώσει την ίδια θέση τον Ιούλιο του 2020 όταν η Αγιά Σοφία είχε μετατραπεί σε τζαμί.
Το τρίτο βυζαντινό μνημείο που μετατρέπεται σε τζαμί στην Τουρκία
Μετά την Αγία Σοφία αλλά και τη Μονή της Παμμακάριστου πρόκειται για το τρίτο βυζαντινό μνημείο σε τουρκικό έδαφος το οποίο λειτουργεί ως τέμενος.
Η εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα, το καθολικό του πάλαι ποτέ μοναστικού συγκροτήματος χρονολογείται από τον 6ο αιώνα μ.Χ. ενώ τα ανεκτίμητης αξίας ψηφιδωτά και οι τοιχογραφίες φιλοτεχνήθηκαν τον 14ο αιώνα, από το 1305 έως το 1320, επί βασιλείας Παλαιολόγων.
Η Μονή της Χώρας είναι το μνημείο με τα περισσότερα και πλέον περίτεχνα βυζαντινά ψηφιδωτά που διασώζεται στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με την Αγία Σοφία αλλά και τη Μονή της Παμμακάριστου, που επίσης λειτουργεί ως τέμενος με την ονομασία Φετχιγέ.
Η Αγία Σοφία είχε επίσης αποδοθεί στη μουσουλμανική θρησκευτική λατρεία το 2020.
Η Μονή της Χώρας μετατράπηκε σε τζαμί το 1511, 58 χρόνια μετά την Άλωση της Πόλης. Ωστόσο, με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Τουρκίας, το 1945 έγινε μουσείο.
Μετά την απόφαση αυτή, ειδικοί από τις ΗΠΑ εκτέλεσαν τεράστιο έργο αποκατάστασης και συντήρησης των ψηφιδωτών και νωπογραφιών, ξηλώνοντας σοβάδες που τα κάλυπταν. Οι εργασίες, που ξεκίνησαν το 1948, ολοκληρώθηκαν δέκα χρόνια αργότερα, το 1958.