Απίστευτη ανακάλυψη από αστρονόμους: Μπορεί η «σφαίρα Dyson» να είναι αληθινή;
Η θεωρία επιστημονικής φαντασίας που, τελικά, μπορεί να είναι πραγματικότητα
Σε μία ιδιαίτερα σημαντική ανακάλυψη φαίνεται πως προχώρησε μία ομάδα αστρονόμων, καθώς εντόπισαν 60 αστέρια τα οποία θα μπορούσαν να σχηματίζουν γιγάντιους εξωγήινους σταθμούς παραγωγής ενέργειας.
Ειδικότερα, όπως αποκαλύπτει άρθρο της Daily Mail, πραγματοποιήθηκε ενδελεχής έρευνα σε 5 εκατ. απομακρυσμένα ηλιακά συστήματα, με τη βοήθεια αλγορίθμων «νευρωνικών δικτύων», η οποία και «έδειξε» 60 μακρινά άστρα, τα οποία φαίνεται να περιβάλλονται από γιγάντιους εξωγήινους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.
Επτά από αυτά τα αστέρια -τα λεγόμενα άστρα M-νάνοι, που κυμαίνονται μεταξύ 8 με 60% του μεγέθους του ήλιου μας- καταγράφηκαν να εκπέμπουν απροσδόκητα υψηλές υπέρυθρες «υπογραφές θερμότητας», σύμφωνα με τους αστρονόμους.
Τα φυσικά φαινόμενα που θεωρούμε πως ισχύουν στο εξώτερο Διάστημα, όπως αναφέρεται στη νέα μελέτη, «δεν μπορούν εύκολα να εξηγήσουν την παρατηρούμενη υπερβολική εκπομπή υπέρυθρων».
Στο προσκήνιο η «σφαίρα του Dyson»
Από τότε που ο θεωρητικός φυσικός Freeman Dyson πρότεινε για πρώτη φορά μία ρηξικέλευθη ιδέα στο Πρίνστον το 1960, οι αστροφυσικοί υπέθεσαν ότι προηγμένοι εξωγήινοι θα μπορούσαν να έχουν κατασκευάσει τεράστιους συλλέκτες ηλιακής ενέργειας γύρω από ένα αστέρι ή ακόμα και περισσότερα.
Ενώ τροφοδοτούσαν τους εξελιγμένους εξωγήινους πολιτισμούς τους, αυτές οι υποθετικές «σφαίρες του Dyson» θα αποκαλύπτονταν, εκπέμποντας περισσότερη θερμότητα από το συνηθισμένο, υποστήριξε ο φυσικός.
Οι αστροφυσικοί και οι πλανητολόγοι αποκαλούν τις «σφαίρες του Dyson» και άλλες έννοιες σαν αυτές ως «τεχνοϋπογραφές» ή απλώς ως σημάδια τεχνολογίας εκεί έξω στο σύμπαν.
Οι εν λόγω «τεχνοϋπογραφές» μπορεί να κυμαίνονται από αυτά τα απίστευτα επιτεύγματα της μηχανικής έως πιο ταπεινά σημάδια, όπως η τεχνολογικά κατασκευασμένη ρύπανση - συμπεριλαμβανομένου του αερίου διοξειδίου του αζώτου από τα καυσαέρια της καύσης ή των χλωροφθορανθράκων (CFCs) που στο παρελθόν απείλησαν το στρώμα του όζοντος της Γης, ανιχνεύσιμα και τα δύο μέσω τηλεσκοπίων σε έτη φωτός μακριά.
Δύο ομάδες αστρονόμων, με επικεφαλής τον Matías Suazo στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία και τον Gaby Contardo στο International School for Advanced Studies στην Ιταλία, πραγματοποίησαν την τελευταία έρευνα, αναζητώνταςενδεικτικά υπέρυθρα δεδομένα που μπορεί να αποκαλύψουν μια μακρινή «σφαίρα Dyson».
Οι ερευνητές συνδύασαν δεδομένα από τον δορυφόρο Gaia της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, το διαστημικό τηλεσκόπιο Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE) και το επίγειο υπέρυθρο τηλεσκόπιο MASS2.
Ενώ μπορεί να υπάρχουν άλλες εξηγήσεις για τις υπερβολικές υπογραφές υπέρυθρων που βρήκαν, ο Suazo σημείωσε, «Η πιο συναρπαστική εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι οι σφαίρες του Dyson είναι πραγματικές».
Τι ανακάλυψαν οι αστρονόμοι
Η ομάδα του Suazo στη Σουηδία προσδιόρισε ότι επτά, κόκκινα αστέρια, τύπου M-νάνος, το καθένα όχι μακρύτερα από 900 έτη φωτός από τη Γη, φαινόταν να παράγουν έως και 60 φορές περισσότερη υπέρυθρη θερμότητα από ό,τι θα περίμενε κανείς με βάση το μέγεθός τους.
Για κάθε αστέρι κόκκινου νάνου υπολόγισαν πόσο από την ακτινοβολία του θα έπρεπε να αποκλειστεί από κάποια πιθανή τεχνολογία συλλογής ενέργειας προκειμένου να παραχθεί η μετρούμενη αναλογία υπέρυθρης θερμότητας έναντι του ορατού φωτός.
Οι τιμές κυμαίνονταν από 3 έως 16% για τα επτά ασυνήθιστα αστέρια που εντόπισαν.
«Αυτό δεν είναι σαν ένα στερεό κέλυφος γύρω από το αστέρι», όπως είπε στο New Scientist ένα μέλος της ομάδας του Suazo, ο αστροφυσικός Jason Wright από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.
Εάν αυτά τα αστέρια αποδεικνύονταν ότι περιβάλλονται από εξωγήινους σταθμούς παραγωγής ενέργειας, με άλλα λόγια, θα επρόκειτο για μια παραλλαγή της σφαίρας του Dyson που καλύπτει όλο το φάσμα που θα ονομαζόταν «σμήνος του Dyson».
Ένα τέτοιο σμήνος θα μπορούσε να έχει τη μορφή ενός μεγάλου στόλου δορυφόρων, που θα περιφέρονταν γύρω από αυτά τα αστέρια ως μέσο συλλογής ενέργειας.
«Πρόσθετες αναλύσεις είναι οπωσδήποτε απαραίτητες για να αποκαλυφθεί η αληθινή φύση αυτών των πηγών», έγραψε η ομάδα στη μελέτη της, που δημοσιεύτηκε αυτό το μήνα στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Τι είναι η σφαίρα του Dyson
Η σφαίρα Dyson είναι μία υποθετική μεγακατασκευή, η οποία περικλείει έναν αστέρα και συσσωρεύει την ενέργεια που ο αστέρας εκπέμπει. Η έννοια της κατασκευής αυτής αναπτύχθηκε αρχικά από τον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Όλαφ Στάπλεντον στο μυθιστόρημα του 1937 με τίτλο Star Maker, ενώ αργότερα η ιδέα προωθήθηκε και έγινε ευρύτερα γνωστή από τον φυσικομαθηματικό Freeman Dyson σε μελέτη που εκπόνησε το 1960 με τίτλο Search for Artificial Stellar Sources of Infrared Radiation (αναζήτηση για τεχνητές αστρικές πηγές υπέρυθρης ακτινοβολίας).
Ο Dyson εκτίμησε πως η ύπαρξη τέτοιων κατασκευών θα ήταν η λογική συνέπεια των αυξανόμενων αναγκών ενός τεχνολογικού πολιτισμού για ενέργεια και για την αναγκαιότητα διασφάλισης της προς την μακροχρόνια επιβίωση του. Πρότεινε επίσης πως η αναζήτηση για τέτοιου είδους κατασκευές θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανακάλυψη εξελιγμένων και νοήμονων εξωγήινων μορφών ζωής. Θα μπορούσαν να υπάρχουν διάφοροι τύποι σφαιρών και η ικανότητα απορρόφησης ενέργειας τους θα αντιστοιχούσε στις βαθμίδες τεχνολογικής ανάπτυξης της κλίμακας Καρντάσεφ.
Οι διαφόρων τύπων παρόμοιες συσκευές οι οποίες ως στόχο έχουν την απευθείας εκμετάλλευση των αστέρων και την αποθήκευση της ενέργειας τους, ονομάζονται σφαίρες Dyson, με κάποιες από τις υποθετικές αυτές προτάσεις να επεκτείνονται και στην δυνατότητα κατοίκησης ή ανάπτυξης βιομηχανίας επί των κατασκευών αυτών. Οι περισσότερες ιδέες αναπαριστώνται ως ένα κέλυφος το οποίο περικυκλώνει κάποιον αστέρα, υπάρχουν όμως και εκδοχές όπου η συσκευή είναι δακτύλιος ή συστοιχίες συσσωρευτών.
