Πρεμιέρα εκπτώσεων από Δευτέρα: Οι Κυριακές με ανοιχτά τα εμπορικά - Τί να προσέχουν οι καταναλωτές

Πρεμιέρα για τις χειμερινές έκπτώσεις την Δευτέρα, 13 Ιανουαρίου, με τους εμπορικούς συλλόγους να αναφέρουν σε ανακοινώσεις τους ότι οι έμποροι περιμένουν τους καταναλωτές με «δυνατές εκπτώσεις και μοναδικές ευκαιρίες».

Όλα δείχνουν, όπως σχολιάζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης, πως οι χειμερινές εκπτώσεις, παρά την οικονομική κόπωση των εορτών, θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες εμπόρων και καταναλωτών και η αγοραστική κίνηση θα κινηθεί σε καλύτερα επίπεδα από πέρυσι, με στόχο ο τζίρος στη λιανική το δίμηνο, Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2025, να ξεπεράσει τα 6 δισ. ευρώ του αντίστοιχου περυσινού διμήνου.

Ο στόχος της αύξησης των πωλήσεων είναι εφικτός, συνεχίζει ο κ. Κορκίδης, κυρίως λόγω των αυξήσεων 6,4% στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα και τη μείωση της ανεργίας στο 9% σε μία ακόμα ένδειξη ότι οι πιέσεις που δέχτηκαν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί το προηγούμενο διάστημα αρχίζει να εξασθενούν σταθερά. Ως θετική συγκυρία αναφέρει και την μηνιαία πτώση -0,2% των τιμών στα τρόφιμα και ποτά, που καταγράφηκε στη χώρα μας σύμφωνα με τη Eurostat, καθώς και την, κατά μέσο όρο -0,94% μείωση στις τιμές των προϊόντων στα σουπερμάρκετ τον Δεκέμβριο σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ. Επιπλέον, τονίζει ο κ. Κορκίδης, οι εκπτώσεις μπορούν να περιορίσουν τον πληθωρισμό από το 2,9%, κατά τουλάχιστον μισή μονάδα.

«Ωστόσο φέτος, θα πρέπει να επιδιώξουμε οι τακτικές χειμερινές εκπτώσεις να επεκταθούν σε περισσότερους κλάδους και ιδιαιτέρως στις υπηρεσίες, αφού η ακρίβεια έχει μετατοπισθεί σε μεγάλο βαθμό, από το εμπόριο στη παροχή υπηρεσιών» καταλήγει ο πρόεδρος.

«Οι προσδοκίες του εμπορικού κόσμου από τις χειμερινές εκπτώσεις είναι μεγάλες» επισημαίνει στο Αθηναϊκό -Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Αθήνας (ΕΣΑ) και αντιπρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA) και συμπληρώνει: «η επάρκεια των προϊόντων είναι δεδομένη ενώ οι τιμές που θα προσφερθούν ειδικά στον κλάδο της ένδυσης/υπόδησης θα ξεπεράσουν κάθε προσδοκία». Σύμφωνα με τον κ. Σαββίδη, εφέτος ο καιρός με τις υψηλές για την περίοδο θερμοκρασίες δεν ήταν σύμμαχος των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, οι έμποροι προκειμένου να ξεστοκάρουν ετοιμάζονται για μεγάλες εκπτώσεις καθώς μπορεί κάποιοι μεγάλοι παίκτες και πολυκαταστήματα να έγραψαν υψηλές επιδόσεις την περίοδο των εορτών αλλά στο σύνολο της αγοράς δεν υπάρχει ο ίδιος ενθουσιασμός και συνολικά ο τζίρος φαίνεται να υστερεί σε αξία σε σχέση με πέρυσι.

Περισσότερες αγορές τις γιορτές αλλά μικρότερης αξίας

Όπως εξηγεί ο κ. Σαββίδης «οι Έλληνες καταναλωτές την περίοδο των εορτών έκαναν περισσότερες αγορές σε σχέση με πέρυσι αλλά μικρότερης αξίας. Εφέτος επέλεξαν πιο οικονομικά δώρα καθώς καταναλώνουν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους (πάνω από το 50%) για την κάλυψη βασικών ειδών πρώτης ανάγκης».

Εστιάζοντας στην συνολική εικόνα της αγοράς ο κ. Σαββίδης σημειώνει: «Η αγορά κινείται πια σε δυο ταχύτητες. Από τη μία έχουμε τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα η οποία έχει σοβαρά προβλήματα και χάνει διαρκώς τζίρο ενώ από την άλλη πλευρά οι μεγάλες, πολυεθνικές επιχειρήσεις καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο τζίρο στον εμπορικό κλάδο. Στις αιτίες περιλαμβάνονται η παντελής έλλειψη χρηματοδότησης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς επίσης και τα αυξημένα κόστη λειτουργίας (ενεργειακό, επαγγελματική στέγη κ.ά)που οδηγούν σε στρέβλωση της αγοράς».

Οι προτεραιότητες για την αποκλιμάκωση των τιμών, την ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού, την ενημέρωση των καταναλωτών, τον εποπτικό έλεγχο της αγοράς και τη θετική συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, συνεχίζουν να παραμένουν στη λίστα των στόχων και το 2025.

Στο μεταξύ, σε ό,τι αφορά στον έλεγχο της αγοράς, από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης επισημαίνεται, με κάθε ευκαιρία, ότι οι αυστηροί έλεγχοι είναι συνεχείς σε όλο το εύρος της αγοράς, ενώ χρησιμοποιούνται και καινούργια ψηφιακά εργαλεία.

Οι δυο Κυριακές με ανοιχτά τα εμπορικά

Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια των εκπτώσεων, που θα διαρκέσουν έως την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, τα καταστήματα μπορούν να λειτουργήσουν και τις Κυριακές 19 και 26 Ιανουαρίου, με προτεινόμενο ωράριο λειτουργίας από τις 11:00 π.μ. έως τις 18:00 μ.μ.

Οι εμπορικοί σύλλογοι, στις ανακοινώσεις τους, προτρέπουν το καταναλωτικό κοινό να εκμεταλλευτεί τα υψηλά ποσοστά των εκπτώσεων σε όλες τις κατηγορίες των ειδών, το υψηλό ποιοτικό επίπεδο και την πολύ μεγάλη γκάμα προϊόντων ενώ υπενθυμίζουν στους επαγγελματίες ότι, σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής πρέπει να αναγράφεται ρητά η προγενέστερη τιμή (αναφέρεται συχνά και ως τιμή αναφοράς) βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση. Η προγενέστερη τιμή είναι η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος στο κάθε προϊόν του κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της πρώτης έκπτωσης στις 13 Ιανουαρίου.

Ειδικά για τις τακτικές εκπτώσεις, σύμφωνα και με τον Κώδικα Δεοντολογίας (ΥΑ 66877/30-8-2024) η μείωση τιμής μπορεί να έχει την εξής μορφή, πάντα υπό την προϋπόθεση αναγραφής της προγενέστερης τιμής όπως ορίζεται πιο πάνω:

* Ποσοστό (%), πχ. «20% έκπτωση».

* Συγκεκριμένο ποσό, πχ. «10 ευρώ έκπτωση».

* Αναγραφή νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε, πχ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ». Η προγενέστερη τιμή μπορεί να εμφανίζεται και διαγραμμένη, πχ. «50 ευρώ 100 ευρώ».

Επιπλέον, επαναλαμβάνεται ότι, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή στο χρονικό διάστημα που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά. Αν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των 60 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών. Ο κανόνας των 60 ημερών είναι αυτός που χρησιμοποιείται «εντός» των εκπτώσεων. Χρειάζεται ωστόσο προσοχή: Για να χρησιμοποιηθεί ως προγενέστερη τιμή αυτή που ίσχυσε πριν από τις εκπτώσεις, δεν πρέπει να γίνει ούτε μία αύξηση τιμής μέσα στις 60 ημέρες, έστω και επάνω στις μειωμένες τιμές, καθώς αυτό αναιρεί αυτομάτως την προγενέστερη τιμή προ των εκπτώσεων.

Οι εμπορικοί σύλλογοι ζητούν την προσοχή του εμπορικού κόσμου, καθώς σύμφωνα με το άρθρο 21 ν. 4177/2013, σε όσους παραβαίνουν το νόμο επιβάλλεται πρόστιμο ποσού ίσου με το 1% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι κατώτερο από 10.000 ευρώ. Σε περίπτωση που οι εκπτώσεις αποδειχτεί ότι είναι ανακριβείς ή παραπλανητικές, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 2% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι μικρότερο των 20.000 ευρώ.

Τί να προσέξουν οι καταναλωτές

Ενόψει των χειμερινών εκπτώσεων η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας υπενθυμίζει ορισμένα, βασικά, δικαιώματα που έχουν οι καταναλωτές κατά τη διάρκεια των συγκεκριμένων περιόδων με σκοπό την ασφαλέστερη και συνετή διενέργεια των αγορών.

Συγκεκριμένα:

• Κατά τη διενέργεια των προσφορών θα πρέπει να αναγράφονται ευκρινώς, στα σημεία όπου πωλούνται τα προσφερόμενα προϊόντα, η αρχική και η νέα μειωμένη τιμή των προϊόντων, με αναφορά στην κατάλληλη μονάδα μέτρησης ανά προϊόν.
  
  
• Σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος 10 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν η μείωση της τιμής αυξάνεται προοδευτικά, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή χωρίς τη μείωση της τιμής πριν από την πρώτη εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
  
  
• Κατά τη διενέργεια εκπτώσεων, εκτός από την αναγραφή της παλαιάς και της νέας μειωμένης τιμής των αγαθών και υπηρεσιών που πωλούνται με έκπτωση, επιτρέπεται και η αναγραφή και εμπορική επικοινωνία ποσοστού έκπτωσης. Εφόσον παρέχεται μειωμένη τιμή σε περισσότερα από το 60% του συνόλου των πωλούμενων ειδών, θα πρέπει να αναγράφεται στην προθήκη του καταστήματος και σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επικοινωνία το παρεχόμενο ποσοστό έκπτωσης και στην περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά έκπτωσης ανά κατηγορίες προϊόντων, θα πρέπει να αναγράφεται το εύρος του παρεχόμενου ποσοστού («από .... % έως .... %»). Σε κάθε άλλη περίπτωση θα αναγράφεται ότι οι εκπτώσεις αφορούν επιλεγμένα είδη με αναφορά στο αντίστοιχο ποσοστό.
  
  
• Τα καταστήματα STOCK ή OUTLET υποχρεούνται να αναγράφουν στις πινακίδες που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις: (α) την παλαιά τιμή πώλησης, διαγραμμένη και (β) τη νέα μειωμένη τιμή πώλησης, με τρόπο που να επικοινωνεί στον καταναλωτή τη σαφή διάκριση μεταξύ των δύο αυτών τιμών. Προαιρετικά, επιτρέπεται να αναγράφεται εντός του καταστήματος και σε κάθε άλλη εμπορική επικοινωνία με τον καταναλωτή το ποσοστό της μείωσης. Στις περιόδους εκπτώσεων ή προσφορών τα καταστήματα αυτά υποχρεούνται να εμφανίζουν στις πινακίδες όλες τις ενδιάμεσες τιμές διαγραμμένες και, με έντονη γραφή, τη νέα μειωμένη τιμή διάθεσης και να αναγράφουν σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επικοινωνία μόνο τις λέξεις «εκπτώσεις», «προσφορές».
  
  - Αν οι εκπτώσεις, προσφορές ή οποιαδήποτε ανακοίνωση περί μείωσης της τιμής είναι ανακριβείς ή παραπλανητικές ως προς το ποσοστό της έκπτωσης ή ως προς τις τιμές ή ως προς την ποσότητα των προσφερόμενων με έκπτωση ή σε προσφορά προϊόντων ή ενέχουν οποιασδήποτε μορφής απόκρυψη ή παραπλάνηση, επιβάλλεται σε βάρος του εμπόρου πρόστιμο έως το 2% του ετήσιου κύκλου εργασιών και πάντως όχι μικρότερο από 20.000 ευρώ. Αν στον έμπορο επιβληθεί για δεύτερη φορά πρόστιμο για την ίδια παράβαση μέσα σε διάστημα πέντε ετών, το ανώτατο ύψος του προστίμου προσαυξάνεται στο 4% του ετήσιου κύκλου εργασιών του.