Πότε ξεκινούν οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου - Πότε ψάλλεται ο Ακάθιστος Ύμνος

Με την έναρξη των Χαιρετισμών της Θεοτόκου ξεκινά και η αντίστροφη μέτρηση προς την κορύφωση του Θείου Δράματος, με τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού. 

Οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου, ένα από τα πιο ωραία εκκλησιαστικά ποιήματα ξεκινούν παραδοσιακά την πρώτη Παρασκευή μετά την Καθαρά Δευτέρα και την έναρξη της Σαρακοστής.

Φέτος, οι Χαιρετισμοί ξεκινούν την Παρασκευή 14 Μαρτίου και ολοκληρώνονται στις 4 Απριλίου, για να ακολουθήσει στη συνέχεια ο Ακάθιστος Ύμνος στις 11 Απριλίου.

Αναλυτικά: 

• Α' Χαιρετισμοί: Παρασκευή 14 Μαρτίου 2025
• Β' Χαιρετισμοί: Παρασκευή 21 Μαρτίου 2025
• Γ' Χαιρετισμοί: Παρασκευή 28 Μαρτίου 2025
• Δ' Χαιρετισμοί: Παρασκευή 4 Απριλίου 2025
• Ακάθιστος Ύμνος: Παρασκευή 11 Απριλίου 2025
• Μεγάλη Παρασκευή 18 Απριλίου

Οι Χαιρετισμοί αρχίζουν κατά κανόνα μεταξύ 18.00-19.00, ωστόσο υπάρχουν και εκκλησίες όπου ψάλλονται και μετά τις 19.00.

Πώς καθιερώθηκαν οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου

Οι Χαιρετισμοί ή αλλιώς και Ακάθιστος Ύμνος είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο ποίημα, γραμμένο τον 6ο αιώνα μ.Χ., που μιλάει στην Παναγία και της λέει επαίνους, ευχαριστίες και προσευχές.

Οι Χαιρετισμοί εμπερικλείουν σε ποιητική μορφή, με πανέμορφα λόγια, όλες τις βασικές διδασκαλίες της Ορθοδοξίας για τον Χριστό, την ενανθρώπισή του, το ρόλο της Παναγίας για τη σωτηρία του ανθρώπου, την αγνότητα και την αγιότητά Της κ.λ.π., αλλά και για τον αγώνα του ανθρώπου για ένωση με τον Θεό και τη βοήθεια που ζητάει από το Χριστό και την Παναγία σε αυτόν τον αγώνα.

Χαιρετισμοί έχουν γραφτεί και για πολλούς άλλους Αγίους, ωστόσο οι Χαιρετισμοί της Παναγίας είναι η βασική έμπνευση για όλους τους υπόλοιπους, σύμφωνα με όσα αναφέρει το ekklisiaonline.

Οι Χαιρετισμοί έχουν 24 στροφές «οίκους», οι οποίοι αρχίζουν, με τη σειρά, από τα 24 γράμματα της αλφαβήτου.

Τι συμβολίζουν οι Χαιρετισμοί

Τον 7ο αιώνα, όταν ο λαός της Κωνσταντινούπολης σώθηκε από την επίθεση των Αβάρων μετά από παρέμβαση της Παναγίας, όλοι έψαλλαν στην Αγία Σοφία τον Ακάθιστο Ύμνο όρθιοι -εξ ου και το όνομά του. Τότε, πιθανότατα, γράφτηκε το πασίγνωστο αρχικό τροπάριο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ».

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ψάλλει τους Χαιρετισμούς κάθε Παρασκευή βράδυ, τις πρώτες 5 εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής.

Για την ακρίβεια, οι Χαιρετισμοί μοιράζονται σε τέσσερα μέρη -λέγονται «4 στάσεις»- και ψάλλεται ένα κάθε Παρασκευή, ενώ την 5η Παρασκευή ψάλλεται ολόκληρο το έργο.

Οι Χαιρετισμοί ψάλθηκαν πρώτη φορά το 626 μ.Χ. από τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης με επικεφαλής τον Πατριάρχη Σέργιο, στο Ναό της Παναγίας των Βλαχερνών, όταν οι Άβαροι είχαν πολιορκήσει την Κωνσταντινούπολη, ενώ ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, με όλο το στρατό του, πολεμούσε στην Περσία. Η Πόλη κινδύνευε να πέσει στα χέρια των εχθρών, αλλά τελικά σώθηκε, με την θαρραλέα αντεπίθεση του λαού κατά των πολιορκητών, που έγινε ύστερα από την λιτανεία της εικόνας της Παναγίας, γύρω από τα τείχη.

Από τότε, καθιερώθηκε ο Ακάθιστος Ύμνος στην Εκκλησία μας και ψελνόταν πάντα σε παρόμοια περιστατικά, έπειτα, δηλαδή, από νικηφόρα αντίσταση του στρατού και του λαού στις επιθέσεις των επιδρομέων.

Τη υπερμάχω Στρατηγώ

Με τον Ακάθιστο Ύμνο ψέλνεται και το παρακάτω τροπάριο, αφιερωμένο στην Υπέρμαχο Στρατηγό, την Παναγία:

Τη υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια,
ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια,
αναγράφω σοι η πόλις σου, Θεοτόκε,
αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
ίνα κράζω σοι, Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε.

Η απόδοση «Τη υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια» στη νεοελληνική είναι:

Σε σένα, Θεοτόκε, την Υπέρμαχο Στρατηγό
εγώ η Πόλη Σου αποδίδω με ευγνωμοσύνη
την ένδοξη νίκη, επειδή λυτρώθηκα από τις
φοβερές συμφορές. Αλλά Συ, επειδή Έχεις
ακατανίκητη δύναμη, ελευθέρωσέ με από κάθε
είδος κινδύνου, για να Σου φωνάζω δυνατά:
Χαίρε, Νύφη ανύμφευτε.