Πώς το Αττικόψαρο μπλοκάρει τα αντιπλημμυρικά στην Αττική
Το μικρό ψάρι έχει βρεθεί στο επίκεντρο της διαμάχης με περιβαλλοντικές οργανώσεις, εργολάβους και Ευρωπαϊκού φορείς.
Δεν είναι από τα πιο γνωστά αλιεύματα, ωστόσο το μικρό ψαράκι που ζει στη λίμνη του Μαραθώνα και στα μικρά ποτάμια της ανατολικής Αττικής βρίσκεται στο επίκεντρο των αντιπλημμυρικών έργων. Το όνομα του είναι αττικόψαρο και έχει βρεθεί στο επίκεντρο της διαμάχης ανάμεσα σε περιβαλλοντικές οργανώσεις, το υπουργείο Υποδομών, εργολάβους και Ευρωπαϊκού φορείς.
Οι πλημμύρες στη Βαλένθια και οι προβλέψεις των μετεωρολόγων για ακόμα πιο έντονα πλημμυρικά φαινόμενα στο μέλλον λόγω της κλιματικής κρίσης φέρνουν σε κατάσταση συναγερμού την κυβέρνηση που επισπεύδει αντιπλημμυρικά έργα σε επικίνδυνες περιοχές.
Στην ανατολική Αττική, όπου υπάρχουν πολλά μικρά ποτάμια και ρέματα τα αντιπλημμυρικά έργα βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, αλλά έχουν διακοπεί εξαιτίας του «παγώματος» της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, μεταξύ άλλων, εξαιτίας προσφυγών πολιτών και περιβαλλοντικών οργανώσεων που καταγγέλλουν ότι υπάρχει κίνδυνος για την επιβίωση των αττικόψαρων, εξαιτίας των αντιπλημμυρικών έργων.
Ο υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος μίλησε στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ για την υπόθεση και αναγνώρισε ότι όντως υπάρχει διακοπή των εργασιών. «Στον Ερασίνο έχουν σταματήσει τα έργα γιατί έχει παγώσει η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η κάνουλα της χρηματοδότησης έκλεισε επειδή υπήρξαν καταγγελίες ότι κινδυνεύει και το αττικόψαρο, για το οποίο χρειάζεται ειδική οικολογική μελέτη» είπε ο Νίκος Ταχιάος.
Το θέμα κολλάει και στη δικαιοσύνη. Οι καταγγελίες έφυγαν από τις οικολογικές οργανώσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ωστόσο όπως είπε ο υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος υπάρχουν μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων αλλά είναι έντονος ο περιβαλλοντικός ακτιβισμός και μεμονωμένων πολιτών που καταλήγει να εμποδίζει τα έργα.
Το σημείο που έχει μπλοκάρει από την προσφυγή για το αττικόψαρο δεν πρόκειται να προκαλέσει, εάν δεν ολοκληρωθεί έγκαιρα, προβλήματα όπως στη Βαλένθια, ωστόσο υπάρχει μια οικονομική πτυχή του ζητήματος, καθώς υπάρχει ήδη εγκατεστημένος εργολάβος στο σημείο και προφανώς θα υπάρξουν απαιτήσεις από την πλευρά του λόγω ρητρών καθυστέρησης.
Τι γνωρίζουμε για το αττικόψαρο
Σύμφωνα με το βιβλίο του Τζιάκομο Ντόρια «Πειγραφή τριών νέων ειδών ψαριών του γλυκού νερού στην Ελλάδα», το αττικόψαρο (Pelasgus marathonicus) είναι ψάρι που ανήκει στον κλάδο των ακτινοπτερυγίων, στην οικογένεια των Κυπρινίδων, και ζει σε γλυκά νερά. Είναι ενδημικό στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας. Περιγράφηκε για πρώτη φορά ως ξεχωριστό είδος με το όνομα Leucaspius marathonicus το 1921.
Είναι μικρό ψάρι, μήκους 3-7 εκ. Η πλευρική γραμμή έχει περίπου 40 λέπια, που εκτείνονται από τη γωνία της σχισμής της ουροδόχου κύστης έως τη βάση της ουράς. Το ραχιαίο πτερύγιο έχει 3 απλές και 7-8 διακλαδιζόμενες ακτίνες. Η ουρά είναι διχαλωτή. Το χρώμα του σώματος είναι γκριζοκαφέ, χλωμό στην κοιλιακή πλευρά με μια στενή, διαμήκη μαύρη ταινία στα πλευρά. Οι ψαράδες το γνωρίζουν και με μια άλλη ονομασία, ως ντάσκα Μαραθώνα, σύμφωνα με τον Παναγιώτη Οικονομίδη. Το αττικόψαρο συναντάται στον Σπερχειό, στον βοιωτικό Κηφισό και στα ρέματα της πεδιάδας του Μαραθώνα. Παλαιότερα εντοπιζόταν και στον αθηναϊκό Κηφισό, αλλά εξαφανίστηκε κατά τη δεκαετία του 1970. Ανακαλύφθηκε εκ νέου στον ποταμό το 2013. Το αττικόψαρο απαιτεί περιοχές με αργή ροή ή και στάσιμα νερά. Συνήθη ενδιαιτήματά του είναι οι πηγές, οι βάλτοι και τα ποτάμια. Έχει προσδόκιμο ζωής δύο ετών, ενώ τρέφεται με μεγάλη ποικιλία υδρόβιων ασπόνδυλων, φυκιών και υπολειμμάτων.
Κατάσταση πληθυσμού
Ο πληθυσμός στην περιοχή του Μαραθώνα έχει πληγεί σοβαρά από την αποστράγγιση υδάτων για την κάλυψη γεωργικών αναγκών, ενώ απειλείται επίσης από την ξηρασία, τη ρύπανση και την υπάρξη ειδών που είναι ξένα για τις περιοχές που απαντάται παραδοσιακά το αττικόψαρο, όπως η πέστροφα (Oncorhynchus mykiss) και το κουνουπόψαρο (Gambusia holbrooki).
Το αττικόψαρο είναι απειλούμενο είδος, αλλά η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης το ταξινομεί ως σχεδόν απειλούμενο.
Στα γλυκά νερά της Αττικής γίνεται εδώ και χρόνια μια μάχη επιβίωσης ανάμεσα σε δύο ψάρια, με νικητή, όπως όλα δείχνουν, τον εξωτικό κουνουποφάγο, που ήρθε τη δεκαετία του 1920 από τις νότιες ΗΠΑ για να σώσει τη χώρα από την ελονοσία και τις επιθέσεις των κουνουπιών, αλλά μαζί με αυτά απείλησε και το αττικόψαρο, ένα εξαιρετικό μικρό ψαράκι που πρωτοαπαντήθηκε στη λίμνη του Μαραθώνα.
