Πώς δύο φοιτητές δημιούργησαν το πιο απίστευτο ψέμα στο Διαδίκτυο - Ξεγέλασαν τους πάντες από το 2012
Στη σύγχρονη εποχή της πληροφορίας, δεν θέλει και πολύ μία... πλάκα να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Από τότε που η τεχνολογία και -εν προκειμένω- το Διαδίκτυο μπήκε στη ζωή μας όλα έχουν γίνει αναμφίβολα πιο εύκολα στην καθημερινότητά μας. Παράλληλα, όμως, έχει γίνει και πιο εύκολο να πιστέψουμε κάποιο ψέμα, όσο κραυγαλέο κι αν είναι, αν υπάρχουν πληροφορίες στο Ίντερνετ που το υποστηρίζουν.
Η «μάστιγα των fake news» σίγουρα δεν είναι κάτι καινούριο καθώς τα τελευταία χρόνια οι ψευδείς ειδήσεις βρίσκονται παντού κάνοντας την αναζήτηση της αλήθειας μία... κάπως περίπλοκη διαδικασία. Υπάρχουν όμως και κάποια fake news που αποδομήθηκαν πιο δύσκολα από όσο θα έπρεπε...
Μία «πλάκα» που έγινε γεγονός
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή... Μήπως ξέρετε ποιος ήταν ο εφευρέτης της ηλεκτρικής τοστιέρας;
Επειδή οι πιθανότητες είναι πως δεν θα ξέρετε, το... πρωτόκολλο της εποχής μας προτάσσει να μπείτε στο Διαδίκτυο και να ψάξετε τη συγκεκριμένη πληροφορία. Αν λοιπόν μπαίνατε στη Wikipedia μέχρι πριν από μερικά χρόνια, θα βρίσκατε ότι εφευρέτης της τοστιέρας ήταν ο Alan MacMasters, ένας Σκωτσέζος επιστήμονας που δημιούργησε τη συσκευή κάπου στα τέλη του 19ου αιώνα.
Μάλιστα, ο MacMasters χάρη σε αυτή του την εφεύρεση θεωρήθηκε σχεδόν... θρύλος στη Σκωτία, με περισσότερα από δώδεκα βιβλία να τον αναφέρουν, χαρακτηρίζοντάς τον ως τον εφευρέτη της τοστιέρας.
Επίσης, το 2018 η Τράπεζα της Αγγλίας ζήτησε από το κοινό να προτείνει άτομα που είχαν κάνει σημαντικές συνεισφορές στην επιστήμη, με σκοπό να κοσμήσουν το νέο χαρτονόμισμα των 50 λιρών. Και ναι, ο MacMasters ήταν μεταξύ των 988 ατόμων που προτάθηκαν.
Φτάσαμε στο σημείο να δημιουργηθεί και ένα επιδόρπιο προς τιμήν του MacMasters σε μία γνωστή εκπομπή μαγειρικής που ονομάζεται Great British Menu.
Ήταν ευρέως αποδεκτό ότι ήταν ο εφευρέτης της τοστιέρας, αλλά χρειάστηκε μόλις ένας παρατηρητικός έφηβος για να αποδομήσει αυτή την πεποίθηση και να αποκαλύψει μια φάρσα που ξεγελούσε τον κόσμο για περισσότερα από 10 χρόνια.
Ένας έφηβος ξεσκέπασε το ψέμα...
Αν δεν το έχετε καταλάβει ήδη από τα συμφραζόμενα, ναι ο MacMasters ΔΕΝ είναι ο εφευρέτης της τοστιέρας. Χρειαζόταν η συνεισφορά ενός εφήβου για να ξεσκεπαστεί όλη αυτή η απίστευτη ιστορία, η οποία, μάλιστα, δεν έγινε καν για κάποιον κακόβουλο σκοπό αλλά περισσότερο για... πλάκα!
Όπως αναφέρει άρθρο της Unilad, ένας 15χρονος, γνωστός ως Adam, έμαθε για τον MacMasters στο σχολείο, αλλά αφού είδε τη φωτογραφία του στη Wikipedia, άρχισε να υποψιάζεται. Μιλώντας στο BBC, είπε: «Δεν έμοιαζε με κανονική φωτογραφία. Φαινόταν σαν να ήταν επεξεργασμένη».
Ο Adam μετέφερε τις υποψίες του στη δημοφιλή ιστοσελίδα Reddit, σε μία ανάρτηση αφιερωμένη στις fake σελίδες της Wikipedia.
Και πρόσθεσε: «Πολλοί άνθρωποι εξεπλάγησαν. Υπήρξαν κάποιοι που απάντησαν: “Έχω χρησιμοποιήσει αυτήν την εικόνα σε μια παρουσίαση για το σχολείο”. Νόμιζα ότι όλο αυτό ήταν ξεκαρδιστικό».
Μέσα σε μια εβδομάδα, η σελίδα χαρακτηρίστηκε ως φάρσα και αποδείχθηκε πως ο αληθινός Alan MacMasters ήταν... πολύ ζωντανός και εργάζεται ως μηχανικός αεροδιαστημικής.
Πώς ξεκίνησε η φάρσα;
Αυτή η απίστευτη ιστορία ξεκίνησε το 2012 όταν ο αληθινός MacMasters βρισκόταν σε μια διάλεξη στο πανεπιστήμιο, όπου ο καθηγητής προειδοποίησε να μην θεωρείται η Wikipedia ως μία αξιόπιστη πηγή.
Ο ομιλητής έφτασε στο σημείο να πει ότι ένας φίλος του είχε ονομάσει τον εαυτό του ως τον εφευρέτη της τοστιέρας στη Wikipedia. Αυτό φάνηκε πολύ διασκεδαστικό στον Alan MacMasters και τον φίλο του Alex, και είπαν να το πάνε ένα βήμα παραπέρα...
Μιλώντας στο BBC, ο Alex θυμήθηκε: «Μπήκα στη Wikipedia και άλλαξα την καταχώρηση γράφοντας ότι ο φίλος μου, που καθόταν δίπλα μου, ο Alan MacMasters είχε στην πραγματικότητα εφεύρει την τοστιέρα στο Εδιμβούργο το 1893. Δεν είχαμε την παραμικρή ιδέα ποιος είχε ανακαλύψει πραγματικά την τοστιέρα».
Η «πλάκα» συνεχίστηκε με τους δύο, φίλους να βάζουν μία επεξεργασμένη φωτογραφία του MacMasters στην καταχώρηση για τον υποτιθέμενο εφευρέτη.
Κανείς από τους δύο δεν σκέφτηκε πως θα υπήρχε συνέχεια σε όλο αυτό και γρήγορα το ξέχασαν. Το διαδίκτυο όμως δεν το ξέχασε και η ψεύτικη καταχώρηση «κόλλησε», με αποτέλεσμα κάποια ειδησεογραφικά μέσα να το ανατροφοδοτήσουν σε άρθρα τους και η ιστορία να φτάσει μέχρι και σε... μουσεία των ΗΠΑ! Όταν αποκαλύφθηκε η αλήθεια, ο λογαριασμός του Alex μπλοκαρίστηκε από τη Wikipedia.
Ποιος λοιπόν ανακάλυψε πραγματικά την τοστιέρα; Σύμφωνα με αναφορές, ο πρώτος άνθρωπος που κατέθεσε πατέντα για μία ηλεκτρική τοστιέρα ήταν ο Frank Shailor το 1909, για λογαριασμό της εταιρείας General Electric στις ΗΠΑ.
Πιστεύεται ότι αυτή ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη ηλεκτρική τοστιέρα που πωλήθηκε στο εμπόριο.