Ποια νοσήματα απειλούν τους Έλληνες - Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΠΟΥ για τη χώρα μας

Τα τελευταία χρόνια, η στενή σχέση μεταξύ του ΠΟΥ/Ευρώπης και της Ελλάδας έχει αναπτυχθεί σημαντικά. Η ενίσχυση αυτής της σχέσης οδήγησε, το 2021, στην ίδρυση του Γραφείου για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα.

Ένα εγχείρημα που σηματοδοτεί την έναρξη μιας σειράς προσπαθειών με στόχο την ενίσχυση της ποιότητας του συστήματος υγείας και της ψυχικής υγείας στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ, με έμφαση στην Ελλάδα.

Αυτή την περίοδο, το Γραφείο συμμετέχει ενεργά σε μια σειρά από καινοτόμα έργα σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας της Ελλάδας και τους παρόχους υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης στη χώρα.

«Ένα από τα πιο σημαντικά προγράμματα που υλοποιούμε, το HEALTH-IQ, εισάγει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αξιολόγηση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας. Παράλληλα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, τον Οργανισμό Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ) και τη Γενική Διεύθυνση Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δημιουργήσαμε την πρώτη Εθνική Στρατηγική για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών (2025-2030)» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ João Breda, επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα, ειδικός απεσταλμένος του Περιφερειακού Διευθυντή του ΠΟΥ/Ευρώπης και επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ στην Ελλάδα.

«Η ψυχική υγεία παραμένει προτεραιότητα, με την Ελλάδα να ηγείται των προσπαθειών για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η δέσμευση αυτή αντικατοπτρίζεται μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας της Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων» επισημαίνει ο ίδιος.

Τι δείχνουν τα πρώτα στοιχεία για την Υγεία των Ελλήνων

Η συλλογή δεδομένων στο πλαίσιο του έργου HEALTH-IQ θα ξεκινήσει στις αρχές του καλοκαιριού του 2025 μέσω μια νέα πλατφόρμας που αναπτύσσεται.

«Ωστόσο, σύμφωνα με τα δεδομένα που είχαν προηγουμένως υποβληθεί στο Γραφείο μας για τη δημιουργία του demo της πλατφόρμας, διαπιστώνεται ότι ο επιπολασμός χρόνιων παθήσεων, όπως η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ, παραμένει ιδιαίτερα υψηλός. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητο να δοθεί έμφαση στην πρόληψη αυτών των παθήσεων», τονίζει ο Δρ João Breda.

Σημειώνει ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στον τομέα της υγείας, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο καρκίνος, ο διαβήτης και οι αναπνευστικές παθήσεις, οι οποίες επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από το κάπνισμα, την ανθυγιεινή διατροφή και το περιβάλλον.

Εκτιμά ότι «τα προληπτικά μέτρα πρέπει να εστιάσουν στην προώθηση της μεσογειακής διατροφής, την ενίσχυση της αντικαπνιστικής νομοθεσίας, την ενθάρρυνση της σωματικής δραστηριότητας και την επέκταση των προγραμμάτων εμβολιασμού. Η βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, η προώθηση πρωτοβουλιών για έγκαιρη διάγνωση και οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού θα είναι κρίσιμες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων για την υγεία».

Νέα Εθνική Στρατηγική για την ποιότητα της περίθαλψης και την ασφάλεια των ασθενών

Ο επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ στην Αθήνα, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η Εθνική Στρατηγική για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών (2025-2030) «σηματοδοτεί ένα αποφασιστικό βήμα προς τον μετασχηματισμό της υγειονομικής περίθαλψης στην Ελλάδα. Αποσκοπεί στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης, τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας φροντίδας για όλους.

Η Στρατηγική βασίζεται σε τρεις θεμελιώδεις πυλώνες:

Πρώτον, ηγεσία και διακυβέρνηση- ενίσχυση των κανονισμών και των μοντέλων διακυβέρνησης, ώστε η υγειονομική περίθαλψη να γίνει πιο αποτελεσματική, υπεύθυνη και να βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα.

Δεύτερον, δεδομένα και καινοτομία - διασφάλιση της τήρησης τυποποιημένων κλινικών πρωτοκόλλων από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, ενίσχυση των μέτρων για την ασφάλεια των ασθενών και ενσωμάτωση ψηφιακών λύσεων για ένα πιο ευέλικτο σύστημα υγείας.

Τρίτον, εγγραμματοσύνη και συμμετοχή- ενδυνάμωση των ασθενών με τα απαραίτητα εργαλεία και γνώσεις, ώστε να συμμετέχουν ενεργά στη φροντίδα τους, μέσω ενισχυμένων προγραμμάτων υγειονομικού αλφαβητισμού και μεγαλύτερης εμπλοκής τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Με 11 στόχους και 47 ιεραρχημένες δράσεις η Στρατηγική ακολουθεί ένα σχέδιο υλοποίησης βήμα προς βήμα, διασφαλίζοντας ότι οι αλλαγές πραγματοποιούνται με δομημένο και βιώσιμο τρόπο. Η Στρατηγική είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις συστάσεις της ΕΕ και του ΠΟΥ, δίνοντας έμφαση στη λήψη αποφάσεων οι οποίες βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα, τη φροντίδα με επίκεντρο τον ασθενή και τη συνεχή καινοτομία.

Ο στόχος είναι απλός: η δημιουργία ενός ασφαλέστερου, αποτελεσματικότερου και υψηλής ποιότητας συστήματος υγειονομικής περίθαλψης που να καλύπτει τις ανάγκες κάθε πολίτη. Δεν πρόκειται μόνο για πολιτική, αλλά για πραγματικές βελτιώσεις όσον αφορά στις εμπειρίες και τα αποτελέσματα υγείας των πολιτών».

Το χρονοδιάγραμμα των αλλαγών

Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ πότε οι αλλαγές που προωθούνται θα «φτάσουν» στον πολίτη ο Δρ João Breda απαντά:

«Η Στρατηγική εφαρμόζεται σταδιακά, με αποτέλεσμα οι αλλαγές να υλοποιούνται βαθμιαία με την πάροδο του χρόνου. Ενώ κάποιες δράσεις θα φέρουν άμεσες βελτιώσεις, άλλες θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να υλοποιηθούν πλήρως.

Βραχυπρόθεσμα, οι πολίτες μπορούν να αναμένουν ενισχυμένα μέτρα για την ασφάλεια των ασθενών, με την εφαρμογή τυποποιημένων συστημάτων αναφοράς ιατρικών σφαλμάτων και περιστατικών που σχετίζονται με την ασφάλεια. Οι ψηφιακές υπηρεσίες θα ενισχυθούν, συμπεριλαμβάνοντας την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και την περαιτέρω ανάπτυξη των ηλεκτρονικών φακέλων υγείας (ΗΦΥ). Παράλληλα, θα εισαχθούν πρωτοβουλίες για τον υγειονομικό αλφαβητισμό, οι οποίες θα ενισχύσουν την ενεργό συμμετοχή των ασθενών στη φροντίδα της υγείας τους.

Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, οι πολίτες θα παρατηρήσουν σημαντική βελτίωση στην ποιότητα της φροντίδας. Θα εφαρμοστούν νέα εθνικά κλινικά πρωτόκολλα για την ενίσχυση της συνέπειας στην παροχή φροντίδας, ενώ οι επαγγελματίες υγείας θα λάβουν εντατική εκπαίδευση σε θέματα ποιότητας και ασφάλειας των ασθενών. Παράλληλα, θα ενισχυθούν οι περιφερειακές δομές διαχείρισης της υγειονομικής περίθαλψης με στόχο τον καλύτερο συντονισμό».

Ισχυρό, δικαιότερο και ανθεκτικότερο σύστημα περίθαλψης

Ο Δρ João Breda εξηγεί ότι το Γραφείο του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα αναγνωρίζει και υποστηρίζει τη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης να καταστήσει την ποιότητα της φροντίδας κεντρική προτεραιότητα για την ενίσχυση τού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης στη χώρα.

«Σε παγκόσμιο επίπεδο, παρά τη βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, η παροχή υπηρεσιών υγείας με υποβαθμισμένη ποιότητα παραμένει μία από τις κύριες αιτίες θανάτων οι οποίοι μπορούν να προληφθούν. Γι' αυτό απαιτείται μια συστημική προσέγγιση - όχι απλώς μεμονωμένες διορθώσεις σε επίπεδο εγκαταστάσεων, αλλά ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν συνολικά την ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης» σημειώνει και συνεχίζει:

«Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι η κρίση του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας - χρειαζόμαστε πολιτικές που να προσελκύουν, να υποστηρίζουν και να καταφέρνουν να κρατήσουν τους επαγγελματίες υγείας. Παράλληλα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το αυξανόμενο κόστος, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τη γήρανση του πληθυσμού και τις αυξανόμενες απειλές για την υγεία που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. Το κλειδί είναι να επενδύσουμε στην κατάρτιση, να ενισχύσουμε τα κίνητρα για την βελτίωση της ποιότητας της φροντίδας, να ενσωματώσουμε ψηφιακά εργαλεία και να ενισχύσουμε την ετοιμότητα για μελλοντικές κρίσεις.

Στο τέλος της ημέρας, η ποιοτική υγειονομική περίθαλψη δεν αφορά μόνο τη θέσπιση καλύτερων πολιτικών, αλλά τη συνολική βελτίωση της ζωής των ασθενών. Οι αλλαγές που προωθούμε θα ενισχύσουν το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Ελλάδας, κάνοντάς το πιο ισχυρό, δικαιότερο και ανθεκτικότερο - και αυτό είναι κάτι που αξίζει σε κάθε πολίτη».