Ποια καθημερινή συνήθεια διπλασιάζει τον κίνδυνο κατάθλιψης
Έρευνα σε μαθητές στην Αυστραλία δείχνει ότι όχι μόνο το επίπεδο διαβίωσης αλλά και μια δημοφιλής συνήθεια σχετίζεται με κατάθλιψη.
Έφηβοι με σοβαρή κατάθλιψη έχουν διπλάσιες πιθανότητες να ατμίζουν, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο Australian and New Zealand Journal of Psychiatry.
Η έρευνα εξέτασε δεδομένα από πάνω από 5.000 μαθητές, 12 έως 14 ετών, σε τρεις πολιτείες της Αυστραλίας και είναι η πιο ενδελεχής μελέτη για τη σύνδεση ατμίσματος και ψυχικής υγείας σε εφήβους.
Η επικεφαλής ερευνήτρια, Έμιλι Στόκινγκς, αναφέρει ότι μόνο το 8% των εφήβων έχουν χρησιμοποιήσει ηλεκτρονικό τσιγάρο, αλλά από αυτούς όσοι είχαν σοβαρή κατάθλιψη είχαν διπλάσια πιθανότητα να ατμίζουν.
Παράλληλα, εξετάστηκε το βιοτικό επίπεδο των εφήβων. «Αυτοί που είχαν χαμηλό βιοτικό επίπεδο είχαν 100% μεγαλύτερη πιθανότητα να ατμίζουν και αυτοί με υψηλό στρες 74%», συμπληρώνει η Στόκινγκς. Η έρευνα βρήκε επίσης ότι το 22% των εφήβων που εξετάστηκαν είχαν σοβαρή κατάθλιψη, ενώ το 20% έντονο άγχος.
Η μελέτη έδειξε τη συσχέτιση της ψυχικής υγείας με το άτμισμα, αλλά δεν ξεκαθάρισε ποιος είναι ο μηχανισμός πίσω από αυτήν. Η Στόκινγκς αναφέρει ότι ευρήματα από προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η σχέση είναι αμφίδρομη. «Υπάρχουν μελέτες που έχουν δείξει ότι η κατάθλιψη οδηγεί στο άτμισμα και άλλες που έχουν δείξει ότι το άτμισμα προκαλεί κατάθλιψη», εξηγεί. Η νικοτίνη είναι ένα εξαιρετικά εθιστικό ναρκωτικό και μόλις εισέλθει στο αίμα, επηρεάζει τον εγκέφαλο σε δευτερόλεπτα.
Αυτός είναι ο λόγος που η Στόκινγκς θεωρεί ότι η αντιμετώπιση ατμίσματος και ψυχικών νόσων πρέπει να γίνει συγχρόνως. «Αν θέλουμε να βελτιώσουμε την ψυχική υγεία των εφήβων, πρέπει να προληφθεί το άτμισμα. Και τα δύο πρέπει να γίνουν συνδυαστικά», εξηγεί η Στόκινγκς.
Τα αποτελέσματα δείχνουν τη σημασία της έγκαιρης ψυχολογικής υποστήριξης των εφήβων, σύμφωνα με τη Μισέλ Γιονγκενέλις, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Οι μαθητές που εξετάστηκαν είχαν μέση ηλικία 13 ετών, ενώ τα προβλήματα ψυχικής υγείας και κατάχρησης ουσιών ξεκινούν στα 14. «Είναι μια κρίσιμη περίοδος για την ανάπτυξη, όταν έχουν μόλις ξεκινήσει το λύκειο», λέει η Γιονγκενέλις. «Πρέπει να εργαστούμε περισσότερο προς την κατεύθυνση της υποστήριξης, έτσι ώστε να μην στρέφονται στο άτμισμα για να αντιμετωπίσουν το άγχος και την κατάθλιψη».
«Η εκπαίδευση από μόνη της, το να λες “μη χρησιμοποιείτε ναρκωτικά ή μην πίνετε” δεν επαρκεί», συμπληρώνει η Στόκινγκς.
Ο Ντάνιελ Χέρμενς, καθηγητής εφηβικής ψυχικής υγείας στο Πανεπιστήμιο Sunshine Coast, επισημαίνει ότι ένας από τους τρόπους με τους οποίους αντιδρά ο εγκέφαλος στο άτμισμα είναι η έκκριση ντοπαμίνης, που προκαλεί το συναίσθημα της ευφορίας, και οι μελέτες δείχνουν ότι είναι 7 φορές μεγαλύτερη στους εφήβους.
«Το άτμισμα είναι κάτι που περιλαμβάνει φίλους, ρίσκο, νικοτίνη, και ο συνδυασμός αυτών είναι η τέλεια καταιγίδα. Ο εγκέφαλος των εφήβων, όπως δείχνουν οι μελέτες, εκκρίνει ντοπαμίνη και προκαλεί ένα πλήθος συμπεριφορών», καταλήγει ο Χέρμενς.