Σύνοδος Παρίσι: «Ψάχνονται» οι Ευρωπαίοι για το ουκρανικό μετά τον διπλωματικό αιφνιδιασμό των ΗΠΑ

Σε μια έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που συγκλήθηκε στο Παρίσι υπό τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, οι ηγέτες από τη Γερμανία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Δανία και οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ συνεδρίασαν με στόχο να καθορίσουν μια κοινή απάντηση προς τις ΗΠΑ ώστε να εγγυηθούν την ασφάλεια της γηραιάς ηπείρου στο κρίσιμο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία.

Η προοπτική στρατευμάτων στην Ουκρανία κέρδισε έδαφος, καθώς οι Ευρωπαίοι επιδιώκουν να διαδραματίσουν ρόλο στις συνομιλίες μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντίμιρ Πούτιν, που θα μπορούσαν να διαμορφώσουν την ασφάλεια της ηπείρου. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να έχουν λόγο στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία αλλά οι ΗΠΑ δείχνουν να τους... γυρίζουν την πλάτη. Ο διπλωματικός αιφνιδιασμός των ΗΠΑ στην Ουκρανία έχει προκαλέσει αναταραχή σε μια κάποτε σταθερή συμμαχία.

H Ευρώπη παραμένει διχασμένη ως προς τις βασικές εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία – συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας αποστολής ειρηνευτικών δυνάμεων εάν επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός. Αυτό απλώς ενισχύει τη θέση της Ρωσίας, καθώς είναι ξεκάθαρα αποφασισμένη να διαπραγματευτεί την τύχη της Ουκρανίας χωρίς καμία ανάμειξη από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Οι διατλαντικές σχέσεις διανύουν μια δύσκολη φάση, καθώς οι πρωτοβουλίες του Ντόναλντ Τραμπ ανησυχούν τους Ευρωπαίους, οι οποίοι φοβούνται ότι θα αποκλειστούν από μια διαδικασία για ένα θέμα που αφορά κυρίως αυτούς.

Σε αυτό το σημείο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να βρουν μια κοινή συνιστώσα προκειμένου να πείσουν τον Ρώσο πρόεδρο ότι αποτελούν ισότιμο συνομιλητή στις συζητήσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία ενώ θα πρέπει να δείξουν ότι δεν θα εγκαταλείψουν το Κίεβο, ό,τι κι αν αποφασίσουν οι ΗΠΑ.

Οι στάσεις των Ευρωπαίων ηγετών

Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να υποστηρίξει την Ουκρανία και δήλωσε ότι είναι αντίθετος σε μια «ειρήνη που επιβάλλεται» στο Κίεβο. Μάλιστα χαρακτήρισε «πρόωρες» τις συζητήσεις για πιθανή αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ανάρτηση που έκανε στο X ανέφερε ότι η έκτακτη συνάντηση «επιβεβαίωσε» ότι η Ουκρανία «αξίζει ειρήνη μέσω δύναμης, μια ειρήνη που σέβεται την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα. Η Ευρώπη αναλαμβάνει πλήρως το μερίδιό της στη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Ταυτόχρονα, χρειαζόμαστε ενίσχυση της άμυνας στην Ευρώπη».

Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να εντείνουν τη στήριξή τους στην Ουκρανία, αυξάνοντας ταυτόχρονα τις αμυντικές δαπάνες τους στο εσωτερικό τους, ώστε να προστατευθούν από τη Ρωσία, προειδοποίησε η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν. «Η Ρωσία απειλεί όλη την Ευρώπη τώρα, δυστυχώς», είπε στους δημοσιογράφους η Φρεντέρικσεν.

Σύμφωνα με τη Δανέζα πρωθυπουργό, μια ταχεία κατάπαυση του πυρός μπορεί να δώσει στη Ρωσία την ευκαιρία να ανασυνταχθεί και να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία ή σε κάποια άλλη χώρα της Ευρώπης. «Δεν βλέπω ενδείξεις ότι οι Ρώσοι θέλουν ειρήνη», υπογράμμισε.

Η Φρεντέρικσεν σημείωσε ότι, αναφορικά με την αύξηση των αμυντικών δαπανών, θα πρέπει να γίνουν συζητήσεις στην ΕΕ για τους δημοσιονομικούς κανόνες. Τόνισε όμως ότι η συνάντηση στο Παρίσι ήταν «άτυπη» και όχι για να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε σήμερα, στο τέλος της έκτακτης συνόδου για την ασφάλεια στο Παρίσι, ότι η Ευρώπη συνειδητοποιεί πως οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ εισέρχονται σε "νέα φάση".

Όλοι οι συμμετέχοντες στη συνάντηση αυτή συνειδητοποιούν ότι η διατλαντική σχέση, η Βορειοατλαντική Συμμαχία και η φιλία μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, εισήλθαν σε μια νέα φάση. Όλοι το διαπιστώνουμε αυτό», δήλωσε ο Τουσκ στους δημοσιογράφους.

Όπως τόνισε, οι συμμετέχοντες στη συνάντηση διαπιστώνουν επίσης "ότι ήρθε η ώρα για μια πολύ πιο σημαντική ευρωπαϊκή ικανότητα αυτοάμυνας. Υπήρξε συμφωνία, ομόφωνα, για το γεγονός ότι μια αύξηση, και μια σαφής αύξηση των αμυντικών δαπανών, είναι απολύτως απαραίτητη, και ότι δεν υπάρχει λόγος να θυμώνουμε όταν ένας Αμερικανός σύμμαχος λέει να ξοδέψουμε περισσότερα, να είμαστε πιο δυνατοί, να είμαστε πιο ανθεκτικοί. Οι δηλώσεις αυτές δικαιολογούνται απολύτως από τα γεγονότα», υπογράμμισε ο Τουσκ.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός δήλωσε επίσης ότι υπάρχει «μια πολύ σημαντική επιβεβαίωση, ότι οι αμυντικές δαπάνες δεν θα αντιμετωπίζονται πλέον ως υπερβολικές δαπάνες, επομένως δεν θα κινδυνεύουμε από τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος και όλες τις δυσάρεστες συνέπειές της».

Ρόλο διαμεσολαβητή θέλει ο Στάρμερ

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι είναι απαραίτητη η παροχή εγγυήσεων ασφαλείας από τις ΗΠΑ ώστε οι ευρωπαϊκές χώρες να αναπτύξουν μεταπολεμικά ειρηνευτικές δυνάμεις στην Ουκρανία, συμπληρώνοντας ότι είναι πολύ νωρίς για εκτιμήσεις σχετικά με τον αριθμό των στρατιωτών που το Λονδίνο θα ήταν διατεθειμένο να στείλει.

«Η Ευρώπη πρέπει να διαδραματίσει τον ρόλο της και είμαι διατεθειμένος να εξετάσω το ενδεχόμενο ανάπτυξης βρετανικών δυνάμεων μαζί με άλλων χωρών, εφόσον επιτευχθεί συμφωνία για βιώσιμη ειρήνη. Ωστόσο, πρέπει να υπάρξει αμερικανικός μηχανισμός ασφαλείας, αφού μόνο οι εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ μπορούν να εμποδίσουν αποτελεσματικά τη Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία», είπε ο Στάρμερ σε δημοσιογράφους στο Παρίσι.

Σημειώνεται πως την ερχόμενη εβδομάδα θα ταξιδέψει στις ΗΠΑ και θα συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Στάρμερ επιδιώκει να ενισχύσει τους δεσμούς με τον Τραμπ σε μια λεπτή εξισορροπητική πράξη διατήρησης καλών σχέσεων τόσο με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ όσο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ελπίζει επίσης ότι το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών για τον πόλεμο στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι η Βρετανία θα μπορούσε να έχει «ένα μοναδικό ρόλο» βοηθώντας στην εξασφάλιση οποιασδήποτε εκεχειρίας.

«Καρφιά» Ζελένσκι για την ευρωπαϊκή άμυνα

«Κανείς δεν θέλει ένα δεύτερο Αφγανιστάν», δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και προειδοποίησε τη Δύση «να μην επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος. Συμφωνίες χωρίς την Ουκρανία θα είναι άσκοπες».

Με το Αφγανιστάν «υπάρχει η εμπειρία του τι συμβαίνει όταν κάποιος τελειώνει κάτι χωρίς να το σκεφτεί και αποσύρεται πολύ νωρίς», δήλωσε ο κ. Ζελένσκι σε συνέντευξή του στο ARD. Παραδέχθηκε ωστόσο ότι «δεν μπορεί να υπάρξει νίκη για την Ουκρανία χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ» και επανέλαβε ότι οι συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός πρέπει να περιλαμβάνουν και εγγυήσεις ασφάλειας.

Ο Ουκρανός πρόεδρος σημείωσε επίσης ότι, αν και η προσέγγιση του Αμερικανού προέδρου είναι ότι την Ουκρανία θα πρέπει να βοηθήσουν ευρωπαϊκές δυνάμεις, ο ίδιος δήλωσε στον Ντόναλντ Τραμπ ότι «οι Αμερικανοί πρέπει να είναι εκεί». Το θέμα, διευκρίνισε, «δεν είναι το μέγεθος των δυνάμεων, αλλά μια σημαντική επίδειξη ισχύος προς τον Πούτιν, το μήνυμα ότι όλοι οι σύμμαχοι συνεργάζονται προκειμένου να προστατεύσουν την Ουκρανία».

Όπως είπε, ο Ντόναλντ Τραμπ «έχει πραγματικά στενή σχέση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν», αλλά, τόνισε, «δεν μπορεί να υπάρχουν πραγματικά καλές σχέσεις μεταξύ των αρχηγών κρατών των ΗΠΑ και της Ρωσίας, καθώς είναι δύο διαφορετικοί πόλοι, εντελώς διαφορετικοί πολιτισμοί, διαφορετικές κοινότητες αξιών».

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας τόνισε για ακόμη μια φορά ότι οποιαδήποτε συμφωνία γίνεται για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία «δεν τίθεται καν ως θέμα, καθώς ο πόλεμος είναι δυστυχώς στο έδαφός μας». Οτιδήποτε θέλουν να συμφωνήσουν οι ΗΠΑ και η Ρωσία - αν θέλουν να συμφωνήσουν κάτι - αφορά τις διμερείς σχέσεις τους και δεν μπορούν να διαπραγματευτούν για τους ανθρώπους μας, τις ζωές μας ή το τέλος του πολέμου χωρίς εμάς. «Είμαστε ανεξάρτητο κράτος», δήλωσε ο κ. Ζελένσκι.

Καμία παραχώρηση εδαφών, λέει ο Ζελένσκι

Ακόμη, απέρριψε κατηγορηματικά την οριστική παραχώρηση εδαφών της Ουκρανίας. «Δεν θα παραχωρήσουμε εδάφη μας νομικώς», τόνισε και εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι περιοχές που κατέκτησε και προσάρτησε η Ρωσία κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου θα είναι κάποτε και πάλι τμήμα της Ουκρανίας. «Φυσικά θα φέρουμε τα πάντα πίσω. Θα επιστρέψει ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου. Αν όχι σήμερα, αύριο», είπε χαρακτηριστικά και, σχολιάζοντας δηλώσεις του αμερικανού υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, ο οποίος είχε αμφισβητήσει ακριβώς αυτό, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι ο νέος υπουργός «θα πρέπει να εμβαθύνει στις λεπτομέρειες», αλλά επισήμανε ότι «αποτελεί πρόβλημα το γεγονός ότι οι ΗΠΑ λένε σήμερα πράγματα τα οποία είναι πολύ ευχάριστα για τον Πούτιν», για να συναντηθούν και να έχουν μια γρήγορη επιτυχία, αλλά «μια κατάπαυση του πυρός όμως δεν θα αποτελούσε επιτυχία».

Την ίδια ώρα ο κ. Ζελένσκι επέκρινε την Ευρώπη για «στρατιωτική αδυναμία», παρά το γεγονός ότι τα τελευταία τρία χρόνια, όπως είπε, ενισχύθηκε αισθητά. Τόνισε πάντως ότι η Ουκρανία μοιράζεται τις ευρωπαϊκές αξίες. «Είμαστε Ευρώπη. Είμαστε ακριβώς όπως εσείς», δήλωσε.

Απαντώντας σε ερώτηση εάν η Ρωσία ετοιμάζει επίθεση μέσω Λευκορωσίας, ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι η Μόσχα έχει σχέδιο για δημιουργία 15 νέων μεραρχιών, για επιπλέον 150.000 στρατιώτες. «Το σχέδιο θα μπορούσε να προβλέπει ότι αυτές οι μεραρχίες θα συγκεντρωθούν για μια κοινή άσκηση στη Λευκορωσία και από εκεί θα μας επιτεθούν ή θα επιτεθούν σε μια χώρα του ΝΑΤΟ, όπως η Λιθουανία ή η Πολωνία», εξήγησε ο κ. Ζελένσκι και δήλωσε πεπεισμένος ότι η Ρωσία σκέφτεται να επιτεθεί σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ.

Σχετικά με το προσωπικό του μέλλον, ο ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι, όταν η Ουκρανία θα έχει γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, τα ρωσικά στρατεύματα θα έχουν αποσυρθεί και θα υπάρχουν εγγυήσεις ασφάλειας, ο ίδιος πλέον θα έχει πετύχει τα πάντα και δεν θα είναι πλέον απαραίτητος. «Αλλά όσο δεν τα έχουμε αυτά, θα υπερασπίζομαι την χώρα μου», δήλωσε.