Οι σεισμοί μπορούν να δημιουργήσουν ψήγματα χρυσού
Μια νέα θεωρία εξηγεί πώς σχηματίζονται μεγάλα ψήγματα χρυσού στα έγκατα της γης.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, κάθε χρόνο εξορύσσονται 2.500 με 3.000 τόνοι χρυσού. Και η μεγαλύτερη ποσότητα, το 75%, προέρχεται από φλέβες χαλαζία.
Ο χαλαζίας έχει την ιδιαιτερότητα ότι είναι το μοναδικό σε αφθονία πιεζοηλεκτρικό υλικό στη γη. Αυτό σημαίνει ότι, λόγω της κρυσταλλικής του δομής, δημιουργεί ηλεκτρισμό όταν του ασκούνται πιέσεις, όπως αυτές που δημιουργούνται στους σεισμούς.
Ερευνητές από την Αυστραλία, αναφέρει ο Guardian, βρήκαν ότι τα κύματα από σεισμούς προκαλούν αρκετά βολτ ηλεκτρισμού στον χαλαζία για να δημιουργηθούν χρυσά ψήγματα από τα υγρά που διαπερνούν το ορυκτό.
Αυτός ο μηχανισμός μπορεί να εξηγήσει τη δημιουργία μεγάλων ψηγμάτων, αλλά και τη διασύνδεση των κοιτασμάτων χρυσού εντός των φλεβών χαλαζία, αναφέρεται στο Nature Geoscience.
«Η κοινή εξήγηση είναι ότι ο χρυσός κατακρημνίζεται από ζεστά, πλούσια σε νερό υγρά που διατρέχουν τις ρωγμές στον φλοιό της γης», λέει στο Forbes ο Κρις Βόισι, γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο του Monash στην Αυστραλία. «Καθώς αυτά τα υγρά ψύχονται ή υπόκεινται σε χημικές αλλαγές, ο χρυσός αποχωρίζεται και παγιδεύεται στις φλέβες χαλαζία».
Ενώ όμως η θεωρία αυτή είναι γενικώς παραδεκτή, δεν μπορεί να εξηγήσει τη δημιουργία πολύ μεγάλων ψηγμάτων χρυσού, δεδομένου ότι η συγκέντρωση του χρυσού είναι πολύ χαμηλή σε αυτά τα υγρά. Για να σχηματιστούν 10 kg χρυσού, χρειάζονται 5 ολυμπιακές πισίνες νερού και κάποια ψήγματα ζυγίζουν έως και εκατοντάδες κιλά.
Για να εξηγήσουν το φαινόμενο, οι ερευνητές αναπαρήγαγαν την προτεινόμενη διαδικασία: βύθισαν ποσότητες χαλαζία σε νερό που είχε διαλυμένο χρυσό. Στη συνέχεια, άσκησαν στον χαλαζία πιέσεις, όπως αυτές που ασκούνται στα γεωλογικά στρώματα στη γη.
Ο Βόισι και οι συνεργάτες του βρήκαν ότι οι πιέσεις που ασκούνται από τους σεισμούς στις φλέβες χαλαζία μπορούν να δημιουργήσουν αρκετό ηλεκτρισμό για να εξαχθεί χρυσός από τα υγρά. Αυτό παράγει νανοσωματίδια χρυσού στην επιφάνεια του χαλαζία και ακόμα περισσότερο χρυσό στην κορυφή.
«Η πιεζοηλεκτρική θεωρία», λέει στον Guardian η Τάιτζα Τορβέλα, γεωλόγος από το Πανεπιστήμιο του Leeds που δεν συμμετείχε στη μελέτη, «έχει ενδιαφέρον γιατί εξηγεί πώς σχηματίζονται τα νανοσωματίδια αλλά και γιατί οι αρχικές φλέβες χαλαζία στα ρήγματα είναι άγονες: πρέπει να έχεις τις φλέβες χαλαζία πριν το πιεζοηλεκτρικό φαινόμενο».
Η Τορβέλα θεωρεί ότι η κατανόηση του φαινομένου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη στόχευση αποθεμάτων χρυσού, αν και θα «πρέπει να ξέρουμε ότι υπάρχουν ανιχνεύσιμοι δείκτες στην επιφάνεια της γης από τη διαδικασία».
