Τελικά κάνει καλό να φοράμε γόβες;
Όποιος/α έχει περπατήσει ποτέ αδέξια με ψηλά τακούνια μπορεί να εκπλαγεί από τα ευρήματα μιας πολυσυζητημένης μελέτης για τα υποδήματα αυτά. Στη μελέτη, νεαρές γυναίκες και άνδρες που φόρεσαν προσαρμοσμένα ψηλοτάκουνα παπούτσια για αρκετούς μήνες άρχισαν σύντομα να περπατούν διαφορετικά.
Αλλά αντίθετα με τις ευρέως διαδεδομένες πεποιθήσεις για τα τακούνια, οι αλλαγές αυτές δεν ήταν ανησυχητικές, διαπίστωσαν οι ερευνητές. Αντιθέτως, οι άνδρες και οι γυναίκες που φορούσαν τα τακούνια πιο συχνά έγιναν καλύτεροι και πιο αποτελεσματικοί περιπατητές – όχι μόνο με τακούνια αλλά και με φλατ.
Μετά από 14 εβδομάδες, όλοι επέστρεψαν στο εργαστήριο και επανέλαβαν τις προηγούμενες δοκιμές. Εκείνοι οι εθελοντές που είχαν ως επί το πλείστον εγκαταλείψει από νωρίς τη χρήση τακουνιών δεν παρουσίασαν καμία αλλαγή στα πόδια τους ή στο περπάτημα
Τα αποτελέσματα δημιουργούν την απροσδόκητη πιθανότητα ότι τα ψηλά τακούνια θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν «ως προπονητικό εργαλείο» για άτομα με προβλήματα κινητικότητας ή για γυναίκες και άνδρες χωρίς προβλήματα κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων πιθανώς αθλητών, που απλώς επιθυμούν να μπορούν να κινούνται πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ευκολία, δήλωσε ο Owen N. Beck, επίκουρος καθηγητής κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, ο οποίος ήταν επικεφαλής της μελέτης.
Ωστόσο, μπορεί να υπάρχουν και μειονεκτήματα στο να φοράτε γόβες στιλέτο.
Τα τακούνια της Barbie
Στο ξεκίνημα της ταινίας «Barbie», πριν από την υπαρξιακή κρίση της πρωταγωνίστριας, η Barbie βγάζει ένα ζευγάρι ψηλοτάκουνες γόβες και συνεχίζει να γλιστράει en pointe, με τα πόδια της ακόμα στην ίδια λυγισμένη θέση όπως και πριν. Η ταινία έκανε ένα πολιτιστικό σχόλιο (και ένα εξαιρετικό οπτικοποιημένο αστείο).
Προσδιόρισαν επίσης πόση ενέργεια χρησιμοποίησαν για να περπατήσουν για πέντε λεπτά σε διάδρομο, τόσο με τα επίπεδα Chuck Taylors όσο και με την εκτέλεση με τα ψηλά τακούνια.
Αλλά η εικόνα μπορεί επίσης να είχε κάποια μικρή φυσιολογική εγκυρότητα, σύμφωνα με μελέτες. Αν και οι προηγούμενες έρευνες σχετικά με τις επιπτώσεις της χρήσης ψηλών τακουνιών στα πόδια και τα πέλματα ήταν περιορισμένες, έχει γενικά αποδειχθεί ότι η τακτική χρήση τακουνιών για μήνες ή χρόνια μεταβάλλει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι περπατούν, με ή χωρίς τακούνια.
Τα πόδια σου στα τακούνια
Σε μία από τις πρώτες τέτοιες μελέτες, Αυστραλοί ερευνητές της εμβιομηχανικής διαπίστωσαν ότι οι νεαρές γυναίκες που συνήθιζαν να φορούν ψηλά τακούνια περπατούσαν με μικρότερα, πιο έντονα βήματα από ό,τι οι γυναίκες που συνήθως φορούσαν φλατ, με τα πόδια και τους αστραγάλους τους να βρίσκονται συνεχώς σε πιο λυγισμένη θέση, ακόμη και όταν όλοι ήταν ξυπόλητοι.
Όμως, η μελέτη αυτή και οι περιορισμένες έρευνες που ακολούθησαν από τότε άφησαν αναπάντητα κάποια ερωτήματα σχετικά με το τι ακριβώς συμβαίνει στο εσωτερικό των κάτω άκρων των ποδιών των ατόμων που φορούν τακούνια, και αν αυτές οι αλλαγές μπορεί να επηρεάζουν την ευκολία – ή τη δυσφορία – των κινήσεων.
Επίσης, δεν συμπεριέλαβαν άνδρες.
Για τη νέα μελέτη, που δημοσιεύεται αυτό το μήνα στο Journal of Applied Physiology, ο Beck και οι συνεργάτες του αναζήτησαν υγιείς νεαρούς άνδρες, καθώς και γυναίκες, που δεν είχαν φορέσει ποτέ ή σχεδόν ποτέ ψηλά τακούνια. Με την πρόσληψη ατόμων που έχουν απειρία στα τακούνια, οι ερευνητές ήλπιζαν να μπορέσουν να παρακολουθήσουν τις αλλαγές στο εσωτερικό των ποδιών των ανθρώπων που σχετίζονται με την έναρξη της χρήσης των υψηλότερων υποδημάτων.
Κατέληξαν σε πέντε άνδρες και τρεις γυναίκες εθελοντές.
Κάθε μέρα για 14 εβδομάδες
Στη συνέχεια, οι επιστήμονες δημιούργησαν παπούτσια με ψηλά τακούνια αποδεκτά από όλους τους νεοσύλλεκτους, τοποθετώντας σφήνες από αφρό στις σόλες επίπεδων αθλητικών παπουτσιών, Chuck Taylor All-Star Low Top. Κάθε ζευγάρι ήταν προσαρμοσμένο έτσι ώστε το πόδι του συμμετέχοντα να κάμπτεται προς τα κάτω σε γωνία 14 μοιρών. Στην πράξη, αυτό σήμαινε ότι τα παπούτσια είχαν περίπου 2½ έως 3 ίντσες τακούνι.
Στη συνέχεια, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν υπέρηχους και άλλες τεχνικές για να ελέγξουν το μήκος των μυών της γάμπας των εθελοντών και τη δυσκαμψία των αχίλλειων τενόντων τους. Προσδιόρισαν επίσης πόση ενέργεια χρησιμοποίησαν για να περπατήσουν για πέντε λεπτά σε διάδρομο, τόσο με τα επίπεδα Chuck Taylors όσο και με την εκτέλεση με τα ψηλά τακούνια. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν λιγότερη ενέργεια από τους άλλους είναι πιο αποδοτικοί ή φειδωλοί περιπατητές όσον αφορά στον μεταβολισμό.
Τέλος, έδωσαν σε όλους έναν μετρητή επιδόσεων και τους ζήτησαν να βγουν στον κόσμο και να φορούν τα νέα τους τακούνια κάθε μέρα για 14 εβδομάδες.
Καλύτερη στο περπάτημα;
Δεν το έκαναν όλοι. Μερικοί από τους εθελοντές «ντράπηκαν» από τα αυτοσχέδια φορτωμένα αθλητικά παπούτσια, είπε ο Beck. Άλλοι παραπονέθηκαν ότι τα δάχτυλα των ποδιών τους είχαν συμπιεστεί ή είχαν άλλες ενοχλήσεις, προβλήματα που είναι γνωστά σε οποιονδήποτε χρησιμοποιεί φλατ παπούτσια και φοράει τακούνια περιστασιακά.
Αλλά περισσότεροι από τους μισούς εθελοντές, άνδρες και γυναίκες, φορούσαν τα παπούτσια τις περισσότερες φορές.
Μετά από 14 εβδομάδες, όλοι επέστρεψαν στο εργαστήριο και επανέλαβαν τις προηγούμενες δοκιμές. Εκείνοι οι εθελοντές που είχαν ως επί το πλείστον εγκαταλείψει από νωρίς τη χρήση τακουνιών δεν παρουσίασαν καμία αλλαγή στα πόδια τους ή στο περπάτημα.
Όμως όσοι φορούσαν τα τακούνια αρκετά συχνά είχαν την τάση να έχουν κοντύτερους μύες της γάμπας και πιο δύσκαμπτους αχίλλειους τένοντες από ό,τι πριν.
Το πιο εκπληκτικό είναι ότι είχαν επίσης γίνει πιο αποδοτικοί περιπατητές, χρησιμοποιώντας λιγότερη ενέργεια για να πάνε με την ίδια ταχύτητα στο διάδρομο όπως πριν, όχι μόνο με τα τακούνια, αλλά και με τα φλατ.
Οι ερευνητές ανέμεναν ότι οι άνθρωποι θα γίνονταν πιο αποτελεσματικοί στο περπάτημα με τα τακούνια με την πάροδο του χρόνου, δήλωσε ο Beck. «Αν βάλεις σε κάποιον ένα νέο παπούτσι, θα γίνει φυσικά καλύτερος στο περπάτημα με αυτό».
Αλλά δεν περίμεναν απαραίτητα ότι αυτές οι προσαρμογές θα μεταφράζονταν σε ευκολότερη κίνηση σε άλλες καταστάσεις. Οι άνθρωποι που φορούσαν τακούνια φάνηκε ότι γίνονταν «πιο φειδωλοί από άποψη μεταβολισμού», δήλωσε ο Beck.