Οι μισοί έφηβοι θεωρούν ότι τα κοινωνικά δίκτυα βλάπτουν την ψυχική τους υγεία

Η επιρροή των κοινωνικών δικτύων στην ψυχική υγεία των εφήβων - θέμα που πραγματεύτηκε και μία πρόσφατη σειρά του Netflix, η Εφηβεία - και η ευημερία τους είναι μία ολοένα αυξανόμενη ανησυχία μεταξύ των γονιών, των εκπαιδευτικών, των ειδικών, αλλά και των ρυθμιστικών αρχών.

Πρόσφατη μελέτη που έγινε στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι οι έφηβοι πιστεύουν ότι τα κοινωνικά δίκτυα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των συνομήλικών τους - ενώ αντίστοιχο είναι και το ποσοστό αυτών που περιορίζουν τη χρήση τους.

Σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center μεταξύ εφήβων και των γονιών τους δίνει μία μάλλον ανησυχητική εικόνα για το φαινόμενο αυτό σε μία στιγμή που οι γονείς, αλλά και οι ρυθμιστικές αρχές καλούν τις εταιρείες που διαχειρίζονται τα κοινωνικά δίκτυα να αναλάβουν δράση για την ασφάλεια των νέων και να τους εμποδίσουν από το να περνούν πολλή χρόνο στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Για τις ανάγκες της έρευνας, η Pew Research Center έκανε συνεντεύξεις σε 1.391 εφήβους, ηλικίας από 13 έως 17 ετών, και τους γονείς τους σε διάστημα δύο μηνών.

Όπως, λοιπόν, προκύπτει το 48% εξ αυτών λένε ότι τα κοινωνικά δίκτυα έχουν «κυρίως αρνητικές» επιπτώσεις στους συνομήλικούς του, με το αντίστοιχο ποσοστό σε έρευνα του 2022 να έχει διαμορφωθεί στο 32%. Μόνο το 11% των εφήβων σήμερα υποστηρίζουν ότι τα κοινωνικά δίκτυα έχουν «κυρίως θετικές» συνέπειες στους εφήβους.

Ωστόσο, το εντυπωσιακό είναι ότι παρά το γεγονός ότι οι έφηβοι αναγνωρίζουν τις αρνητικές επιπτώσεις των κοινωνικών δικτύων στην ψυχική υγεία, θεωρούν ότι δεν αφορούν τους ίδιους, αλλά τους άλλους. Μόλις το 14% πιστεύουν ότι τα κοινωνικά δίκτυα έχουν «κυρίως αρνητικές» επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ίδιων, ποσοστό όμως που αυξήθηκε σε σχέση με το 2022 όταν είχε διαμορφωθεί στο 9%.

Μειώνουν τον χρόνο που περνούν στα social media

Κάποιοι έφηβοι προσπαθούν να ελέγξουν το χρόνο που περνούν στο κινητό τους παρακολουθώντας τα κοινωνικά δίκτυα: το 45% δηλώνει ότι περνούν υπερβολικό χρόνο στις εν λόγω πλατφόρμες σε σχέση με το 36% το 2022. Ενώ το 44% δηλώνει ότι μειώνει το χρόνο που περνά στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και μπροστά στην οθόνη του κινητού.

Από την έρευνα προκύπτει επίσης ότι οι επιπτώσεις των κοινωνικών δικτύων ποικίλουν ανάλογα με το φύλο, τη φυλή και την εθνικότητα. Για παράδειγμα, τα έφηβα κορίτσια είναι ελαφρώς πιθανότερο σε σχέση με τα έφηβα αγόρια να δηλώσουν ότι η χρήση κοινωνικών δικτύων επηρεάζει το χρόνο ύπνου τους, την παραγωγικότητά τους, την ψυχική τους υγεία, αλλά και την αυτοπεποίθησή τους.

Τα ευρήματα αυτά συνάδουν με τα αντίστοιχα μίας έρευνα του 2019 που έδειξε ότι η σχέση ανάμεσα στην κατάθλιψη είναι ισχυρότερη στα έφηβα κορίτσια από τα αγόρια. Το ίδιο ισχύει και για την έκθεσή τους στον εκφοβισμό, τη μείωση των δραστηριοτήτων, αλλά και της ευημερίας τους.

Το 2021, εσωτερικά έγγραφα της Meta που διέρρευσαν, αποκάλυψαν ότι έρευνες δείχνουν πως το Instagram «επιδεινώνει τα θέματα που έχουν με το σώμα τους ένα στα τρία κορίτσια».

Σε άλλα στοιχεία, ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το 48% των κοριτσιών λένε ότι έχουν μειώσει τη χρήση κοινωνικών δικτύων σε σχέση με το 40% των αγοριών. Ενώ το 89% των γονιών και το 77% των εφήβων απάντησαν ότι ανησυχούν «ελαφρώς» ή «πολύ» για τη σχέση που έχει η χρήση κοινωνικών δικτύων με την ψυχική υγεία των εφήβων.