«Όχι»: Μπορεί μια λέξη με τρία γράμματα να αλλάξει πραγματικά τη ζωή σας;
Η απόρριψη είναι θεραπεία για την απόρριψη: Τι λένε οι γιατροί;
«Βγες από τη ζώνη άνεσής σου.» «Αποδέξου το όχι.» «Κάνε κάτι κάθε μέρα που σε κάνει να νιώθεις άβολα». Αν έχεις περάσει αρκετό χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι σίγουρο ότι έχεις συναντήσει αυτά τα κίνητρα σε μορφή memes. Και ίσως να τα έχεις δει ακόμα περισσότερο τον τελευταίο καιρό, λόγω της τάσης της «θεραπείας από απόρριψη».
Η πιο βασική εκδοχή της περιλαμβάνει το να ωθήσεις τον εαυτό σου να κάνεις μια ανόητη αίτηση ή να ρωτήσεις κάτι που είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα απορριφθεί. Η θεωρία λέει ότι αν το κάνεις αρκετές φορές, θα αποευαισθητοποιηθείς στην απόρριψη και θα ενισχύσεις την αυτοεκτίμησή σου.
Άλλοι το πάνε πιο μακριά, κάνοντας περίεργα και ακίνδυνα «κόλπα» που θα τραβήξουν την προσοχή – και πιθανώς κριτική από ξένους – στον δημόσιο χώρο. Αν και δεν είναι αναγνωρισμένη θεραπεία, κάποιοι θα σου πουν ότι τους άλλαξε τη ζωή, Ωστόσο, οι επαγγελματίες λένε στο BBC Newsbeat ότι δεν είναι για όλους.
Ένα άτομο που ορκίζεται στη θεραπεία απόρριψης είναι η Sophie Jones. Η 22χρονη από το Warrington λέει ότι εμπνεύστηκε να το δοκιμάσει γιατί πάντα φοβόταν να μιλήσει στη δουλειά ή να κάνει σχέδια με φίλους. Λέει ότι έμαθε γρήγορα ότι μπορεί να μην λαμβάνει πάντα την απάντηση που περιμένει.
«Έχω συνειδητοποιήσει ότι στους ανθρώπους δεν αρέσει να απορρίπτουν άλλους ανθρώπους», λέει. «Είναι πολύ σπάνιο να έχω ένα ευθύ «όχι» από κάποιον - πάντα με φέρνει ένα αμήχανο γέλιο ή, για παράδειγμα, ένα «γιατί;».
Η Sophie πραγματικά μπήκε στα βαθιά όταν δοκίμασε για πρώτη φορά τη θεραπεία απόρριψης τον Μάιο του τρέχοντος έτους. Συγκεκριμένα η κοπέλα βιντεοσκόπησε τον εαυτό της να χορεύει σε ένα δημόσιο πάρκο – κάτι που συνήθως την τρομοκρατούσε.
Καθώς η ζώνη άνεσής της άρχισε να διευρύνεται γρήγορα, άρχισε να νοιάζεται λιγότερο για το τι σκέφτονταν οι άλλοι για εκείνη.
«Σε τρεις μέρες άρχισα να νιώθω λιγότερο την κριτική από τους ανθρώπους», λέει. «Όλο μου το σκεπτικό έχει αλλάξει.»
Η Σόφι τώρα δημοσιεύει τακτικά βίντεο στο TikTok, όπου προκαλεί τον εαυτό της με όλο και πιο εντυπωσιακούς τρόπους.
Αυτό περιλαμβάνει το να βάφεται πράσινη και να περπατά σε πολυσύχναστα μέρη, ενώ το πιο δημοφιλές της βίντεο, όπου στέκεται στη μέση ενός αεροπλάνου και λέει δυνατά στους άλλους επιβάτες να «έχουν καλό ταξίδι», έχει φτάσει τα 16 εκατομμύρια προβολές.
Η άβολη σιωπή που ακολούθησε θα την είχε σοκάρει στο παρελθόν, αλλά όχι πια.«Απλά δεν ξενυχτάω πια σκεπτόμενη τι σκέφτονται οι άλλοι για μένα, κάτι που είναι προφανώς πολύ ωραίο», λέει η Σόφι.
Θεραπεία από την Απόρριψη: Τί λένε οι γιατροί;
Η Δρ Λουίζ Γκόνταρντ-Κρόουλι η οποία είναι ψυχολόγος που ειδικεύεται στις προσκολλήσεις και τις σχέσεις δηλώνει επιφυλακτική με τη θεραπεία απόρριψης.
«Καταλαβαίνω την ιδέα του να αναζητάς σκόπιμα την απόρριψη για να χάσεις το φόβο της», λέει. «Μπορεί να βοηθήσει στο να χτίσεις ανθεκτικότητα. Αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα μειώσει την πίκρα της απόρριψης. Θα μπορούσε να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και να σε κάνει να υποχωρήσεις λίγο περισσότερο στη ζώνη άνεσής σου.»
Ο κλινικός ψυχολόγος Δρ Τζέικ Ίστο επισημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία δημοσιευμένη επιστημονική έρευνα που να δείχνει ότι η θεραπεία απόρριψης βοηθά πραγματικά τους ανθρώπους. Θα την χαρακτήριζε μάλλον ως τεχνική αυτοβοήθειας.
Αλλά, λέει, οι βασικές θεωρίες πίσω από αυτή φαίνονται «αρκετά αξιόπιστες» και μπορεί να κατανοήσει την έλξη που ασκεί.
«Νομίζω ότι η 'θεραπεία απόρριψης' έχει καταφέρει να συσκευάσει κάποιες καλά-established τεχνικές σε ένα νέο και διασκεδαστικό πακέτο», λέει. «Ως τεχνική αυτοβοήθειας, πιστεύω ότι θα μπορούσε σίγουρα να βοηθήσει τους ανθρώπους και να τους ενθαρρύνει να κάνουν θετικές αλλαγές». Ωστόσο, όπως εκτιμά η θεραπεία απόρριψης δεν είναι προσαρμοσμένη σε ατομικό επίπεδο όπως οι πιο καθιερωμένες μέθοδοι που έχουν καλές αποδείξεις πίσω τους..
Ο Δρ Ίστο λέει ότι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT), για παράδειγμα, χρησιμοποιείται συχνά για την αντιμετώπιση διαταραχών όπως το PTSD, η OCD και το άγχος με πιο στοχευμένο τρόπο. «Οι εργασίες στη θεραπεία απόρριψης πρέπει να είναι κάπως πιο γενικευμένες, λόγω του ότι απευθύνονται σε μαζικό κοινό», λέει.
Πάντως η Σόφι είναι πεπεισμένη ότι η θεραπεία απόρριψης την έχει βοηθήσει και λέει ότι συχνά την επικοινωνούν άνθρωποι που έχουν εμπνευστεί να την δοκιμάσουν. «Άνθρωποι που λένε ότι δεν είχαν βγει έξω για μήνες και βγήκαν για έναν μικρό περίπατο γύρω από το πάρκο εξαιτίας μου, με γεμίζουν απόλυτη χαρά, γιατί αυτό ήταν πραγματικά ένα από τα πράγματα που φοβόμουν», λέει.
«Ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν πει ότι έχουν εμπνευστεί από αυτό είναι πολύ συγκινητικός και είναι κάτι που με ικανοποιεί.»
Η Δρ Γκόνταρντ-Κρόουλι λέει ότι όποιος έχει πιο σοβαρό κοινωνικό άγχος θα πρέπει να αναζητήσει πιο βαθιά, προσωπική θεραπεία για να καταλάβει από πού προέρχεται.
Έχει δει πρόοδο σε άτομα που ασχολούνται με τη θεραπεία απόρριψης, αλλά λέει ότι πρέπει επίσης να καταλάβεις από πού προέρχεται ο φόβος της απόρριψης. Λέει ότι αν σου πουν «όχι», πρέπει να καταλάβεις ότι αφορά τις συνθήκες του άλλου ατόμου και όχι την αξία σου. «Αν σε απορρίψουν, θα επιβιώσεις, θα είσαι εντάξει.»
