Ο Μπάιντεν εξετάζει το ενδεχόμενο να χτυπήσει τα πυρηνικά του Ιράν πριν την ορκωμοσία Τραμπ
Ανησυχεί η Ουάσιγκτον από τις δηλώσεις Ιρανών αξιωματούχων - Μπορεί η Τεχεράνη να φτιάξει ένα πυρηνικό όπλο; Τι λένε οι μυστικές υπηρεσίες.
Δημήτρης Σουλτογιάννης - Ανταπόκριση: Νέα Υόρκη
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν, παρουσίασε στον Τζο Μπάιντεν τις επιλογές για πιθανή επίθεση των ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, εάν οι Ιρανοί «κινηθούν» προς ένα πυρηνικό όπλο πριν από τις 20 Ιανουαρίου.
Ένα χτύπημα των ΗΠΑ στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου θα ήταν ένα τεράστιο στοίχημα από έναν πρόεδρο που υποσχέθηκε ότι δεν θα επέτρεπε στο Ιράν να αναπτύξει πυρηνικό όπλο, αλλά θα κινδύνευε επίσης να παραδώσει μια νέα σύγκρουση στον διάδοχό του.
Ο Μπάιντεν και η ομάδα εθνικής ασφάλειας του συζήτησαν διάφορες επιλογές και σενάρια κατά τη διάρκεια συνάντησης στον Λευκό Οίκο, η οποία πραγματοποιήθηκε πριν από περίπου ένα μήνα, αλλά φαίνεται πως ο Μπάιντεν δεν έχει πάρει τις τελικές του αποφάσεις. Σύμφωνα με συνεργάτες του Μπάιντεν η επιτάχυνση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και η αποδυνάμωση του Ιράν και των συμμάχων του στον πόλεμος με το Ισραήλ δίνουν στον Μπάιντεν την «ευκαιρία» να χτυπήσει.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ορισμένοι από τους βοηθούς του Μπάιντεν, συμπεριλαμβανομένου του Σάλιβαν, πιστεύουν ότι η υποβάθμιση της αεράμυνας και των πυραυλικών δυνατοτήτων του Ιράν, μαζί με τη σημαντική αποδυνάμωση των περιφερειακών συμμάχων του Ιράν, θα βελτιώσει τις πιθανότητες για ένα επιτυχημένο χτύπημα και θα μειώσει τον κίνδυνο ιρανικών αντιποίνων και περαιτέρω κλιμάκωσης.
«Συζητήθηκε μόνο ως σενάριο χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο»
Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, ο Σάλιβαν δεν έκανε καμία σύσταση στον Μπάιντεν για το θέμα, αλλά συζήτησε μόνο τον σχεδιασμό σεναρίων. Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει.
Σύμφωνα με την ιδία πηγή, ο Μπάιντεν αναρωτήθηκε αν το Ιράν έχει λάβει μέτρα που δικαιολογούν ένα στρατιωτικό χτύπημα λίγες εβδομάδες πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του νέου προέδρου. Το Ιράν αρνείται εδώ και καιρό ότι επιδιώκει τη δημιουργία πυρηνικού όπλου και τόνισε ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι μόνο για μη στρατιωτικούς σκοπούς.
Όμως τους τελευταίους μήνες, αρκετοί πρώην και νυν Ιρανοί αξιωματούχοι μίλησαν δημόσια για την πιθανότητα αλλαγής του πυρηνικού δόγματος του Ιράν. «Μπορείτε να δείτε τις δημόσιες δηλώσεις Ιρανών αξιωματούχων, οι οποίες άλλαξαν τους τελευταίους μήνες καθώς δέχθηκαν αυτά τα στρατηγικά χτυπήματα, είναι κάτι που μας ανησυχεί», είπε ο Σάλιβαν σε συνέδριο στη Νέα Υόρκη πριν από δύο εβδομάδες. Στην ίδια εκδήλωση, ο Σάλιβαν είπε ότι τα χτυπήματα που δέχτηκε το Ιράν και οι σύμμαχοι του τον περασμένο χρόνο θα μπορούσαν να ωθήσουν την Τεχεράνη να αναζητήσει ένα πυρηνικό όπλο.
Η ανησυχητική στάση του Ιράν που δείχνει την επιθυμία δημιουργίας πυρηνικού όπλου
Το Ιράν αύξησε τον εμπλουτισμό ουρανίου του στο 60%, αρκετά κοντά στο επίπεδο του 90% που απαιτείται για την παραγωγή ενός πυρηνικού όπλου. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), το Ιράν έχει αρκετό εμπλουτισμένο ουράνιο κατά 60% για να κατασκευάσει τέσσερις πυρηνικές βόμβες.
Ακόμα κι αν το Ιράν αποφάσιζε να κατασκευάσει βόμβα, θα έπρεπε να αναπτύξει έναν πυρηνικό εκρηκτικό μηχανισμό ή κεφαλή. Οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες πιστεύουν ότι αυτό θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα χρόνο. Μια ισραηλινή επίθεση στο στρατιωτικό συγκρότημα Parchin του Ιράν στα τέλη Οκτωβρίου κατέστρεψε επίσης εξελιγμένο εξοπλισμό -που χρονολογείται πριν από το τέλος του στρατιωτικού πυρηνικού του προγράμματος το 2003- που θα χρειαζόταν για το σχεδιασμό και τη δοκιμή ενός πυρηνικού εκρηκτικού μηχανισμού.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα κρίσιμο εμπόδιο εάν το Ιράν αποφασίσει να κατασκευάσει μια βόμβα. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει προειδοποιήσει το Ιράν, εκφράζοντας σοβαρές ανησυχίες για τις ιρανικές δραστηριότητες πυρηνικής έρευνας και ανάπτυξης. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ εντόπισαν ύποπτες πυρηνικές δραστηριότητες από Ιρανούς επιστήμονες τους τελευταίους μήνες για τις οποίες ορισμένοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι θα μπορούσαν να είναι μέρος μιας μυστικής ιρανικής προσπάθειας να χρησιμοποιήσουν την περίοδο γύρω από την προεδρική μετάβαση των ΗΠΑ για να σημειώσουν πρόοδο προς την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
Ο Σαλιβαν είπε επίσης ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε ενημερώσει την ομάδα του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την εικόνα των πληροφοριών σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. «Μπορεί να επιλέξουν διαφορετική πορεία, διαφορετική στρατηγική, αλλά θέλω να βεβαιωθώ ότι ξεκινάμε από μια κοινή βάση αυτού που αντιμετωπίζουμε σε σχέση με την απειλή που συνιστά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», είπε.