Ο Καναδάς μέλος της ΕΕ; Το απρόσμενο αποτέλεσμα δημοσκόπησης

Παρά το γεγονός πως η ιδέα αντιμετωπίζεται συχνά με χιούμορ και προκαλεί εδώ και καιρό τη θυμηδία αναλυτών και πολιτικών σχολιαστών, μεσούσης της κατά μέτωπον επίθεσης που έχει εξαπολύσει ο Ντόναλντ Τραμπ εναντίον του γείτονά του, η πιθανότητα έχει τεθεί επί τάπητος: θα μπορούσε ο Καναδάς να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης; Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει «κολακευμένη» από το ενδιαφέρον των Καναδών αλλά επισημαίνει πως η έγκριση κάθε υποψήφιας προς ένταξη χώρας υπόκειται σε συγκεκριμένα κριτήρια που προβλέπονται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα δημοσκόπησης που δημοσιοποιήθηκε στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας και διενεργήθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου από την Abacus Data σε δείγμα 1.500 πολιτών, το 44% των Καναδών που ερωτήθηκαν δηλώνουν θετικοί στην ιδέα να προσχωρήσει η χώρα τους στο μπλοκ των 27 ευρωπαϊκών χωρών (το 34% δηλώνει αντίθετο).

«Είμαστε κολακευμένοι από τα αποτελέσματα αυτής της δημοσκόπησης», σχολίασε η εκπρόσωπος της Κομισιόν Πάουλα Πίνιο. «Αυτό δείχνει την ελκυστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δείχνει πως ένας πολύ σημαντικός αριθμός Καναδών εκτιμούν την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και τις αξίες της, σε βαθμό που θα έβλεπαν και τους εαυτούς τους να αποτελούν μέρος της. Μοιραζόμαστε πολλές αξίες και έχουμε ιστορικούς δεσμούς μαζί τους». Χωρίς να πει κατηγορηματικά «όχι», η εκπρόσωπος τόνισε πως «υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια που προβλέπονται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες» όταν ελέγχεται ο φάκελος μιας υπό ένταξη χώρας.

Ο Τραμπ και η «51^η Πολιτεία» των ΗΠΑ

Το άρθρο 49 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης προβλέπει ότι «κάθε ευρωπαϊκή χώρα» που σέβεται, μεταξύ άλλων, τις αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας και της δημοκρατίας μπορεί να υποβάλλει αίτημα προκειμένου να γίνει μέλος της ΄Ενωσης. Ο ορισμός του τι συνιστά ο όρος «ευρωπαϊκή χώρα» δεν είναι απαραίτητα πάντα εύκολος, ακόμη πιο περίπλοκο, ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί το εγχείρημα να αποδειχθεί πως ο Καναδάς πληροί τα κριτήρια προς ένταξη ακόμη κι αν οι Καναδοί μιλούν τις δύο επίσημες γλώσσες του ευρωπαϊκού μπλοκ: τα αγγλικά και τα γαλλικά.

Στα κορυφαία θέματα δημόσιας συζήτησης στον Καναδά εξακολουθεί να βρίσκονται οι υπόνοιες που αφήνει με κάθε ευκαιρία ο Ντόναλντ Τραμπ πως αποσκοπεί να κάνει τον Καναδά την 51^η Πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο δέχθηκε καταιγισμό ερωτήσεων από δημοσιογράφους κατά την άφιξή του στο Κεμπέκ την περασμένη Τετάρτη για την συνεδρίαση των χωρών της G7 με προεδρεύοντα τον Καναδά. Απάντησε αφήνοντας σαφείς υπόνοιες για τις αμερικανικές προθέσεις: «Ο σκοπός μας είναι να επικεντρωθούμε στα θέματα της συνεδρίασης που αφορούν την Ουκρανία. Δεν συνεδριάζουμε για τον τρόπο με τον οποίο θα πάρουμε τον έλεγχο του Καναδά».

«Bye Canada, Bye America»

Οι αλλεπάλληλες απειλές του Ντόναλντ Τραμπ για προσάρτηση της χώρας και η επιβολή των δασμών που η Καναδή ΥΠΕΞ χαρακτήρισε «υπαρξιακή απειλή» έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανή συσπείρωση τους Καναδούς και έχουν επιφέρει τεκτονικές αλλαγές στο εκλογικό σώμα. Το φαινόμενο χαρακτηρίζεται από τους αναλυτές σπάνιο στην ιστορία της χώρας και αντικατοπτρίζεται στα μέσα ενημέρωσης και τις δημοσκοπήσεις. «Bye Canada, buy America», έγραψε στο πρωτοσέλιδό της η καναδική καθημερινή εφημερίδα The National Post όταν ο Τραμπ εκδήλωσε πρώτη φορά τις προθέσεις του έναντι των γειτόνων του. Το εθνικιστικό συναίσθημα των Καναδών εκτοξεύτηκε τις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας που οδήγησε στη διαδοχή του Τζάστιν Τριντό από τον πρώην τραπεζίτη Μαρκ Κάρνει που εκμεταλλεύτηκε το momentum και ανέλαβε την πρωθυπουργία χωρίς καμία προηγούμενη εμπειρία στην πολιτική. «Μπροστά στις απειλές και τις προσβολές του προέδρου Τραμπ, οι Καναδοί εξέφρασαν ομόφωνα την αγάπη τους για τη χώρα μας και την αποφασιστικότητά τους να υπερασπιστούν τις αξίες του Καναδά και την ανεξαρτησία μας. Χαιρετίζουμε αυτό το εθνικό συναίσθημα και ζητάμε από τους συμπολίτες μας να ανεμίσουν την καναδική σημαία όπως ποτέ άλλοτε», έγραψαν σε κοινή δήλωσή τους οι τελευταίοι πέντε πρωθυπουργοί της χώρας, παρότι ανήκουν σε διαφορετικά κόμματα.

«Δώρο» του Τραμπ στους Καναδούς η άνοδος του εθνικισμού

Αυτή η επάνοδος του καναδικού εθνικισμού είναι εντυπωσιακή δεδομένου του γεγονότος πως αρκετές επαρχίες και εδάφη της χώρας δεν είχαν ποτέ ιδιαίτερα ισχυρούς δεσμούς με τον Καναδά. Η Βρετανική Κολομβία «στραβοκοιτά» συχνά προς τις αμερικανικές δυτικές Πολιτείες, η Αλμπέρτα προς ένα είδος αυτονομίας εξαιτίας του πετρελαϊκού της πλούτου που δεν θέλει να μοιραστεί, η Νέα Γη έγινε μέλος του Καναδά μόλις το 1949 ενώ οι αυτόχθονες Ινουίτ αισθάνονταν ανέκαθεν περισσότερο Ινουίτ και λιγότερο Καναδοί. Πιο εντυπωσιακή απ΄όλες είναι ίσως η περίπτωση του Κεμπέκ όπου ανέκαθεν ήταν δυνατές οι φωνές για ανεξαρτησία από τον Καναδά. Αναλυτές σχολιάζουν την εντυπωσιακή μεταστροφή των κατοίκων του Κεμπέκ – που δεν φημίζονται για τον πατριωτισμό τους- όταν στους τελευταίους αγώνες χόκεϊ με αντιπάλους τις Ηνωμένες Πολιτείες τραγουδούσαν έξαλλα τον εθνικό ύμνο του Καναδά εκφράζοντας την πίστη τους στη χώρα. Οι απειλές του Ντόναλντ Τραμπ έβαλαν σε παύση ακόμη και τα σχέδιά τους για μελλοντική αυτονόμηση από τη χώρα: η στήριξή τους σ΄ ένα τέτοιο ενδεχόμενο άγγιξε το ιστορικό χαμηλό του 29% σε δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο μήνα. Αναλυτές εκτιμούν πως το αρνητικό συναίσθημα των Καναδών στρέφεται περισσότερο προσωπικά κατά του Τραμπ παρά κατά της Αμερικής, εξαιτίας της πολιτικής του προστατευτισμού του Ντόναλντ Τραμπ, της επιβολής των δασμών, της συγκρουσιακής του συμπεριφοράς απέναντι στους συμμάχους του αλλά και των προσωπικών οικονομικών προβλημάτων που θα επιφέρει αυτή η πολιτική.

Παρά το γεγονός πως ο Μαρκ Κάρνει δηλώνει κατηγορηματικά πως «δεν χρειαζόμαστε άλλη χώρα για να επικυρώσουμε την κυριαρχία μας, είμαστε κυρίαρχοι» επέλεξε τη Γαλλία και τη Βρετανία ως προορισμό του πρώτου του επίσημου ταξιδιού στο εξωτερικό ως πρωθυπουργός. Μια συμβολική υπενθύμιση προς τον Τραμπ πως ο Καναδάς , όπως τόνισε στην ομιλία της ορκωμοσίας του, χτίστηκε από τον θεμέλιο λίθο τριών λαών, των Γάλλων, των ΄Αγγλων και των ιθαγενών Ινουίτ.

Επιμέλεια: Βασιλική Κουκίου