Μητσοτάκης: Να αναζητήσουμε τη θέση μας σε έναν παγκόσμιο χάρτη συσχετισμών που αλλάζει

Οι αμερικανικές εκλογές και η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και η ανάγκη να ενισχύσει η Ευρώπη την ανταγωνιστικότητά της, όπως αυτή εκφράστηκε στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της Βουδαπέστης, βρέθηκαν στο επίκεντρο της κυριακάτικης ανασκόπησης του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Facebook.

Όπως είπε το πρόσημο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων είναι εθνικό και όχι παραταξιακό, και δεδομένης της ισχυρής παρουσίας του ελληνικού στοιχείου στις Ηνωμένες Πολιτείες, είμαι σίγουρος ότι οι σχέσεις των δύο χωρών μας θα παραμείνουν σταθερές και παραγωγικές και με τη νέα προεδρία Τραμπ.

Αναφερόμενος στο μετρό Θεσσαλονίκης τόνισε ότι έστω και με καθυστέρηση δεκαετιών, η Θεσσαλονίκη αποκτά το πιο σύγχρονο Μετρό της Ευρώπης. 

Εξάλλου ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι κεντρικός στόχος της κυβέρνησής μας είναι να δημιουργήσει ακόμα περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα σε τομείς με προοπτικές και δυνατότητες εξέλιξης, τόσο για την εγχώρια οικονομία, όσο και για τους εργαζομένους.  

Εξάλλου ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο κυριακάτικο μήνυμά του διέψευσε ότι σχεδιάζεται αύξηση στα τέλη κυκλοφορίας για τα παλιά αυτοκίνητα άνω των 10 ετών που κυκλοφορούν στη χώρα μας.  Ωστόσο -όπως είπε- εξετάζουμε να το κάνουμε όχι με επιβαρύνσεις, άλλα με κίνητρα που θα επιτρέψουν την ανανέωση των παλιών αυτοκινήτων με νέα, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.

Η ανάρτηση του πρωθυπουργού

Καλημέρα! Όπως είναι λογικό, την εβδομάδα που μας πέρασε το ενδιαφέρον μονοπώλησαν οι αμερικανικές εκλογές. Και με αυτό θα ξεκινήσω, πριν περάσω στην εσωτερική ανασκόπηση της εβδομάδας, συγχαίροντας και από εδώ τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για την καθαρή νίκη του στις αμερικανικές εκλογές. Το πρόσημο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων είναι εθνικό και όχι παραταξιακό, και δεδομένης της ισχυρής παρουσίας του ελληνικού στοιχείου στις Ηνωμένες Πολιτείες, είμαι σίγουρος ότι οι σχέσεις των δύο χωρών μας θα παραμείνουν σταθερές και παραγωγικές και με τη νέα προεδρία Τραμπ. Επιτρέψτε μου και ένα σχόλιο για την Ευρώπη, καθώς οι διεθνείς εξελίξεις επιβεβαιώνουν την ανάγκη αλλά και τη σημασία μιας ενωμένης και ισχυρής παρουσίας στα πράγματα. Ως κράτος-μέλος του ευρωπαϊκού πυρήνα, θεωρούμε ότι επείγει να αναζητήσει δυναμικά τη θέση της σε έναν παγκόσμιο χάρτη συσχετισμών και συμφερόντων που αλλάζει διαρκώς. Να χαράξει τολμηρούς δρόμους, ώστε να κάνει πιο ανταγωνιστική την ευρωπαϊκή οικονομία, ενδυναμώνοντας ταυτόχρονα την κοινωνική συνοχή. Να οργανώσουμε ως Ευρωπαίοι, επιτέλους, την ενεργειακή μας ανεξαρτησία, αλλά και να δρομολογήσουμε την κοινή μας άμυνα. H Ευρώπη χρειάζεται με λίγα λόγια μια ειρηνική «αντεπίθεση» προς την κατεύθυνση που υποδεικνύει η έκθεση Ντράγκι. Η συζήτηση ξεκίνησε στο πρόσφατο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη Βουδαπέστη. Πρέπει όμως να κινηθούμε πιο γρήγορα.

Στα δικά μας τώρα, θα ξεκινήσω από την παρουσίαση του Τοπικού Σχεδίου Ανάπτυξης της Αργολίδας που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο Ναύπλιο, στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής μας για την Περιφερειακή Ανάπτυξη. Το Σχέδιο περιλαμβάνει πολιτικές και έργα που θα αναβαθμίσουν την περιοχή, με εξασφαλισμένη τη χρηματοδότησή τους και συγκεκριμένα, 440 εκ. θα διατεθούν για έργα υποδομών και 94 εκ. για ενισχύσεις επιχειρήσεων. Φυσικά, είναι και αυτό προϊόν της συνεργασίας Κυβέρνησης, Περιφέρειας και Δήμων. Αυτή η ζωντανή διαδικασία διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες -θυμίζω είχε προηγηθεί η παρουσίαση των αντίστοιχων Τοπικών Σχεδίων στον Έβρο και τη Ζάκυνθο- θα συνεχιστεί σε όλη τη χώρα. Συζητάμε, αποφασίζουμε και προχωράμε μαζί με τις τοπικές κοινωνίες, ώστε να κάνουμε πράξη τη διπλή σύγκλιση.

Μας χωρίζουν είκοσι μέρες από την έναρξη λειτουργίας του Μετρό της Θεσσαλονίκης, ένα εμβληματικό έργο που οι Θεσσαλονικείς το περίμεναν τόσα χρόνια. Δεν χρειάζεται να αναφέρω ότι το Μετρό θα βελτιώσει σημαντικά τις καθημερινές μετακινήσεις των κατοίκων, και μάλιστα με χαμηλό κόστος, με την τιμή του εισιτηρίου να ορίζεται στα 0,60 ευρώ. Παράλληλα, μειώνεται η τιμή του εισιτηρίου στα αστικά λεωφορεία στα 0,60 λεπτά από 0,90 ευρώ, αλλά και το κόστος στις κάρτες μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας (μηνιαίας, τριμηνιαίας ή ετήσιας) τόσο για το Μετρό όσο και για τα λεωφορεία. Ενδεικτικά, η τιμή της κάρτας απεριορίστων διαδρομών 30 ημερών για τη χρήση λεωφορείων ορίζεται στα 16 ευρώ, από 27 ευρώ που ήταν μέχρι σήμερα, όπως στα 16 ευρώ ορίζεται η τιμή της μηνιαίας κάρτας του μετρό. Δίνεται, έτσι, η δυνατότητα για συχνότερη και πιο φθηνή χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς με μόλις 27 λεπτά τη διαδρομή, αν υποθέσουμε ότι ένας κάτοικος της πόλης χρησιμοποιεί καθημερινά το Μετρό! Έστω και με καθυστέρηση δεκαετιών, η Θεσσαλονίκη αποκτά το πιο σύγχρονο Μετρό της Ευρώπης. Της αξίζει και δεν σας κρύβω ότι αδημονώ για την πρώτη βόλτα.

Μένω στην Περιφέρεια, για να σας πω ότι εγκρίθηκαν 271 επενδυτικά σχέδια σε όλη την Ελλάδα με συνολικό προϋπολογισμό 858 εκ. ευρώ. Τα 162 από αυτά τα σχέδια εμπίπτουν στον τομέα του τουρισμού και τα 109 αφορούν επενδύσεις στη μεταποίηση. Οι επιχειρήσεις θα λάβουν 224 εκ. ευρώ ως επιχορήγηση και σχεδόν άλλα 178 εκ. ευρώ θα είναι φοροαπαλλαγές. Από τις επενδύσεις αυτές προβλέπεται ότι θα δημιουργηθούν περισσότερες από 4.000 νέες θέσεις εργασίας. Ιδιαίτερη στήριξη δίνεται στη Θεσσαλία, που έχει πληγεί από τον κακοκαιρία Daniel, την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, ενώ ικανοποιούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό οι τουριστικές επενδύσεις τόσο στην Κρήτη, όσο και στο Νότιο Αιγαίο, όπου και είχαν υποβληθεί τα περισσότερα αιτήματα. Τέλος, όπως είχαμε δεσμευτεί, εγκρίθηκαν όλα τα επενδυτικά σχέδια του Νομού Έβρου.

Κεντρικός στόχος της κυβέρνησής μας είναι να δημιουργήσει ακόμα περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα σε τομείς με προοπτικές και δυνατότητες εξέλιξης, τόσο για την εγχώρια οικονομία, όσο και για τους εργαζομένους. Ήδη μέσα σε πέντε χρόνια έχουν δημιουργηθεί 500.000 νέες θέσεις εργασίας, η ανεργία των γυναικών και των νέων, δύο κρίσιμοι δείκτες, έχουν μειωθεί κατά 10 και 16% αντίστοιχα, ενώ συνολικά η ανεργία έχει φτάσει σε χαμηλό 15ετίας, στο 9,4%.

Συνεχίζω με ακόμα μια πρωτοβουλία μας για τα άτομα με αναπηρία, σε εφαρμογή του ολιστικού σχεδίου που έχουμε εκπονήσει για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτής της ευάλωτης ομάδας συμπολιτών μας. Συγκροτήθηκε το ειδικό σώμα των γιατρών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας, το οποίο ενισχύεται με 740 νέους ιατρούς που ολοκλήρωσαν επιτυχώς την εκπαίδευσή τους. Ο συνολικός αριθμός τους ανέρχεται πλέον, μαζί με τους ήδη υπηρετούντες, σε 1.254. Η ενίσχυση των ΚΕ.Π.Α. με προσωπικό θα συμβάλει στην επιτάχυνση της διαδικασία έκδοσης πιστοποίησης αναπηρίας, σε συνδυασμό με την -πρόσφατη- αναθεώρηση του πίνακα μη αναστρέψιμων παθήσεων, ώστε να μην χρειάζεται η επανάληψη της εξέτασης για συγκεκριμένες παθήσεις. Επιπλέον, τέθηκε σε εφαρμογή το νέο αμοιβολόγιο για τους ιατρούς και γραμματείς των Υγειονομικών Επιτροπών του ΚΕ.Π.Α., με αύξηση 50% -η πρώτη από το 2011.

Κάτι ακόμα που αφορά τα άτομα με αναπηρία: προσλήφθηκαν και ανέλαβαν καθήκοντα μέσα στην εβδομάδα 105 εκπαιδευτικοί Ειδικής Αγωγής στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση για το διδακτικό έτος 2024-2025. Άλλοι 295 εκπαιδευτικοί προσλήφθηκαν στη Γενική Εκπαίδευση για την κάλυψη λειτουργικών κενών σε Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια για το τρέχον διδακτικό έτος. Ενδυναμώνουμε, έτσι, τη στήριξη των μαθητών και προχωράμε σε μια εκπαίδευση που αγκαλιάζει τις ανάγκες όλων.

Επόμενο σημαντικό νέο: ξεκινά η ανακαίνιση 30 δημόσιων και δημοτικών ακινήτων που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα Κοινωνικής Στέγασης για τις πλέον ευάλωτες ομάδες, το οποίο υλοποιείται από το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σε συνεργασία με τον Δήμο Θεσσαλονίκης. Με χρηματοδότηση 610,5 χιλιάδων ευρώ από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης, το πρόγραμμα περιλαμβάνει και ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων, μειώνοντας έτσι τις ανάγκες για θέρμανση και ψύξη. Παράλληλα, στοχεύοντας στην παροχή στεγαστικής ασφάλειας και σταθερότητας προς τους δικαιούχους, το πρόγραμμα θα αφορά στη σύναψη μακροχρόνιων μισθωτικών συμβάσεων, διάρκειας τουλάχιστον 8 ετών, έναντι ενός οικονομικά προσιτού μισθώματος, σαφώς μειωμένου σε σχέση με τις τιμές της αγοράς.

Περνάω στο ζήτημα των εποχικών πυροσβεστών για να διασαφηνίσω τι έχουμε κάνει και τι δρομολογούμε σχετικά με αυτήν την πολύτιμη ομάδα μαχητών στη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου. Μέσα στο 2025 θα προσληφθούν επιπλέον 300 δασοκομάντος, οι οποίοι θα προστεθούν στους 500 που προσλάβαμε το 2022 και στους 650 φέτος. Από τους εποχικούς θα προσληφθούν 150 πυροσβέστες. Έτσι, από το σώμα των αρχικά 2.500 εποχικών πυροσβεστών, θα έχουν ενταχθεί στο Πυροσβεστικό Σώμα πάνω από 1.600 άτομα. ⁠Μετά τη λήξη των συμβάσεων των εποχικών πυροσβεστών 5ετούς διάρκειας, θα προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός για την επόμενη 5ετια, όπως ορίζει ο νόμος και το Σύνταγμα. Τα ηλικιακά όρια θα διατηρηθούν στα 40 έτη για τους μάχιμους, αλλά θα αυξηθούν από τα 45 στα 50 έτη για τους οδηγούς. Για τους παλιούς εποχικούς πυροσβέστες, θα ισχύσει μοριοδότηση για κάθε αντιπυρική περίοδο, ώστε να αξιοποιηθεί η προϋπηρεσία και η πρότερη εμπειρία. Επιπλέον, εξετάζουμε αν και πού υπάρχουν ανάγκες σε σχετικό ή συναφές αντικείμενο στο δημόσιο ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως για παράδειγμα στις υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας των Δήμων ή στις δασικές υπηρεσίες, προκειμένου να απορροφηθούν σε αυτές τις θέσεις.

Συνεχίζεται με ταχύτατους ρυθμούς από τον ΕΦΚΑ η έκδοση αποφάσεων για τις κύριες συντάξεις. Από τον Ιανουάριο του 2021 έως τον Οκτώβριο του 2024 έχουν εκδοθεί 920.000 κύριες συνταξιοδοτικές αποφάσεις, με τον μέσο ρυθμό έκδοσης αποφάσεων κύριων συντάξεων να υπερβαίνει πλέον τις 1.000 αποφάσεις ημερησίως, σε σχέση με τις 500 που εκδίδονταν πριν από το 2021. Χρόνοι ρεκόρ και ως προς την απονομή επικουρικών συντάξεων: από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον Αύγουστο του 2024 οι ληξιπρόθεσμες επικουρικές συντάξεις μειώθηκαν κατά 60% (από 83.000 σε λιγότερες από 33.000). Ανάλογη η εικόνα και σε ό,τι αφορά την καταβολή των ΕΦΑΠΑΞ: από τον Μάρτιο του 2023 έως τον Σεπτέμβριο του 2024 μειώθηκαν κατά τουλάχιστον 55% οι εκκρεμότητες -από 22.500 σε 10.200.

Θα έρθω τώρα σε ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο για την ανακύκλωση που ψηφίστηκε προ ημερών στη Βουλή και συνιστά -χωρίς υπερβολή- τομή στη διαχείριση των αποβλήτων στην Ελλάδα. Γιατί το χαρακτηρίζω νομοθέτημα-τομή; Γιατί εισαγάγει συγκεκριμένες διατάξεις για την προστασία της δημόσιας υγείας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, ενισχύει σημαντικά την ανακύκλωση στην Ελλάδα και ενδυναμώνει τους φορείς διαχείρισης αποβλήτων, προκειμένου να ανταπεξέλθουν με επάρκεια στον ρόλο τους σε κάθε περιφέρεια της πατρίδας μας. Μέχρι το τέλος του 2025 θα αναπτυχθούν σε όλη τη χώρα περίπου 15.000 σημεία για να επιστρέφουν οι πολίτες πλαστικές και μεταλλικές φιάλες, λαμβάνοντας ως αντίτιμο 10 ή 15 λεπτά ανά φιάλη -μια πρακτική που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ακόμη, αυξάνονται σημαντικά τα ποσά που καταβάλλονται από τις υπόχρεες επιχειρήσεις, σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Ενώ, θεσμοθετείται σύστημα συλλογής των βιοαποβλήτων από τα ξενοδοχεία και τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και σύστημα συλλογής και επεξεργασίας των κλωστοϋφαντουργικών αποβλήτων, των αποβλήτων επίπλων, ξυλείας και στρωμάτων.

Ο νέος νόμος θα επιταχύνει την πρόοδο που έχει συντελεστεί την τελευταία πενταετία στη διαχείριση των αποβλήτων. Το 2019 λειτουργούσαν μόλις 3 μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων και κατασκευάζονταν άλλες 5. Σήμερα λειτουργούν 12 μονάδες και κατασκευάζονται άλλες 22. Πολύ σύντομα θα υπογραφεί η σύμβαση για να ξεκινήσει η κατασκευή άλλων 8 νέων μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων στην Πάτρα, τη Λάρισα, τον Ανατολικό και Δυτικό Τομέα Θεσσαλονίκης, στην Καβάλα, την Κέρκυρα, το Αγρίνιο και τη Ναύπακτο. Μέσα στο 2025 θα ξεκινήσει η κατασκευή των μονάδων στη Σαντορίνη, στη Ρόδο και στο Σχιστό στον Πειραιά, που θα καλύψει τις ανάγκες των Δήμων της ΠΕ Πειραιά.

Το επόμενο εξάμηνο θα έχουν δημοπρατηθεί με ΣΔΙΤ τα τελευταία 4 έργα διαχείρισης αποβλήτων, σε Κω-Κάλυμνο, Σύρο-Μύκονο και λοιπές υποδομές στο Νότιο Αιγαίο, σε Λέσβο-Σάμο και λοιπές υποδομές στο Βόρειο Αιγαίο και σε Λαμία-Χαλκίδα και Άμφισσα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι μειώθηκαν κατά 70% τα πρόστιμα που πληρώνει η χώρα και οι φορολογούμενοι για τις παράνομες χωματερές. Από 65 περιπτώσεις προστίμων το 2019, σήμερα έχουμε μόλις 20, που μέχρι το τέλος της τετραετίας μας εκτιμάται ότι θα έχουν μηδενιστεί. Συνεχίζουμε την προσπάθεια, ώστε το 2030 η Ελλάδα να βρεθεί ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης που θα έχει πετύχει τους στόχους της ΕΕ για τη διαχείριση των αποβλήτων.

Με την ευκαιρία θέλω να διαψεύσω ότι σχεδιάζεται αύξηση στα τέλη κυκλοφορίας για τα παλιά αυτοκίνητα άνω των 10 ετών που κυκλοφορούν στη χώρα μας. Έχουμε ασφαλώς ως κράτος-μέλος της ΕΕ την υποχρέωση να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα, ωστόσο εξετάζουμε να το κάνουμε όχι με επιβαρύνσεις, άλλα με κίνητρα που θα επιτρέψουν την ανανέωση των παλιών αυτοκινήτων με νέα, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.

Αναφέρθηκα στην αρχή της ανασκόπησης στον σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει η ομογένεια των ΗΠΑ υπέρ της διατήρησης και ενίσχυσης των παραγωγικών ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Η αξιοποίηση της ελληνικής Διασποράς παντού στον κόσμο ως διπλωματικού βραχίονα της μητέρας-πατρίδας αποτελεί βασική συνιστώσα του Στρατηγικού Σχεδίου για τον Απόδημο Ελληνισμό που εκπόνησε ο υφυπουργός Εξωτερικών. Το Σχέδιο επιδιώκει να «χαλυβδώσει» τους δεσμούς της ομογένειας με την Ελλάδα και αποτελεί αποκρυστάλλωση πολλών προτάσεων που κατέθεσαν ομογενειακές μας οργανώσεις από όλο τον κόσμο. Δίνει έμφαση σε όσους επιλέγουν τελικά να μείνουν στις νέες τους πατρίδες, ειδικά στους Έλληνες δεύτερης, τρίτης ή τέταρτης γενιάς, να γίνουν πραγματικοί πρεσβευτές της χώρας και ταυτόχρονα δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για όσους έφυγαν τα χρόνια της κρίσης, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν, εφόσον το επιθυμούν.

Τελευταίο θέμα στη σημερινή μας ανασκόπηση είναι το ΟΑΚΑ. Παραμένουμε πιστοί στη δέσμευσή μας να το αναδείξουμε ξανά, έχοντας εξασφαλίσει και ήδη αξιοποιώντας 111 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στόχος μας είναι, μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, το Ολυμπιακό Κέντρο να μεταμορφωθεί και πάλι σε στολίδι, σε έναν χώρο που θα αποτελεί τοπόσημο όχι μόνο για τον αθλητισμό, αλλά και για τον πολιτισμό και την ψυχαγωγία. Προ ημερών υπογράφηκε σύμβαση 5,5 εκ. ευρώ για την αναβάθμιση των δύο εισόδων του ΟΑΚΑ, στο Τείχος των Εθνών και στην Αγορά. Τα έργα αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί εντός 6 μηνών, ενώ το καλοκαίρι του 2025 θα «τρέξει» ο διαγωνισμός για το Στέγαστρο Καλατράβα.

Αυτό το Σαββατοκύριακο, η Αθήνα «ζει» στους ρυθμούς του 41ου αυθεντικού, κλασικού Μαραθωνίου, όπου συμμετέχουν 73.000 δρομείς από 158 χώρες! Είχα προγραμματίσει κι εγώ να τρέξω αλλά δυστυχώς, ένα πρόβλημα στη μέση μου με κρατά «εκτός». Είναι μια μεγάλη γιορτή του αθλητισμού που μας υπενθυμίζει πως, ανεξαρτήτως απόστασης και δυσκολίας, η αφοσίωση και το πάθος μας οδηγούν να ξεπεράσουμε τα όριά μας και να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Εύχομαι σε όλους τους δρομείς καλή επιτυχία και να το απολαύσουν στο μέγιστο!

Αυτά λοιπόν για σήμερα. Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο που αφιερώσατε για να διαβάσετε και αυτήν την ανασκόπηση και ελπίζω να βρήκατε κάτι που να σας ενδιέφερε. Τα λέμε την επόμενη Κυριακή!