«Κραυγή αγωνίας» από τους εργαστηριακούς γιατρούς για την επιβίωση του κλάδου

Με τα πιο μελανά χρώματα περιγράφουν οι εργαστηριακοί ιατροί την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος, λόγω της υποκοστολόγησης των εξετάσεων, της υποχρηματοδότησης του προϋπολογισμού και του εκτροχιασμού των ποσών αυτόματων επιστροφών.

«Υφαρπαγή» χαρακτήρισε το μέτρο του clawback ο πρόεδρος του Συντονιστικού Οργάνου Φορέων ΠΦΥ και αντιπρόεδρος του ΙΣΑ, Φώτης Πατσουράκος κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου με αντικείμενο την κρίσιμη κατάσταση που έχει οδηγηθεί ο κλάδος λόγων των υπέρογκων υποχρεωτικών επιστροφών.

Όπως σημειώθηκε σε όλους τους τόνους κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, τα ιατρεία των εργαστηριακών ιατρών αδυνατούν να αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις, μετά τις αδιανόητες περικοπές των εσόδων τα τελευταία 12 χρόνια και οδηγούνται πλέον στο λουκέτο.

Η δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για εξετάσεις ανέρχεται σε 482 εκατ. ευρώ, ωστόσο εκτιμάται πως η πραγματική δαπάνη, που αντιστοιχεί στις εξετάσεις που χρειάστηκαν οι πολίτες και που υποβάλλεται από τα εργαστήρια, θα ξεπεράσει τα 680 εκατ. ευρώ (κάποιες εκτιμήσεις κάνουν λόγο και για 700 εκατ. ευρώ).

Το ποσό αυτό της υπέρβασης (clawback), δηλαδή γύρω στα 200 εκατ. ευρώ, θα πρέπει να επιστραφεί από τα εργαστήρια.

«Το 2013 το clawback ήταν στο 7%, το 2023 έφτασε ακόμη και το 52% στις βιοπαθολογικές εξετάσεις και πάνω από 40% στις απεικονιστικές», τόνισε ο πρόεδρος του ΙΣΑ, Γιώργος Πατούλης και πρόσθεσε πως «σε συνδυασμό με παλαιότερες δόσεις ανείσπρακτων clawback έως το 2019 και με την παρακράτηση φόρου ένα παραπεμπτικό πληρώνεται από τον ΕΟΠΥΥ περίπου στο 30% της τιμής που αναγράφεται, με τιμές εργαστηριακών εξετάσεων του 1991».

Πορεία προς τον γκρεμό

Η αρχή έγινε το 2012 όταν, αντί για αύξηση των τιμών των εργαστηριακών εξετάσεων, που παρέμεναν καθηλωμένες πάνω από 20 χρόνια (τιμές ΦΕΚ του 1991), έγινε μείωση της κοστολόγησης τους μεσοσταθμικά κατά 30%, καθιερώνοντας τις ασφαλιστικές τιμές μέσω ΕΟΠΥΥ. Πρόκειται για τις τιμές στις οποίες αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ.

Η κρίσιμη «βολή» όμως δόθηκε το 2013 όταν με τη θέσπιση του κλειστού προϋπολογισμού, στο πλαίσιο των μνημονιακών υποχρεώσεων, ορίστηκε η εφαρμογή clawback ως προσωρινό μέτρο, και του rebate που είναι η κλιμακωτή έκπτωση επι του συνολικού τζίρου και κυμαίνεται από 5-40%.

Το 2022 εφαρμόστηκε και η προκαταβολή του clawback, που όπως τονίζεται στραγγαλίζει οικονομικά, ακόμη περισσότερο τα εργαστήρια.

«Ο προϋπολογισμός για την εργαστήρια είναι κλειστός και ελλειμματικός και οποιοδήποτε ποσό υπερβαίνει αυτόν το προϋπολογισμό ουσιαστικά χρεώνεται στους ιδιώτες εργαστηριακούς γιατρούς», τόνισε η Ρουμπίνη Γεωργακοπούλου Ακτινολόγος και μέλος της Επιτροπής Εργαστηριακών Ιατρών ΙΣΑ.

Εν τω μεταξύ, το 2016 όταν και το ποσοστό του clawback ήταν στο 11%, εισήχθησαν στη συνταγογράφηση 86 νέες κοστοβόρες εξετάσεις (ΦΕΚ Πολάκη), χωρίς να αυξηθεί ανάλογα ο προϋπολογισμός. Αποτέλεσμα ήταν το 2017 το ποσοστό του clawback να εκτοξευθεί στο 24% και έκτοτε να ανεβαίνει φθάνοντας πλέον, μαζί με το rebate, το 70%!

«Η πολιτεία εφάρμοσε ένα σύστημα όπου θεωρώντας ότι συμπιέζοντας τις τιμές μπορεί να συμπιεστεί και το κόστος αλλά αυτό δεν είναι ρεαλιστικό γιατί υπάρχουν και ανελαστικές ανάγκες στα εργαστήρια», τόνισε ο Θεόδωρος Χατζηπαναγιώτου, Πυρηνικός Ιατρός.

«Επιπλέον, πρόσθετε εξετάσεις με υπουργικές αποφάσεις, συνολικά καμιά δεκαριά, με μια μόνιμη επωδό ότι δεν πρόκειται να δημιουργηθεί επιπρόσθετη δαπάνη αφού μέσω clawback δεν επιβαρύνεται ο ΕΟΠΥΥ», συμπλήρωσε.

Χρηματοδότες του ΕΟΠΥΥ

Όπως υπογραμμίζουν, οι εργαστηριακοί γιατροί έχουν καταστεί χρηματοδότες του ΕΟΠΥΥ και της ΠΦΥ, ενώ στις πλάτες τους το κράτος ασκεί κοινωνική πολιτική.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στους εργαστηριακούς γιατρούς που είναι κοντά στη σύνταξη, καθώς το υφιστάμενο τεχνητό χρέος καθιστά αδύνατο να συνταξιοδοτηθούν. «100 χιλιάδες ευρώ «χρέος», χωρίς να έχουμε δανειστεί, πως θα καλυφθεί με 800 ευρώ της σύνταξης», ανέφερε εργαστηριακή ιατρός στο Flash, στο περιθώριο της συνέντευξης τύπου.

Μάλιστα, σε γιατρούς οι οποίοι έφυγαν από τη ζωή το χρέος μετακύλησε στους κληρονόμους οι οποίοι αποποιήθηκαν κληρονομιές, περιουσίες, τους κόπους μια ολόκληρης ζωής.

Αναφορά έγινε και στα “ποιοτικά” κριτήρια σε CT και ΜRI που εφαρμόστηκαν το 2023 και τα οποία, κατά τους γιατρούς, «συνδέουν την αμοιβή-αποζημίωση του εργαστηριακού ιατρού από τον ΕΟΠΥΥ ( ποιοτικό rebate ) με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εξοπλισμού του και όχι με την ποιότητα των εξετάσεων του».

Από την άλλη, τα διαγνωστικά πρωτόκολλα που έχουν θεσπιστεί από το 2014, παράλληλα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, δεν έχουν έως σήμερα τεθεί πλήρως σε εφαρμογή.

«Είναι συνειδητή απόφαση, να μην ενισχύσουν τον προϋπολογισμό», σημείωσε ο Γεώργιος Βιδάκης, Βιοπαθολόγος και μέλος της επιτροπής. «Το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό είναι πολιτικό», πρόσθεσε και σημείωσε πως θα υπάρξουν αντιδράσεις και κινητοποιήσεις με στόχο την κατάργηση του clawback.

«Ζούμε έναν επαγγελματικό εφιάλτη», σημείωσε η Ευαγγελία Κανδρή Βιοπαθολόγος.

Μάλιστα, δεν δίστασε να αναφέρει πως οι εργαστηριακοί γιατροί αποτελούν εργατοσκλάβους του ΕΟΠΥΥ. «Είμαστε διατεθειμένοι να αγωνιστούμε έως την ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων μας», πρόσθεσε, καταγγέλλοντας όμως πως εν μέσω κινητοποιήσεων ενεργοποιήθηκε η δυνατότητα διακοπής συμβάσεων, στην πράξη αποτρέποντας τους γιατρούς από το να απεργήσουν.

Επιβάρυνση 1 και 3 ευρώ

Αναφερόμενοι στην επιβολή των ποσών του 1 ευρώ στις εργαστηριακές εξετάσεις και 3 ευρώ στις απεικονιστικές εξετάσεις, υπογραμμίζουν πως πρόκειται για παρακράτηση «υπέρ ΕΟΠΥΥ», με στόχο τη μακροπρόθεσμη μείωση του clawback.

«Μοιάζει αβάσιμη και υπεραισιόδοξη διακήρυξη για την ώρα και όχι ικανή να διασφάλιση τη βιωσιμότητα μας», σημείωσε η κα Κανδρή. Διευκρίνισε μάλιστα πως τα ποσά αυτά δεν μπαίνουν στην τσέπη των εργαστηριακών ιατρών, αλλά φορολογούνται για αυτά και αφαιρούνται από τα μηνιαία ποσά που αιτούνται προς αποζημίωση.

Το εν λόγω ποσό εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 60 εκατ. ευρώ το οποίο. «Μας έκαναν εισπράκτορες», υποστήριξαν.

Αιτήματα

Για την επίλυση των ζητημάτων οι εργαστηριακοί γιατροί ζητούν συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, ώστε να δοθεί πολιτική λύση. Προϋπόθεση αναδεικνύεται η ενίσχυση της χρηματοδότησης της ΠΦΥ.

Βασικό αίτημα των εργαστηριακών γιατρών είναι η κατάργηση του claw back, με παράλληλη εφαρμογή πλαφόν στις εξετάσεις ή «στην εσχάτη των περιπτώσεων σταθερό ποσοστό clawback που να μην υπερβαίνει το 5%».

Πρόκειται για το ανώτερο ποσοστό που ισχύει σε όλη την Ευρώπη. Συνεπώς, κάθε υπέρβαση θα πρέπει να καλύπτεται από το κράτος.

Παράλληλα, ζητούν τη διαγραφή του τεχνητού χρέους, όπως χαρακτηρίζουν τα ποσά που έχουν επιβληθεί να επιστρέψουν.

Ακόμη υπογραμμίζουν την ανάγκη εφαρμογής των διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών ορθής ιατρικής συνταγογράφησης με διαγνωστικά πρωτόκολλα τα οποία έχουν νομοθετηθεί και μέχρι σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως.

Τέλος, επιδιώκεται η σύναψη συλλογικής σύμβασης με τους Ιατρικούς Συλλόγους, υπό την αιγίδα του ΠΙΣ.