Κομισιόν: Ανάπτυξη 2,1% στην Ελλάδα το 2024 και 2,3% το 2025 - Παραμένουν οι κίνδυνοι
Ανάπτυξη 2,1% προβλέπει η Κομισιόν για την Ελλάδα το 2024 ενώ στις φθινοπωρινές προβλέψεις εκτιμά ότι θα υπάρξει μια γενικά παρόμοια ανάπτυξη το 2025 και το 2026 με έρεισμα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
«Εύρωστη» και πάνω από τον μέσο όρο της Eυρωζώνης και της ΕΕ παραμένει η αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας το 2025 και 2026, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, η Κομισιόν έχει αναθεωρήσει οριακά προς τα κάτω την ανάπτυξη για φέτος στο 2,1% από 2,2% που προέβλεπε τον Μάιο, αλλά συνεχίζει να προβλέπει ανάπτυξη 2,3% για το 2025 και 2,2% για το 2026. Ως βασικές αιτίες για τη διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης η Κομισιόν αναφέρει την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης που θα αυξήσουν και το συνολικό επίπεδο επενδύσεων κατά 9% με δεδομένη τη βελτίωση των όρων χρηματοδότησης και τη συνεχιζόμενη αύξηση των εισοδημάτων.
Τονίζει συγκεκριμένα ότι η ανάπτυξη θα συνεχίσει να αυξάνεται υποστηριζόμενη από τη σταθερή αύξηση του πραγματικού εισοδήματος. Η ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης αναμένεται να ωφελήσει την αύξηση των εξαγωγών, υποστηριζόμενη περαιτέρω από τη βελτίωση του κόστους ανταγωνιστικότητας που συσσωρεύτηκε στο παρελθόν και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η αύξηση των εισαγωγών προβλέπεται να συνεχιστεί λόγω και της αύξησης των επενδύσεων.
Η πρόβλεψη της Επιτροπής για την αύξηση του ΑΕΠ το 2024 στην Eυρωζώνη είναι 0,8% και 0.9% στην ΕΕ, ενώ για το 2025 το ΑΕΠ προβλέπεται να επιταχυνθεί κατά 1,3% στην ευρωζώνη και 1,5% στην ΕΕ και το 2026 κατά 1,6% και 1,8% αντιστοίχως.
Εκτίναξη πλεονασμάτων πάνω από 2,9% την τριετία 2024-2026
Παράλληλα, η Επιτροπή βλέπει ταχεία δημοσιονομική προσαρμογή, με το δημοσιονομικό έλλειμμα πρακτικά να μηδενίζεται το 2025 (προβλέπεται να μειωθεί στο 0,1% του ΑΕΠ) και να καταγράφεται πλεόνασμα 0,2% το 2026. Προβλέπει επίσης τεράστια αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 2,9% για τη διετία 2024-2025 και στο 3,2% για το 2026.
Αυτή η βελτίωση αναμένεται να οδηγηθεί από την αύξηση των φορολογικών εσόδων και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης που αντισταθμίζουν τις αυξημένες δαπάνες για συντάξεις, επιδόματα και μισθούς του δημοσίου. Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός προβλέπεται να παραμείνει επεκτατικός το 2026.
Το χρέος προβλέπεται να φτάσει το 153,1% του ΑΕΠ το 2024, πριν μειωθεί περαιτέρω στο 146,8% του ΑΕΠ το 2025 και στο 142,7% το 2026. Κυρίως λόγω των πολύ υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων. Μάλιστα, η Επιτροπή σημειώνει ότι η Ελλάδα στο τέλος του 2026 θα έχει πετύχει μείωση λόγου του χρέους ως προς το ΑΕΠ κατά 67% του ΑΕΠ που είναι με διαφορά η μεγαλύτερη στην ΕΕ.
Φρένο στον πληθωρισμό - Εμμονή του δομικού πληθωρισμού
Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα προβλέπεται στο 3% το 2024 και αναμένεται να μετριαστεί σταδιακά στο 2,4% το 2025 και 1,9% το 2026. αντιστοίχως ο πληθωρισμός στην Eυρωζώνη το 2024 θα διαμορφωθεί στο 2,4% και θα μετριαστεί στο 2,1% το 2025 και στο 1,9% το 2026.
Ωστόσο, η Επιτροπή βλέπει για την Ελλάδα να συνεχίζονται οι πιέσεις από τις ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών αν δεν υπολογιστούν οι τιμές της ενέργειας. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή προβλέπει ετήσιο πληθωρισμό 3,0%, 2,4% και 1,9% αντίστοιχα για το 2024, το 2025 και 2026. Χωρίς όμως να υπολογιστούν οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων (δηλαδή σε όρους δομικού πληθωρισμού) η μέση αύξηση των τιμών σε ετήσια βάση θα είναι 3,4%, 2,7% και 2,0% αντίστοιχα για το 2024, το 2025 και το 2026.
Συνεχίζεται η αποκλιμάκωση της ανεργίας
Η ανεργία, τώρα κάτω από το 10%, αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται αλλά πιο αργά από ό,τι στο παρελθόν. Η αύξηση της απασχόλησης αναμένεται να συνεχιστεί με βραδύτερο ρυθμό, καθώς οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων και τα διαρθρωτικά σημεία συμφόρησης, μεταξύ άλλων, όπως η έλλειψη λύσεων φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων, ή το σφιχτό ρυθμιστικό πλαίσιο για τη μερική απασχόληση, περιορίζουν την αύξηση της προσφοράς εργασίας.
Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να μειωθεί σε περίπου 9,0% έως το 2026, το χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας.
Οι πραγματικοί μισθοί ανά εργαζόμενο αναμένεται να αυξηθούν κατά 1,1% κατά μέσο όρο ετησίως στον προβλεπόμενο ορίζοντα υποστηρίζεται επίσης από τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
Επιτάχυνση των επενδύσεων, αύξηση των εξαγωγών
Στο εξής, η ιδιωτική κατανάλωση συνεχίζει να επεκτείνεται με έντονο ρυθμό που υποστηρίζεται από τη σταθερή αύξηση του πραγματικού εισοδήματος. Οι επενδύσεις προβλέπεται να επιταχυνθούν περαιτέρω, φτάνοντας στο μέγιστο κοντά στο 9% το 2025, καθώς η εφαρμογή του σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μετατοπίζεται όλο και περισσότερο από τις μεταρρυθμίσεις προς τις επενδύσεις και οι συνθήκες χρηματοδότησης βελτιώνονται.
Η ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης αναμένεται να ωφελήσει την αύξηση των εξαγωγών, υποστηριζόμενη περαιτέρω από τα κέρδη ανταγωνιστικότητας που συσσωρεύτηκαν στο παρελθόν και από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με στόχο τη βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων. Η αύξηση των εισαγωγών προβλέπεται να παραμείνει ισχυρή.
Οι κίνδυνοι
Οι δημοσιονομικές προοπτικές εξακολουθούν να υπόκεινται σε κινδύνους ανά χώρα. Οι καθοδικοί κίνδυνοι προέρχονται από νομικές υποθέσεις που εκκρεμούν, με κυριότερη τις δικαστικές υποθέσεις κατά της Εταιρείας Δημόσιας Περιουσίας (ΕΤΑΔ). Ανοδικά θα μπορούσαν να λειτουργήσουν οι προσπάθειες της κυβέρνησης να αυξήσουν τη φορολογική συμμόρφωση μέσω της ψηφιοποίησης, αποδίδοντας υψηλότερα έσοδα το 2025.