Κωλοτούμπα ή επίδειξη δύναμης: Το παρασκήνιο πίσω από την απόφαση Τραμπ να «παγώσει» τους δασμούς
Πρώτα οι αξιωματούχοι του Τραμπ έλεγαν πως «αποκλείεται να κάνει πίσω» - Λίγες ώρες μετά πανηγύριζαν πως η κατάσταση «εξελίχθηκε ακριβώς όπως έπρεπε».
Αν και εδώ και ημέρες ο Ντόναλντ Τραμπ και το επιτελείο του επέμενε σε όλους τους τόνους πως η απόφασή του ήταν οριστική για τους σαρωτικούς οριζόντιους δασμούς σχεδόν σε όλο τον πλανήτη, χθες ανακοίνωσε πως τους «παγώνει» για 90 ημέρες (πλην Κίνας).
Αξίζει να σημειωθεί πως οι αξιωματούχοι του Τραμπ χλεύαζαν μόλις προχθές, Τρίτη, δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για ενδεχόμενο παύσης των δασμών για 90 ημέρες, κάτι που ακριβώς συνέβη λίγες ώρες αργότερα. Έτσι, τα διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα απορούν για το τί ακριβώς συνέβη μέσα σε αυτές τις ώρες μέχρι ο Ντόναλντ Τραμπ να «ανακρούσει πρύμναν».
Όπως αναφέρεται σε άρθρο του BBC, ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι το να προχωρήσει σε μεγάλους δασμούς και στη συνέχεια να πατήσει το κουμπί της παύσης, πριν από την έναρξη διαπραγματεύσεων με μεμονωμένες χώρες, ήταν το σχέδιο εξ αρχής.
«Είχαμε περισσότερες από 75 χώρες που επικοινώνησαν μαζί μας και φαντάζομαι ότι, μετά τη σημερινή ημέρα, θα υπάρξουν κι άλλες», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ στους δημοσιογράφους λίγο μετά την ανακοίνωση.
Αυτή η πλαισίωση από τον Λευκό Οίκο δεν αποτελεί έκπληξη, φυσικά. Και είναι δύσκολο να αγνοήσει κανείς τον πανικό των επενδυτών, την πτώση της αγοράς ομολόγων και την αυξανόμενη χορωδία των επικρίσεων των Ρεπουμπλικανών και της δημόσιας αποδοκιμασίας που προηγήθηκε της ανακοίνωσης.
Στρατηγική κίνηση ή υποχώρηση;
Ήταν λοιπόν μια στρατηγική υποχώρηση μπροστά στην απροσδόκητη αντίσταση ή ένα ακόμη παράδειγμα της διαπραγματευτικής στρατηγικής του Τραμπ για την «τέχνη της συμφωνίας» εν δράσει;
Όπως αναφέρει το BBC, δεν άργησαν οι βοηθοί του Τραμπ -πολλοί από τους ίδιους ανθρώπους που έλεγαν ότι δεν θα υποχωρούσε ποτέ- να... πανηγυρίσουν έξαλλα την κίνηση του Αμερικανού προέδρου. Ο σύμβουλος Εμπορίου Πίτερ Ναβάρο δήλωσε ότι η κατάσταση με τους δασμούς του Τραμπ «εξελίχθηκε ακριβώς όπως έπρεπε».
«Προφανώς δεν καταφέρατε να δείτε τι κάνει εδώ ο πρόεδρος Τραμπ», ανέφερε από την πλευρά της η εκπρόσωπος Τύπου, Καρολάιν Λέιβιτ, σε πλήθος συγκεντρωμένων δημοσιογράφων. «Όλος ο κόσμος καλεί τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής», είπε ακόμα.
Ήταν λιγότερο σαφής για τις λεπτομέρειες της αναστολής των δασμών του Τραμπ, που ανακοινώθηκε μέσω ανάρτησης στον ιστότοπό του Truth Social. Ισχύει η αναστολή των υψηλότερων δασμών και για την ΕΕ; Το Μεξικό και ο Καναδάς, που είχαν αποφύγει τους αρχικούς βασικούς δασμούς 10%, συμπεριλαμβάνονταν με κάποιον τρόπο τώρα; Επηρεάστηκαν οι δασμοί που στόχευαν συγκεκριμένους τομείς;
Τελικά, ο Λευκός Οίκος παρείχε κάποια σαφήνεια σε αυτά τα ερωτήματα - αλλά για ώρες οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ αφέθηκαν να εξετάζουν προσεκτικά την ανάρτηση του Trump στο Truth Social και να αντλούν λεπτομέρειες από τις απαντήσεις σε ερωτήσεις που φώναζαν οι δημοσιογράφοι στις συγκεντρώσεις Τύπου.
Το απόγευμα της Τετάρτης, ο Τραμπ αναγνώρισε ότι οι αγορές έμοιαζαν «αρκετά κακόκεφες» και ότι «ο κόσμος είχε αρχίσει να ζαλίζεται λίγο» - ένας προβληματισμός που υπονόμευε κάποια από τη γενναιότητα που εξέφρασε την περασμένη εβδομάδα και θα μπορούσε να υπονοήσει τον πραγματικό λόγο για την αλλαγή πορείας των δασμών του.
Νωρίτερα μέσα στην ημέρα παρότρυνε μέσω του Truth Social τον κόσμο να «ΗΡΕΜΗΣΕΙ!» και υποσχόμενος ότι «όλα θα πάνε καλά». Στο τέλος, ο Τραμπ ήταν αυτός που έκανε μια απότομη αλλαγή πορείας.
Επέμεινε, ωστόσο, ότι η ανακοίνωση των δασμών του ήταν μια ανακοίνωση που έπρεπε να γίνει και ότι οι όποιες οικονομικές διαταραχές αντανακλούσαν μια ασθένεια που είχε αφεθεί να φουντώσει στην αμερικανική οικονομία.
Τι συμβαίνει τώρα
Οι Δημοκρατικοί, εν τω μεταξύ, περιέγραψαν μια λιγότερο ρόδινη εικόνα. Ο ηγέτης της μειοψηφίας της Γερουσίας, Τσακ Σούμερ, κατηγόρησε τον Τραμπ ότι «κυβερνά με χάος». «Ταλαντεύεται, υποχωρεί, και αυτό είναι καλό», είπε. Στο τέλος, η διαδικασία σκέψης πίσω από την απόφαση του Τραμπ μπορεί να μην έχει πραγματικά σημασία.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι ΗΠΑ τα βρίσκουν τώρα καλά -ή τουλάχιστον πιο καλά- με τα έθνη που είχαν αντιμετωπίσει τα αντίποινα των εμπορικών πυρών τους, παρόλο που ο Τραμπ εξακολουθεί να επιβάλλει έναν οριζόντιο δασμό 10% που από μόνος του θα ήταν τεράστια είδηση μόλις πριν από μερικές εβδομάδες.
Ωστόσο, είναι αρκετό βήμα προς τα κάτω για να ανακάμψει το χρηματιστήριο και ο Τραμπ κλίνει τώρα σε εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, την οποία έπληξε με δασμούς 125%.
Αυτό θα έχει τις δικές του παγκόσμιες οικονομικές επιπτώσεις, αλλά συνάδει περισσότερο με την πρόσφατη αμερικανική εξωτερική πολιτική -συμπεριλαμβανομένης εκείνης του Δημοκρατικού προέδρου, Τζο Μπάιντεν- καθώς επιδιώκει να περιορίσει τις κινεζικές φιλοδοξίες.
Ο άγνωστος Χ, ωστόσο, είναι αν οι ενέργειες του Τραμπ την περασμένη εβδομάδα -που προκάλεσαν στους συμμάχους σύγχυση και απείλησαν την καθιερωμένη παγκόσμια τάξη- θα έχουν καταστήσει πιο δύσκολη την εφαρμογή μιας τέτοιας στρατηγικής.
Και σε 90 ημέρες, όταν λήξει η παύση του Τραμπ, το οικονομικό δράμα και η αβεβαιότητα αυτής της εβδομάδας θα μπορούσαν να ξεκινήσουν από την αρχή.