Κοινό Ευρωπαϊκό πτυχίο για φοιτητές προτείνει η Κομισιόν - Ποιο είναι το σχέδιο
Σήμερα, η Κομισιόν παρουσίασε τρεις πρωτοβουλίες για την προώθηση της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με απώτερο στόχο τη δημιουργία ευρωπαϊκού πτυχίου.
Η απόκτηση εθελοντικού ευρωπαϊκού πτυχίου θα ωφελήσει τους σπουδαστές και την κοινότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενισχύοντας τη μαθησιακή κινητικότητα εντός της ΕΕ και ενισχύοντας τις εγκάρσιες δεξιότητες των σπουδαστών. Θα συμβάλει στην κάλυψη της ζήτησης της αγοράς εργασίας και θα καταστήσει τους αποφοίτους πιο ελκυστικούς για τους μελλοντικούς εργοδότες, προσελκύοντας παράλληλα φοιτητές από όλο τον κόσμο και ενισχύοντας την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα.
Οι τρεις πρωτοβουλίες αντιμετωπίζουν τους νομικούς και διοικητικούς φραγμούς για τη δημιουργία ανταγωνιστικών κοινών προγραμμάτων πτυχίου σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό ή διδακτορικό επίπεδο. Οι προτάσεις βασίζονται στη θεσμική αυτονομία και την ακαδημαϊκή ελευθερία των πανεπιστημίων. Σέβονται πλήρως τις αρμοδιότητες των κρατών μελών και των περιφερειακών κυβερνήσεων στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
«Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό δομικό στοιχείο του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας και υπόσχεση προς τις νεότερες γενιές μας. Τα πανεπιστήμια μας παρέχουν στους αποφοίτους στρατηγικές δεξιότητες για το μέλλον τους και χρησιμεύουν ως φάροι ενός ευρωπαϊκού σήματος ακαδημαϊκής αριστείας. Η απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου αποτελεί το επόμενο βήμα και θα δώσει τη δυνατότητα στα πανεπιστήμια μας να συνεργαστούν, προς όφελος των φοιτητών, των εκπαιδευτικών, των εργοδοτών και της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης» ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς. Επίσης, τόνισε ότι το ευρωπαϊκό πτυχίο απευθύνεται σε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, κρατικά και μη κρατικά αρκεί να πληρούν τα κριτήρια που απαιτούνται.
Η σημερινή δέσμη περιλαμβάνει ανακοίνωση σχετικά με ένα σχέδιο στρατηγικής για ευρωπαϊκό πτυχίο και δύο προτάσεις συστάσεων του Συμβουλίου για τη στήριξη του τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης: η μία για τη βελτίωση των διαδικασιών διασφάλισης της ποιότητας και της αυτόματης αναγνώρισης των προσόντων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η άλλη για να καταστούν ελκυστικότερες και βιώσιμες οι ακαδημαϊκές σταδιοδρομίες.
Η επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, Ιλιάνα Ιβάνοβα σημείωσε ότι «όραμά μας είναι να καταστήσουμε την ευρωπαϊκή τριτοβάθμια εκπαίδευση ακόμη πιο ανταγωνιστική και διασυνδεδεμένη - και να διασφαλίσει τη θέση τής Ευρώπης στον παγκόσμιο αγώνα δρόμου για ταλέντα».
Σχέδιο για ένα ευρωπαϊκό πτυχίο
Το σχέδιο ευρωπαϊκού πτυχίου που παρουσιάστηκε σήμερα ανοίγει τον δρόμο για ένα νέο είδος κοινού προγράμματος, το οποίο θα υλοποιηθεί σε εθελοντική βάση σε εθνικό, περιφερειακό ή θεσμικό επίπεδο και θα βασίζεται σε ένα κοινό σύνολο κριτηρίων που συμφωνούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ένα τέτοιο ευρωπαϊκό πτυχίο θα μείωνε τη γραφειοκρατία και θα επέτρεπε στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από διάφορες χώρες να συνεργάζονται απρόσκοπτα σε διασυνοριακό επίπεδο και να καταρτίζουν κοινά προγράμματα.
Η ανακοίνωση προτείνει μια συγκεκριμένη πορεία συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και του τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προς τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πτυχίου που θα αναγνωρίζεται αυτόματα σε ολόκληρη την ΕΕ. Δεδομένης της ποικιλομορφίας των ευρωπαϊκών συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, η Επιτροπή προτείνει μια σταδιακή προσέγγιση για τα κράτη μέλη προς ένα ευρωπαϊκό πτυχίο, με δύο πιθανά σημεία εισόδου:
Προπαρασκευαστικό ευρωπαϊκό σήμα: ένα σήμα θα παρείχε ένα ισχυρό ευρωπαϊκό σήμα. Θα δοθεί σε προγράμματα κοινών πτυχίων που πληρούν τα προτεινόμενα ευρωπαϊκά κριτήρια: οι σπουδαστές λαμβάνουν πιστοποιητικό ευρωπαϊκού πτυχίου μαζί με το κοινό τους πτυχίο.
Ένα ευρωπαϊκό πτυχίο: αυτός ο νέος τύπος προσόντων θα βασίζεται στα κοινά κριτήρια και θα βασίζεται στην εθνική νομοθεσία. Θα απονέμεται είτε από κοινού από διάφορα πανεπιστήμια διαφορετικών χωρών είτε, ενδεχομένως, από ευρωπαϊκή νομική οντότητα που έχει συσταθεί από τέτοια πανεπιστήμια: οι σπουδαστές λαμβάνουν «ευρωπαϊκό πτυχίο» που αναγνωρίζεται αυτόματα.
Η Επιτροπή θα διευκολύνει και θα στηρίξει τα κράτη μέλη στις εργασίες για την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου μέσω μιας σειράς συγκεκριμένων δράσεων, συμπεριλαμβανομένου ενός εργαστηρίου πολιτικής για τα ευρωπαϊκά πτυχία που θα υποστηριχθεί από το πρόγραμμα Erasmus+, το οποίο θα συσταθεί το 2025, με στόχο τη συμμετοχή των κρατών μελών και της κοινότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου.
Το 2025, η Επιτροπή σχεδιάζει να δρομολογήσει «σχέδια για την πορεία των ευρωπαϊκών πτυχίων» στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ για την παροχή οικονομικών κινήτρων στα κράτη μέλη, μαζί με τους οργανισμούς διαπίστευσης και διασφάλισης της ποιότητας, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές, τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους, ώστε να συμμετάσχουν στην πορεία προς την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου.
Διασφάλιση ποιότητας και αυτόματη αναγνώριση των τίτλων σπουδών
Η πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με ένα ευρωπαϊκό σύστημα διασφάλισης και αναγνώρισης της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καλεί τα κράτη μέλη και τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να απλουστεύσουν και να βελτιώσουν τις διαδικασίες και τις πρακτικές τους για τη διασφάλιση της ποιότητας. Οι προϋποθέσεις αυτές είναι απαραίτητες για τη λογοδοσία και την εμπιστοσύνη - και για τη βελτίωση των επιδόσεων των πανεπιστημίων. Τα κράτη μέλη καλούνται να λάβουν μέτρα που θα επιτρέψουν στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να προσαρμόσουν ταχύτερα τα προσφερόμενα προγράμματα στις κοινωνικές ανάγκες.
Η παρούσα σύσταση θα εγκρίνει καινοτόμες παιδαγωγικές προσφορές και θα διασφαλίζει ότι τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μπορούν να δημιουργούν διακρατικά προγράμματα που είναι εγγυημένα και αυτομάτως αναγνωρισμένα σε ολόκληρη την ΕΕ. Ο ευρωπαϊκός τίτλος σπουδών θα εξαρτηθεί από την ισχυρή διασφάλιση της ποιότητας και την αυτόματη αναγνώριση.
Ισότιμη αποτίμηση των διαφορετικών ρόλων του ακαδημαϊκού προσωπικού
Η προτεινόμενη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με ελκυστικές και βιώσιμες σταδιοδρομίες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει ως στόχο να δώσει στο προσωπικό που ασχολείται με τη διασυνοριακή εργασία στην εκπαίδευση και σε καινοτόμες μεθόδους διδασκαλίας την αναγνώριση και την επιβράβευση που του αξίζει. Διατυπώνει συστάσεις για να διασφαλιστεί ότι τα εθνικά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αντιμετωπίζουν την άνιση αναγνώριση των διαφορετικών ρόλων που αναλαμβάνει το προσωπικό πέραν της έρευνας, όπως η διδασκαλία και η επένδυση στην ενσωμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης. Ενθαρρύνει επίσης τα κράτη μέλη να προωθήσουν διακρατικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Επόμενα βήματα
Η δέσμη θα συζητηθεί με το Συμβούλιο της ΕΕ και τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά τους προσεχείς μήνες. Η Επιτροπή καλεί το Συμβούλιο, τα κράτη μέλη, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές και τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους να εργαστούν από κοινού για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πτυχίου.
