Κοκκύτης και ιλαρά: Γιατι εμφανίστηκαν ξανά οι ασθένειες - Προσοχή οι έγκυες

Δύο ασθένειες η ιλαρά και ο κοκκύτης καταγράφουν έξαρση κρουσμάτων στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα. «Κερκόπορτα» για την επανεμφάνιση τους ο ελλιπής εμβολιασμός, με τον ΕΟΔΥ να καλεί για ενίσχυση του.

Με μειωμένες άμυνες, λόγω υποχώρησης των ποσοστών εμβολιασμού, βρίσκουν τη χώρα μας και την Ευρώπη ασθένειες, που θεωρούνταν εν πολλοίς «ξεχασμένες». Μετά την προειδοποίηση για τα πολλαπλά κρούσματα ιλαράς, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ανακοίνωσε και την έξαρση κρουσμάτων κοκκύτη.

Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα από τις αρχές του έτους 2024 έχουν καταγραφεί 34 κρούσματα κοκκύτη, ενώ κατά το έτος 2023 είχαν δηλωθεί μόλις 9. Ανάμεσα στα κρούσματα συμπεριλαμβάνονται 17 παιδιά και έφηβοι, εκ των οποίων 6 αφορούν σε βρέφη ηλικίας κάτω του έτους. Δυστυχώς, ένα νεογνό έχασε τη ζωή του από τη νόσο.

Αντίστοιχα, στη χώρα μας, με βάση τα δεδομένα των συστημάτων επιτήρησης, έχουν δηλωθεί μέχρι σήμερα 8 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς. Ο αριθμός κρουσμάτων ιλαράς είναι μικρός, αλλά η πιθανότητα εμφάνισης και άλλων κρουσμάτων κρίνεται υψηλή, προειδοποιεί ο ΕΟΔΥ.  Άλλωστε, τα κρούσματα ιλαράς εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης.

Προσοχή σε όσους δεν έχουν εμβολιαστεί

Την προσοχή συγκεκριμένων ομάδων ατόμων όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί υπογράμμισε μιλώντας στο Flash.gr, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.

«Και τα δύο δύσκολα θα αποτελέσουν πρόβλημα δημόσιας υγείας διότι η πλειοψηφία των παιδιών εμβολιάζεται και σημαντικός αριθμός ενηλίκων έχει περάσει τις δύο αυτές ασθένειες στην παιδική τους ηλικία».

«Παρόλα αυτά πρέπει να είμαστε προσεχτικοί για ανθρώπους που δεν έχουν εμβολιαστεί, που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες αλλά και σε ομάδες πληθυσμού που παραμελούν συνολικά την υγεία τους, όπως είναι οι Ρομά. Εκεί θα πρέπει να είμαστε προσεχτικοί».

Σχολιάζοντας που θα πρέπει να εστιάσουν οι προσπάθειες για την προστασία των πολιτών, ο κ. Εξαδάκτυλος επεσήμανε ότι «οι γονείς δεν πρέπει να παραμελούν τους εμβολισμούς των παιδιών τους, οι ενήλικες που γνωρίζουν ότι δεν έχουν περάσει τις ασθένειες θα πρέπει να εμβολιαστούν και η πολιτεία θα πρέπει να επιτείνει τους εμβολιασμούς για τις ομάδες του πληθυσμού που παραδοσιακά δεν έχουν αυξημένα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης».

Κοκκύτης: Έμφαση στις εγκύους

Ο κοκκύτης καταγράφει διεθνώς εξάρσεις κάθε τρία έως πέντε χρόνια, ακόμη και σε περιοχές με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.

«Τα βρέφη διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου και θανάτου και σχεδόν όλοι οι θάνατοι στις χώρες της Ευρώπης, έχουν καταγραφεί σε βρέφη κάτω των τριών μηνών», αναφέρει ο ΕΟΔΥ.

Με στόχο την προστασία των βρεφών από σοβαρή νόσηση και θάνατο από κοκκύτη, απαιτείται έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα ζωής σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, αλλά και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων. Οι επαναληπτικές δόσεις, ως βασικό μέτρο πρόληψης, αφορούν τόσο παιδιά όσο και ενήλικες.

Ιδιαίτερη έμφαση όμως δίνουν οι ειδικοί στον εμβολιασμό όλων των εγκύων και των λεχωΐδων που δεν εμβολιάστηκαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο εμβολιασμός κατά την κύηση κατά προτίμηση γίνεται από την 27η έως την 36η εβδομάδα.

Τα στοιχεία δείχνουν πως ο εμβολιασμός κατά του κοκκύτη σε αυτή την ομάδα είναι χαμηλά Έρευνα που πραγματοποιήθηκε πέρσι σε περίπου 500 γυναίκες, έδειξε ότι μόλις το 16,8% εξ αυτών είχαν εμβολιαστεί κατά της νόσου κατά την εγκυμοσύνη.

Παράλληλα, βέβαια, συστήνεται ο έγκαιρος εμβολιασμός και όλων των μελών της οικογένειας που έρχονται σε επαφή με νεογνά και βρέφη ανεξάρτητα από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό. Ο εμβολιασμός θα πρέπει να έχει προηγηθεί τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν την επαφή.

Επίσης, ο ΕΟΔΥ ζητά από τους επαγγελματίες υγείας να είναι σε εγρήγορση, υπογραμμίζοντας τη σημασία της έγκαιρης εργαστηριακής επιβεβαίωσης της διάγνωσης του κοκκύτη όπως και η έγκαιρη έναρξη της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής.

«Υπενθυμίζεται ότι όλα τα άτομα που ήρθαν σε επαφή με κρούσμα κοκκύτη χρήζουν αντιμικροβιακής αγωγής ανεξάρτητα από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό».

Ιλαρά: Σε εγρήγορση οι δομές υγείας

Η ιλαρά είναι ιογενής εξανθηματική λοίμωξη που παρουσιάζει πολύ υψηλή μεταδοτικότητα και μεταδίδεται από άτομο σε άτομο αερογενώς, με σταγονίδια και με άμεση επαφή με ρινικές ή φαρυγγικές εκκρίσεις ασθενών.

Σπανιότερα, μεταδίδεται μέσω αντικειμένων, που πρόσφατα μολύνθηκαν με ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Η μετάδοση γίνεται 4 ημέρες πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος έως 4 ημέρες μετά.

Η αύξηση κρουσμάτων ιλαράς, κατά 30 φορές, αλλά και η εμφάνιση επιδημικών εξάρσεων του νοσήματος στην Ευρώπη από τις αρχές του 2023, σε συνδυασμό με την καταγραφή και στη χώρα μας των πρώτων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ιλαράς τον περασμένο μήνα, εκ των οποίων τα 3 αφορούν σε εργαζόμενους σε χώρο παροχής φροντίδας υγείας (ΧΠΦΥ) οδήγησε την Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη να εκδώσει εγκύκλιο.

Με αυτή την εγκύκλιο ζητούνται στοιχεία αναφορικά με την ανοσία έναντι της ιλαράς των επαγγελματιών υγείας και παρέχονται οδηγίες σχετικά με τη νόσο για τους χώρους παροχής φροντίδας υγείας.

Άλλωστε, πρόκειται για ένα νόσημα με υψηλή μεταδοτικότητα, με ποσοστό δευτερογενούς προσβολής έως και 90% μεταξύ των επίνοσων ατόμων και παράλληλα οι εργαζόμενοι σε αυτούς τους χώρους που δεν διαθέτουν ανοσία έναντι της ιλαράς διατρέχουν υψηλό κίνδυνο έκθεσης και νόσησης, αλλά και μετάδοσης στους ασθενείς με αποτέλεσμα διασπορά του νοσήματος και πρόκληση συρροών.

Κεντρικό σημείο της στρατηγικής πρόληψης και της ιλαράς είναι ο εμβολιασμός. Απαιτείται, μάλιστα, τουλάχιστον 95% εμβολιαστικής κάλυψης με την 1η και την αναμνηστική δόση, για τον έλεγχο και εξάλειψη της ιλαράς.

Η Εγκύκλιος περιγράφει τα μέτρα προφύλαξης για τους επαγγελματίες υγείας, αλλά και τη διαχείριση περιστατικών, αλλά και τις διαδικασίες σε περίπτωση έκθεσης τους.

Aντίστοιχα, ο ΕΟΔΥ θα προχωρήσει σε μια σειρά δράσεων για την ενημέρωση των πολιτών για τη νόσο, τη σημασία του εμβολιασμού ειδικά σε περιοχές με χαμηλά ποσοστά κάλυψης.