Η ερώτηση που όλοι οι γονείς τρέμουν: Υπάρχει Άγιος Βασίλης; - Τι λέμε και τι δεν λέμε στα παιδιά

Όσο περνούν τα χρόνια και τα παιδιά μας μεγαλώνουν, μία είναι η ερώτηση που ως γονείς τρέμουμε και στοιχειώνει τους... εφιάλτες μας. «Τελικά υπάρχει Άγιος Βασίλης;».

Όσο τα παιδιά είναι μικρά, φροντίζουμε να συντηρούμε τον μύθο με ευφάνταστους τρόπους. Πατημασιές στη βεράντα, μισοφαγωμένα μπισκότα και μισοάδειο το ποτήρι με το γάλα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο... Τι γίνεται όμως όσο τα παιδιά μεγαλώνουν και πλέον αρχίζουν να υποψιάζονται ότι τελικά τα δώρα δεν τα φέρνει ο καλοσυνάτος, αφρατούλης παππούς με τη λευκή γενειάδα; 

Η ψυχολόγος Ελίνα Κεπενού εξηγεί στην ΕΡΤ τι πρέπει να λέμε στα παιδιά σε κάθε ηλικία, προκειμένου να διατηρήσουμε ζωντανό τον μύθο, να μεταλαμπαδεύσουμε τις αξίες που πρεσβεύει ο Άγιος Βασίλης, αλλά και να μην τον εδραιώσουμε στο μυαλό των παιδιών ως... τιμωρό που δεν φέρνει δώρα στα «κακά» παιδιά. 

«Ο Άγιος Βασίλης είναι ο γαλαντόμος, γενναιόδωρος παππούς που προσφέρει δώρα με αγάπη. Είναι ο φανταστικός φίλος των παιδιών. Και στο αναπτυξιακό στάδιο των μικρών ηλικιών είναι κάτι που το χρειαζόμαστε. Θέλουμε να υποστηρίζεται αυτός ο μύθος στις μικρές ηλικίες, είναι όπως τους διαβάζουμε παραμύθια για να γίνουν πιο ευφυή. Ο μύθος πρέπει να υποστηρίζεται γιατί αναπτύσσεται η φαντασία τους. Σε ένα τέτοιο στάδιο, των 4 ετών, το όριο μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας είναι δυσδιάκριτο. Και το παραμύθι χρειάζεται για την εγκεφαλική ανάπτυξή τους», εξηγεί η κ. Κεπενού.

Η ίδια συμπληρώνει ότι οι γονείς τα τελευταία χρόνια υποστηρίζουν πολύ περισσότερο τον μύθο κι αυτό είναι κάτι που βοηθά και τη δική τους παιδικότητα, ενώ αναφέρει πως «ο συμβολισμός του Άγιου Βασίλη είναι πολύ σημαντικός. Μαθαίνουν να πιστεύουν σε κάτι που δεν είναι ορατό, σε κάτι που δεν βλέπουν ή πιάνουν. Είναι μια καταπληκτική αξία, όπως η πίστη στον εαυτό μας, η πίστη στη φιλία, η πίστη στην αγάπη, η πίστη στις ικανότητές μου» και συμπληρώνει: «Καθώς μεγαλώνει το παιδί, στην ηλικία των 8 ετών, εκεί εμφανίζεται και η λογική σκέψη. Φεύγει από τη φαντασία, οπότε αρχίζει σιγά σιγά να βρει την επιβεβαίωση για το αν υπάρχει ή δεν υπάρχει ο Άγιος Βασίλης. Μέχρι αυτή την ηλικία το υποστηρίζουμε, μετά όχι».

«Μην μπλέκουμε τον Άγιο Βασίλη με τον τιμωρό»

Η Ελίνα Κεπενού τονίζει τη σημασία που έχει να αποσυνδέσουμε τον ερχομό του Άγιου Βασίλη από το αν το παιδί μας ήταν «καλό» ή «κακό». «Υπάρχει μια άποψη ότι κάπως επιβραβεύεται η καλή συμπεριφορά, ότι υπάρχει ένα κίνητρο για να περιμένω το δώρο μου. Ωστόσο θεωρώ ότι χρειάζεται σιγά σιγά να φύγει λίγο η σύνδεση του Άγιου Βασίλη με τον τιμωρό ή με αυτόν που ανταμείβει. Δεν λέμε στο παιδί ότι θα δεν είσαι καλό παιδί, δεν θα πάρεις δώρο. Δεν χρειάζεται να αναμειγνύουμε τον Άγιο Βασίλη με τέτοιες δηλώσεις. Ο Άγιος Βασίλης φέρνει δώρο γιατί νοιάζεται».

«Εκπληκτικό τελετουργικό το γράμμα»

Η γνωστή ψυχολόγος κάνει ειδική μνεία στη σημασία που έχει το γράμμα στον Άγιο Βασίλη, ακόμη κι αν το παιδί έχει φτάσει στην ηλικία που πλέον γνωρίζει όλη την αλήθεια για την ύπαρξή του: «Το γράμμα είναι ένα εκπληκτικό τελετουργικό, το οποίο πρέπει να το κρατήσουμε μαζί με όλες τις παραδόσεις, ακόμη και όταν αποδομείται σιγά σιγά ο μύθος. Δηλαδή όταν θα πάμε στην ηλικία των 8-9-10 ετών και κάπως θα αρχίσει το παιδί, είτε μόνο του, είτε θα το ακούσει από κάπου. Εκεί πρέπει να υποστηρίζουμε το από κάτω. Το τι συμβολίζει ο Άγιος Βασίλης».

Κι όταν τα παιδιά κάνουν ακριβές ή άπιαστες παραγγελιές στον Άγιο Βασίλη τι κάνουμε; «Το πιθανότερο είναι ότι από τις ενοχές μας θα κάνουμε τα πάντα για να πάρουμε αυτό που ζητά το παιδί. Ή αν δεν μπορέσουμε να το πάρουμε, θα νιώσουμε άσχημα. Ο Άγιος Βασίλης χρειάζεται να αποσυνδεθεί από τα ακριβά δώρα. Αυτά μπορεί να τα πάρει η μαμά, ο μπαμπάς, η νονά, ο παππούς, η γιαγιά. Ο Άγιος Βασίλης μπορεί να φέρει κάτι συμβολικό ή χειροποίητο. Αν κάτσουμε να σκεφτούμε, θα δούμε ότι τα δώρα που είχαν νόημα για εμάς και τα θυμόμαστε, είναι αυτά που δείχνουν ότι ο άλλος νοιάστηκε. Αφιέρωσε χρόνο και συναίσθημα», απαντά η κ. Κεπενού, η οποία καταλήγει λέγοντας: «Αυτό που χρειάζεται είναι να κρατήσουμε τις αξίες που πρεσβεύει ο Άγιος Βασίλης. Το νοιάξιμο, τη γενναιοδωρία, την αγάπη, την ελπίδα. Έχοντας φτάσει το παιδί σε μεγαλύτερη ηλικία μπορούμε να ξεκινήσουμε σιγά σιγά τον εθελοντισμό ή να πάμε να αφήσουμε ένα δωράκι σε έναν γείτονα που μπορεί να έχουμε τσακωθεί και να έρθει η συμφιλίωση. Να μείνουμε σε αυτό που πραγματικά είναι τα Χριστούγεννα».