Ανατρεπτική μελέτη: Ozempic και Wegovy δεν πιάνουν σε όλους - Δείτε γιατί

Με την κυκλοφορία τους, τα φάρμακα σεμαγλουτίδης, ενός GLP-1 αγωνιστή, συγκέντρωσαν μαζικά το ενδιαφέρον ατόμων σε όλο τον κόσμο, ιδίως μετά τη διαπίστωση πως οδηγούν σε απώλεια βάρους. 

Το Ozempic, φάρμακο με ένδειξη για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2, άρχισε να εξαφανίζεται από τα ράφια των φαρμακείων διεθνώς καθώς διαπιστώθηκε πως μαζί με τον έλεγχο του σακχάρου επιτυγχάνει και απώλεια κιλών. Αποτέλεσμα ήταν ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 να στερούνται τη θεραπεία τους και πολλά κράτη μέλη να λαμβάνουν μέτρα για τη διαχείριση των αποθεμάτων.

Το δεύτερο σκεύασμα σεμαγλουτίδης, το Wegovy, έλαβε έγκριση για τη διαχείριση της παχυσαρκίας. Αν και για το μεγαλύτερο ποσοστό όσων λαμβάνουν σεμαγλουτίδη (Ozempic και Wegovy) η απώλεια βάρος είναι εφικτή, σημαντικό ποσοστό ίσως δεν καταφέρουν να δουν τον αριθμό στη ζυγαριά να μειώνεται.

Σύμφωνα με κλινική μελέτη, το 86,2% από τους 800 και πλέον συμμετέχοντες κατέγραψαν «κλινικά σημαντική» απώλεια βάρους. Αυτό βέβαια σημαίνει πως για τους υπόλοιπους, το 13,8%, ο στόχος δεν επετεύχθη. Επιτυχία για ένα φάρμακο GLP-1, όπως τα συγκεκριμένα, θεωρείται μια απώλεια σωματικού βάρους άνω του 5%, τρεις μήνες μετά τη θεραπεία.

«Ωστόσο, ιδανικά στην κλινική πρακτική, ελπίζουμε σε μια απώλεια τουλάχιστον 10-15%, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο ουσιαστική μεταβολική υγεία», αναφέρει στο Healthline ο Dr Michael L. Glickman. 

Οι λόγοι που κάποιος μπορεί να μην ανταποκριθεί διαφέρουν, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλα τα φάρμακα. Όπως αναφέρουν γιατροί στο Healthline, οι ασθενείς καλό θα είναι να γνωρίζουν το ενδεχόμενο, ενώ οι αιτίες μπορεί να είναι πέντε.

Πρώτον, αλλαγές στον τρόπο ζωής

Μελέτες για τη σεμαγλουτίδη συνήθως συνοδεύονται και από παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής των συμμετεχόντων, τόσο αυτών που λαμβάνουν το placebo όσο και εκείνων που λαμβάνουν το φάρμακο. Όπως εξηγεί ο γιατρός, για να ενισχυθεί η δράση του GLP-1 φαρμάκου, οι ασθενείς θα πρέπει να ακολουθήσουν έξι γνωστούς αλλά απαραίτητους κανόνες:

• Διατροφή με βάση τα λαχανικά και τα φρούτα.
• Συχνή άσκηση (καθώς με την απώλεια βάρους χάνεται και μυϊκή μάζα και αυξάνονται κίνδυνοι, όπως οι τραυματισμοί).
• Έλεγχος του στρες.
• Αποφυγή της χρήσης ουσιών.
• Διατήρηση ισχυρών κοινωνικών σχέσεων με οικογένεια και φίλους.

Δεύτερον, λήψη φαρμάκων όπως συνταγογραφήθηκαν

«Αν το φάρμακο δεν ληφθεί όπως έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός και, για παράδειγμα, παραληφθούν δόσεις ή δεν ακολουθηθούν οι οδηγίες για την ώρα λήψης και τη δόση, ίσως να μη λειτουργήσουν αποτελεσματικά», αναφέρει ο Dr Yoshua Quinones.

Έρευνες δείχνουν ότι η απώλεια βάρους είναι πιο πιθανή όταν το φάρμακο λαμβάνεται μακροχρόνια. Μάλιστα, μια μελέτη του 2022 έδειξε πως τα άτομα ξαναπήραν τα δύο τρίτα του βάρους που έχασαν, ένα χρόνο μετά τη διακοπή της λήψης της προβλεπόμενης δόσης σεμαγλουτίδης (2,4 mg την εβδομάδα).

Επιπλέον, ο Dr Quinones ανέφερε ότι όσοι ξεκινήσουν το φάρμακο και μετά το κόψουν απότομα ίσως να μην χάσουν καθόλου βάρος, καθώς οι GLP-1 αγωνιστές συχνά χρειάζονται συγκεκριμένη διάρκεια θεραπεία πριν αποδώσουν πλήρως.

Ένας ακόμη λόγος που κάποιοι ασθενείς μπορεί να διακόψουν το φάρμακο είναι παρενέργειες, όπως γαστρεντερικές ενοχλήσεις.
«Αν και οι παρενέργειες του φαρμάκου υποχωρούν σταδιακά, για κάποιους ασθενείς είναι αρκετά σοβαρές για να αποφασίσουν πως δεν αξίζει να δουν τι θα συμβεί, η Dr Meghan Garcia-Webb, αναφέρει.

Τρίτον, άλλα ιατρικά προβλήματα

«Κάποια ιατρικά προβλήματα, όπως ο υποθυρεοειδισμός, η υπνική άπνοια, η χρόνια αϋπνία, μπορεί να εμποδίσουν την απώλεια βάρους και πρέπει να αντιμετωπιστούν πριν την έναρξη της λήψης θεραπείας για την απώλεια βάρους», αναφέρει η Dr Garcia-Webb. Άλλωστε, μπορεί να συνυπάρχει και διατροφική διαταραχή, που μπορεί να βοηθηθούν με τη λήψη των GLP-1 αγωνιστών, αλλά όχι πάντα, όπως αναφέρει η γιατρός.

Τέταρτον, αντίσταση στην ινσουλίνη

Το Ozempic είναι φάρμακο για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2. Μια ανασκόπηση του 2022, όμως έδειξε ότι η απώλεια βάρους μπορεί να είναι μικρότερη με τα φάρμακα GLP-1 αγωνιστών. «Όταν υπάρχει ήδη μεταβολική νόσος, είναι πιο δύσκολη η μάχη αντιστροφή τους, ειδικά αν προϋπάρχουν για μεγάλο χρονικά διάστημα», ο Dr Glickman αναφέρει.

Πέμπτον, παρεμβολή άλλων φαρμάκων

«Οι ασθενείς ίσως αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες δυσκολίες να χάσουν βάρος αν την ίδια περίοδο που λαμβάνουν το GLP-1 παίρνουν και άλλα συγκεκριμένα φάρμακα που μπορεί να ευνοούν την αύξηση βάρους, όπως συγκεκριμένα αντικαταθλιπτικά και βήτα-αναστολείς», σημειώνει ο Dr Glickman.

Τα επόμενα βήματα

Η υπομονή είναι απαραίτητη αν το πρώτο διάστημα δεν είναι εμφανή τα αποτελέσματα, καθώς χρειάζεται τουλάχιστον 12 εβδομάδες για να δράσει αποτελεσματικά. Αν και πάλι δεν καταγράφεται απώλεια βάρους τότε απαραίτητη κρίνεται η επικοινωνία με το γιατρό για να αντιμετωπιστούν αιτίες και να προταθούν αλλαγές.