Η «ανατομία» των δασμών Τραμπ στα αυτοκίνητα - Πώς επηρεάζονται αυτοκινητοβιομηχανίες και αγοραστές

Οι δασμοί 25% του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στα αυτοκίνητα που δεν κατασκευάζονται στις ΗΠΑ και σε ορισμένα εξαρτήματα αυτοκινήτων προκαλούν ακόμη περισσότερους τριγμούς σε μια βιομηχανία που ήδη πλήττεται από τους εισαγωγικούς δασμούς χάλυβα και αλουμινίου και τις εισφορές 25% στον Καναδά και το Μεξικό. Οι νέοι δασμοί, που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη, και αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή από τις 3 Απριλίου, είναι πιθανό να ανεβάσουν τις τιμές των νέων οχημάτων και θα επηρεάσουν επίσης την αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων.

Ο Τραμπ επέμενε να φορολογήσει τα εισαγόμενα αυτοκίνητα στις ΗΠΑ εδώ και χρόνια. Στην πρώτη του θητεία, χαρακτήρισε τις εισαγωγές αυτοκινήτων απειλή για την εθνική ασφάλεια δίνοντάς του την εξουσία να επιβάλει δασμούς σε αυτές.

Πρόκειται για τον τελευταίο από έναν αριθμό ελιγμών του Τραμπ στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων της επιστροφής του στον Λευκό Οίκο. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες αντιμετωπίζουν επίσης την ανατροπή των προτύπων οικονομίας καυσίμου, τα μειωμένα πρότυπα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και μια σειρά από ανατροπές της πολιτικής για τα ηλεκτρικά οχήματα.

Τι προκαλούν οι δασμοί στην αυτοκινητοβιομηχανία

Καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες επεκτάθηκαν παγκοσμίως, το ίδιο συνέβη και με την παραγωγή, την κατασκευή και τις αλυσίδες εφοδιασμού τους. Η ανταπόκριση στην ταχέως μεταβαλλόμενη εμπορική πολιτική των ΗΠΑ έχει γίνει πολύπλοκη και συγκεχυμένη. Θα ήταν αδύνατο για τους κατασκευαστές αυτοκινήτων να αναδρομολογήσουν την προμήθεια εν μία νυκτί χιλιάδων εξαρτημάτων που εισάγονται στις ΗΠΑ, και ο «ξεριζωμός» των δραστηριοτήτων συναρμολόγησης θα έπαιρνε χρόνια. Το δίκτυο κατασκευής και προμήθειας αυτοκινήτων σχεδιάζεται και αναπτύσσεται σε βάθος ετών και ο κλάδος μπορεί να υποστεί παράπλευρες απώλειες στους κλιμακούμενους εμπορικούς πολέμους του Τραμπ.

«Αυτό αυξάνει την αβεβαιότητα που αντιμετωπίζουν όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες, καθώς η αλυσίδα εφοδιασμού της βιομηχανίας είναι εγγενώς παγκόσμια και έχει βελτιστοποιηθεί γύρω από τη μετακίνηση εξαρτημάτων πέρα από τα εθνικά σύνορα, όπου στο παρελθόν υπήρχαν συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου», δήλωσε ο John Paul MacDuffie, καθηγητής διοίκησης στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.

Αυτό σημαίνει ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες είναι πιθανό να «πληγούν» από τους δασμούς σε διαφορετικά επίπεδα, δήλωσε ο Sam Fiorani, αναλυτής της AutoForecast Solutions, η οποία μελετά τον κλάδο. «Ενώ οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές ασχολούνται κυρίως με πολυτελή οχήματα και οι αγοραστές τους μπορούν να αντέξουν κάποιες αναπροσαρμογές των τιμών, είναι οι εταιρείες όπως η Toyota, η Mazda και η Subaru που εισάγουν μεγάλο ποσοστό των στόλων τους που θα υποστούν πλήγμα», δήλωσε ο Fiorani. «Η ρίψη δασμών στα μέρη των οχημάτων που κατασκευάζονται στο Μεξικό και τον Καναδά και δεν προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες θα πλήξει τα κέρδη της General Motors, της Stellantis και της Ford τα επόμενα τρίμηνα, κοστίζοντας τους δισεκατομμύρια», πρόσθεσε, σύμφωνα με το AP.

Τι σημαίνει αυτό για τους αγοραστές και τις τιμές των νέων αυτοκινήτων

Τα καινούργια οχήματα πωλούνταν για πάνω από 47.000 δολάρια κατά μέσο όρο τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τον ιστότοπο για την αγορά αυτοκινήτων Edmunds. Οι δασμοί θα μπορούσαν να ανεβάσουν τις τιμές των νέων αυτοκινήτων κατά αρκετές χιλιάδες δολάρια, λένε αναλυτές του κλάδου, αν και είναι δύσκολο να γνωρίζουμε κατά πόσο ακριβώς, δεδομένης της σκόρπιας φύσης των προτεινόμενων εμπορικών πολιτικών του Τραμπ κατά τη διάρκεια της μέχρι τώρα θητείας του.

Όσοι αγοράζουν αυτοκίνητα στις ΗΠΑ και αναζητούν προσφορές θα πρέπει να ερευνήσουν ποιες μάρκες έχουν μεγαλύτερη προσφορά στους χώρους των αντιπροσωπειών, αποτέλεσμα της συσσώρευσης λιγότερο δημοφιλών μοντέλων ή εμπορικών σημάτων. Τον περασμένο μήνα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στις ΗΠΑ είχαν κατά μέσο όρο 58 ημέρες εφοδιασμού σε αποθέματα, αναφέρει το Edmunds. Η Ford, η Stellantis και η Hyundai είχαν μερικά από τα περισσότερα διαθέσιμα αποθέματα, ενώ η Toyota, η Honda και η Nissan είχαν μερικά από τα λιγότερα.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι προμηθευτές τους μόλις τώρα ανακάμπτουν από την πολυετή αστάθεια που προκάλεσαν οι αναγκαστικές στάσεις παραγωγής λόγω πανδημίας, η σαρωτική έλλειψη ημιαγωγών και τα χαμηλά αποθέματα στις παρτίδες των αντιπροσωπειών. Αυτό σήμαινε ότι οι τιμές ήταν στα ύψη, τα κίνητρα ήταν χαμηλά και οι προσφορές ήταν ελάχιστες. Κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας, οι καταναλωτές εξακολουθούσαν να αγοράζουν οχήματα σε υψηλές τιμές. Όμως, οι συσσωρευμένοι δασμοί θα μπορούσαν να θέσουν τα νέα οχήματα εκτός εμβέλειας για πολλούς επίδοξους αγοραστές, ιδίως δεδομένων των αυξανόμενων ενδείξεων για δυνητικά ευρύτερο πληθωρισμό σε ολόκληρη την οικονομία.

«Ξεκινώντας σχεδόν αμέσως, οι καταναλωτές θα δουν τα ήδη ακριβά νέα οχήματά τους να κοστίζουν εκατοντάδες έως χιλιάδες ευρώ περισσότερο και οι τιμές αυτές θα κλιμακωθούν ακόμη περισσότερο όταν μειωθούν οι προμήθειες πολλών βασικών οχημάτων», δήλωσε ο Fiorani. «Φανταστείτε τις αυξήσεις των τιμών κατά τη διάρκεια της έλλειψης ημιαγωγών και απλώστε τις σε κάθε μάρκα και κατασκευαστή. Το trickle-down effect θα θέσει εκτός λειτουργίας τους μικρότερους προμηθευτές και θα στείλει πολλούς εργαζόμενους στην ανεργία».

Τι γίνεται με τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα

Οι δασμοί, αυξάνοντας τις τιμές των νέων οχημάτων, είναι πιθανό να στείλουν τους αγοραστές στην αγορά μεταχειρισμένων. Όμως, με τα περιορισμένα αποθέματα μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, μια εισροή αγοραστών θα μπορούσε να κλονίσει και τις τιμές των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων. Η διείσδυση των μισθώσεων, ή ο αριθμός των συναλλαγών οχημάτων που είναι μισθώσεις, έχει κατά μέσο όρο περίπου 30% κατά τα τελευταία 10 χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Edmunds. Αλλά ο κλάδος είδε χαμηλά ποσοστά χρηματοδοτικής μίσθωσης - σχεδόν το μισό του κανόνα - ιδιαίτερα μεταξύ Μαΐου 2022 και Ιανουαρίου 2023. Λιγότερα μισθωμένα οχήματα σημαίνουν συνήθως λιγότερα οχήματα δύο ή τριών ετών που διατίθενται στην αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, επισημαίνει το AP.

Αυτό υποδηλώνει ότι η ζήτηση μπορεί να ξεπεράσει την προσφορά, καθώς περισσότεροι αγοραστές, που έχουν αποκλειστεί από την αγορά νέων αυτοκινήτων, αρχίζουν να αγοράζουν μεταχειρισμένα οχήματα. 

Πώς ανταποκρίθηκε ο κλάδος

Ο κυβερνήτης Ματ Μπλαντ, πρόεδρος του Αμερικανικού Συμβουλίου Πολιτικής Αυτοκινήτου, το οποίο εκπροσωπεί τις αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, ανέφερε σε δήλωσή του ότι οι κατασκευαστές υποστήριξαν τις προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ να ενισχύσει την εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία και δεσμεύονται να συνεργαστούν με την κυβέρνηση. «Ειδικότερα, είναι κρίσιμο οι δασμοί να εφαρμοστούν με τρόπο που να αποφεύγεται η αύξηση των τιμών για τους καταναλωτές και να διατηρείται η ανταγωνιστικότητα του ολοκληρωμένου βορειοαμερικανικού τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, που αποτέλεσε βασική επιτυχία της συμφωνίας USMCA του προέδρου», πρόσθεσε.

Το εργατικό συνδικάτο United Auto Workers χειροκρότησε επίσης τον Τραμπ για τον τερματισμό αυτού που αποκάλεσε «καταστροφή του ελεύθερου εμπορίου». «Ο τερματισμός του αγώνα δρόμου προς τον πάτο στην αυτοκινητοβιομηχανία ξεκινά με τη διόρθωση των χαλασμένων εμπορικών μας συμφωνιών και η κυβέρνηση Τραμπ έγραψε ιστορία με τις σημερινές της ενέργειες», ανέφερε σε δήλωσή του ο πρόεδρος της UAW Shawn Fain. «Αυτοί οι δασμοί είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για τους εργαζόμενους στην αυτοκινητοβιομηχανία και τις κοινότητες των εργατών σε όλη τη χώρα, και τώρα εναπόκειται στις αυτοκινητοβιομηχανίες, από τις τρεις μεγάλες εταιρείες μέχρι τη Volkswagen και όχι μόνο, να επαναφέρουν καλές συνδικαλιστικές θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ».

Όμως η Τζένιφερ Σαφάβιαν, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Autos Drive America, η οποία εκπροσωπεί διεθνείς αυτοκινητοβιομηχανίες, κατήγγειλε τους δασμούς. «Σε μια εποχή που το κόστος είναι η νούμερο ένα ανησυχία για τους Αμερικανούς αγοραστές αυτοκινήτων, οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες εργάζονται για να παρέχουν μια σειρά προσιτών οχημάτων για τους καταναλωτές», δήλωσε η Safavian. «Οι δασμοί που επιβλήθηκαν σήμερα θα κάνουν πιο ακριβή την παραγωγή και πώληση αυτοκινήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, οδηγώντας τελικά σε υψηλότερες τιμές, λιγότερες επιλογές για τους καταναλωτές και λιγότερες θέσεις εργασίας στην παραγωγή στις ΗΠΑ».