hsCRP: Η νέα πρωτεΐνη-φονιάς που συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο εμφράγματος
Μέχρι τώρα ξέραμε ότι η «κακή» χοληστερόλη προκαλεί καρδιαγγειακές νόσους. Σε νέα μελέτη, όμως, φαίνεται πως μια άλλη πρωτεΐνη σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο.
Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο New England Journal of Medicine αναφέρεται ότι τα επίπεδα της πρωτεΐνης CRP μπορούν να δώσουν, δεκαετίες νωρίτερα, πιο ξεκάθαρη εικόνα, για τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εμφραγμάτων στις γυναίκες.
Μέχρι τώρα, η χοληστερόλη, μία κηρώδης ουσία στο αίμα, ήταν ο βασικός δείκτης πρόβλεψης καρδιαγγειακών νόσων. Στη νέα μελέτη υποδηλώνεται ότι αυτό πρέπει να αλλάξει και να λαμβάνονται υπόψη τα επίπεδα CRP.
Ο Δρ Πολ Ρίντκερ, διευθυντής του Κέντρου Πρόληψης Καρδιαγγειακών Νόσων στο νοσοκομείο Brigham and Women’s Hospital, ανέλυσε δεδομένα από περίπου 40.000 γυναίκες για χρονικό διάστημα 30 ετών.
Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν υγειονομικοί με μέση ηλικία τα 55 έτη, αλλά και κάποιοι έως και 40 ετών. Περίπου το 25% είχε υπέρταση, το 12,5% ήταν καπνιστές, το 3% είχε ιστορικό διαβήτη και το 14% είχε τουλάχιστον έναν γονέα που είχε καρδιακή προσβολή πριν την ηλικία των 65.
Στην αρχή της έρευνας, περίπου 28.000 γυναίκες έδωσαν δείγμα αίματος και μετρήθηκαν τρεις βιοδείκτες: η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας ή LDL, η πρωτεΐνη CRP και η λιποπρωτεΐνη α ή Lp(a).
Η πρωτεΐνη CRP παράγεται στο συκώτι όταν εκδηλώνεται φλεγμονώδης αντίδραση και υψηλά επίπεδά της υποδηλώνουν κίνδυνο καρδιακής νόσου. Η «κακή» χοληστερόλη δημιουργεί συσσωματώματα στις αρτηρίες και αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου ή εμφράγματος, και η λιποπρωτεΐνη α είναι ένα είδος LDL που επίσης σχηματίζει πλάκες στις αρτηρίες.
Όσον αφορά τη σχετική επιδημιολογία, σύμφωνα με δεδομένα του 2021, 1 στους 5 θανάτους γυναικών ή συνολικά 310.000 θάνατοι οφείλονται σε κάποια καρδιακή νόσο. Περίπου 80% των γυναικών μεταξύ 40 και 60 ετών έχουν τουλάχιστον έναν δείκτη κινδύνου για στεφανιαία νόσο και μόλις το 50% αναγνωρίζει τις καρδιακές νόσους ως τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία τους.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι γυναίκες με τα υψηλότερα επίπεδα LDL είχαν 36% μεγαλύτερο κίνδυνο, αυτές με τα υψηλότερα επίπεδα Lp(a) είχαν 33% μεγαλύτερο κίνδυνο και αυτές με τα μεγαλύτερα επίπεδα CRP είχαν 70% μεγαλύτερο κίνδυνο.
«Ο ισχυρότερος δείκτης κινδύνου είναι η πρωτεΐνη hsCRP ή CRP υψηλής ευαισθησίας, ακολούθως η χοληστερόλη και η λιποπρωτεΐνη α», αναφέρει ο Δρ Ρίντκερ. «Και ενώ οι περισσότεροι γιατροί μετράνε τη χοληστερόλη, πολύ λίγοι μετρούν την hsCRP και την Lp(a)», συμπληρώνει.
Ο Δρ Μαρκ Σίγκελ, καθηγητής κλινικής στο NYU Langone Medical Center (δεν συμμετείχε στην έρευνα), αναφέρει ότι αυτό είναι «ένα μεγάλο βήμα μπροστά». Με συνδυασμό αναλύσεων αίματος θα μπορεί να εκτιμηθεί ο κίνδυνος καρδιακής νόσου στις γυναίκες. «Είναι μια μεγάλη και εκτεταμένη μελέτη που συνδυάζει τρία τεστ αίματος που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί έτσι στο παρελθόν», αναφέρει στο Fox News.
«Καθώς η φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή, είναι επιβεβαίωση ότι τα αυξημένα επίπεδα CRP σχετίζονται με 70% μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής νόσου».
Ο Σίγκελ προβλέπει ότι στο μέλλον, οι βιοδείκτες όπως αυτοί θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη για να εκτιμηθεί ο κίνδυνος καρδιακής νόσου και εμφράγματος.
Με αυτά τα δεδομένα, λέει ο Δρ Ρίντκερ, οι ασθενείς θα πρέπει να ζητούν από τον γιατρό τους να μετρήσουν την hsCRP και την Lp(a). «Έχει έρθει η ώρα για αλλαγή στις οδηγίες», καταλήγει.