H μέδουσα-φονιάς που μπορεί να σε σκοτώσει σε πέντε λεπτά

Τα πιο δηλητηριώδη πλάσματα στον κόσμο δεν είναι φίδια ή έντομα, αλλά οι κυβομέδουσες, μια ομοταξία κνιδοζώων με πάνω από 50 μέλη. Δύο κυβομέδουσες, η Chironex fleckeri και η Carukia barnesi, θεωρούνται από τα πιο επικίνδυνα ζώα στον πλανήτη.

Σύμφωνα με τη Wikipedia, έχουν καταγραφεί 79 θάνατοι στην Αυστραλία από τσίμπημα της Chironex fleckeri από το 1883, όταν έγινε η πρώτη αναφορά. Αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο είναι οι σέρφερ και οι κολυμβητές, καθώς το διάφανο σώμα των μεδουσών καθιστά τον εντοπισμό τους πολύ δύσκολο. Άλλες πηγές αναφέρουν 40 θανάτους ετησίως από τσίμπημα μέδουσας.

Δεινοί κολυμβητές

Όπως αναφέρεται στο discoverwildlife.com, αν τυχόν παρατηρήσετε το κεφάλι μιας κυβομέδουσας, σημαίνει ότι κολυμπάει προς την πλευρά σας. Αυτά τα είδη είναι κολυμβητικά και δεν παρασύρονται από ρεύματα, όπως άλλες μέδουσες. Εκτός από τα μακριά πλοκάμια, διαθέτουν έναν μυϊκό δακτύλιο που λέγεται velarium και συσπάται, εκτοξεύοντας νερό από τον κώδωνα προς τα πίσω. Μάλιστα, μπορούν να ταξιδέψουν και να αιχμαλωτίσουν λεία με ταχύτητα τεσσάρων κόμβων.

Η Chironex fleckeri, η αυστραλιανή κυβομέδουσα, έχει το ισχυρότερο δηλητήριο από όλους τους οργανισμούς με διαφορά. Ζει σε ρηχά νερά κοντά στις ακτές, σε βάθος από μερικά εκατοστά έως 50 μέτρα. Τα πλοκάμια της έχουν χιλιάδες δηλητηριώδη κύτταρα, που λέγονται κνιδοκύτταρα, και χρησιμεύουν στην παράλυση της τροφής, ώστε να είναι ευκολότερη η σύλληψή της. Μέσα στα κνιδοκύτταρα βρίσκονται μικροσκοπικές δομές σαν καμάκια (νηματοκύστεις), οι οποίες εκτοξεύονται και τσιμπάνε το θύμα. Όσο μεγαλύτερη είναι η επαφή με το ζώο, τόσο πιο επώδυνο είναι το τσίμπημα. Μπορεί το σώμα της αυστραλιανής κυβομέδουσας να είναι μικρό (φτάνει τα 30 εκατοστά), αλλά τα πλοκάμια της μπορεί να φτάσουν τα 3 μέτρα και να τυλίξουν πολύ μεγαλύτερα ζώα.

Γιατί όμως το δηλητήριό τους είναι τόσο φονικό

Η σύστασή του αποτελείται από πρωτεΐνες που προκαλούν τρύπες στα κύτταρα του θύματος. Το αποτέλεσμα είναι πόνος, πονοκέφαλος, εμετός, άγχος, εφίδρωση, δυσκολία στην αναπνοή και αυξημένη πίεση. Το σύνδρομο αυτό ονομάζεται Irukandji και μπορεί να προκαλέσει ακόμη και ανακοπή.

Κάτι άλλο που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι, ενώ οι περισσότερες μέδουσες δεν έχουν μάτια, οι κυβομέδουσες έχουν 24, χωρισμένα σε τέσσερις ομάδες (ροπάλια) των έξι ματιών. Με αυτά, αναγνωρίζουν αλλαγές στο φως, ενώ κάποια από τα μάτια τους μπορεί να έχουν ιδιαίτερους ρόλους.

Πώς αντιμετωπίζεται το τσίμπημα της αυστραλιανής κυβομέδουσας

Αν σας τσιμπήσει κυβομέδουσα, θα πρέπει να ξεπλύνετε γρήγορα την περιοχή με θαλασσινό νερό και όχι με νερό βρύσης. Στη συνέχεια, θα πρέπει να βάλετε ξύδι στην πληγή, προσέχοντας να μην την ξύσετε, ώστε να μην επιδεινώσετε το τσίμπημα.