Γιτζάκ Ράμπιν: Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός που άγγιξε την ειρήνη και δολοφονήθηκε

Ράμπιν και Αραφάτ δίνουν τα χέρια υπό το βλέμμα του Κλίντον. Πίσω τους διακρίνονται ο βασιλιάς της Ιορδανίας, Χουσεΐν και ο Πρόεδρος της Αιγύπτου, Χόσνι Μουμπάρακ / EPA Files

Ήταν το βράδυ της 4 Νοεμβρίου 1995 όταν αμέσως μετά τη συγκέντρωση υπέρ των Συμφωνιών του Όσλο θα ακουγόταν ο ήχος του πιστολιού που κρατούσε ο Γιγκάλ Αμίρ και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Γιτζάκ Ράμπιν θα τραυματιζόταν τόσο βαριά που 40 λεπτά αργότερα θα άφηνε την τελευταία του πνοή. Ήταν ο μοναδικός πρωθυπουργός του Ισραήλ που δολοφονήθηκε και μάλιστα ενώ ήταν εν ενεργεία.

Ο Ράμπιν αν και υπήρξε στρατιωτικός καριέρας φτάνοντας ακόμα στον βαθμό του στρατηγού, ακολούθησε διπλωματική και στη συνέχεια πολιτική καριέρα, η οποία αφενός σημαδεύτηκε από τη βίαιη καταστολή της Ιντιφάντα, αφετέρου στη διάρκειά της υπεγράφησαν σημαντικές ειρηνευτικές συμφωνίες με αποκορύφωμα εκείνες του Όσλο.

Μετά την αποστρατεία του και τη θητεία του ως πρέσβης του Ισραήλ στις ΗΠΑ, επέστρεψε στη χώρα του το 1973 και εξελέγη βουλευτής της Κνέσετ και στη συνέχεια διορίστηκε υπουργός Εργασίας από την Γκόλντα Μέιρ.

Το καλοκαίρι του 1974 διαδέχθηκε την Μέιρ, η οποία είχε παραιτηθεί αλλά παρέμεινε στην εξουσία για μερικούς μήνες. Στη διάρκεια όμως αυτής της θητείας πρόλαβε να υπογράψει την ενδιάμεση συμφωνία του Σινά με την Αίγυπτο. Τελ Αβίβ και Κάιρο δεσμεύονταν πως τα όποια προβλήματα θα λύνονταν με ειρηνικά και όχι με στρατιωτικά μέσα.

Στις επιτυχημένες σελίδες της θητείας του Ράμπιν συγκαταλέγεται η Επιχείρηση Έντεμπε όπου οι ειδικές δυνάμεις του Ισραήλ απελευθέρωσαν ομήρους που κρατούνταν από Παλαιστίνιους. Κατά το πέρασμα των ετών ο Ράμπιν διετέλεσε βουλευτής και αρκετές φορές υπουργός Άμυνας.

Σε μια από αυτές τις υπουργικές θητείες αποφάσισε να αποσύρει τα στρατεύματα του Ισραήλ από το έδαφος του Λιβάνου, όπου είχαν εισχωρήσει σε βάθος, και να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας στη λιβανέζικη πλευρά της μεθορίου με το Ισραήλ.

Οι επικριτές του, του χρεώνουν τα σκληρά μέτρα που έλαβε κατά της πρώτης παλαιστινιακής Ιντιφάντα που είχαν ως αποτέλεσμα να τρωθεί το διεθνές κύρος του Ισραήλ και να αναδειχθεί σε κυρίαρχη δύναμη μεταξύ των παλαιστινιακών οργανώσεων η PLO. Μάλιστα οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) και οι Ισραηλινοί αναγκάστηκαν σε διαπραγματεύσεις.

Η κορυφαία στιγμή του Γιτζάκ Ράμπιν υπήρξαν οι συμφωνίες του Όσλο (1993) με βάση τις οποίες δημιουργήθηκε η Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία απέκτησε τον έλεγχο ορισμένων περιοχών στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Χαρακτηριστικό του κλίματος διάθεσης για να υπάρξει ειρήνη στην περιοχή ήταν το γεγονός πως ο ιστορικός ηγέτης των Παλαιστινίων, Γιάσερ Αραφάτ, πριν την υπογραφή των Συμφωνιών, έστειλε επιστολή με την οποία αναγνώριζε επισήμως το κράτος του Ισραήλ, ενώ ο Ράμπιν έστειλε απαντητική επιστολή την ίδια ημέρα με την οποία αναγνώριζε την PLO. Έναν χρόνο μετά υπέγραψε και τη συνθήκη ειρήνης με την Ιορδανία.

Αραφάτ, Πέρες και Ράμπιν με το Νόμπελ Ειρήνης / EPA

Το 1994 μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ μαζί με τον Γιάσερ Αραφάτ και το τότε Πρόεδρο του Ισραήλ, Σίμον Πέρες. Ωστόσο οι Συμφωνίες του Όσλο είχαν διχάσει την κοινή γνώμη του Ισραήλ καθώς πολλοί θεωρούσαν τον Ράμπιν ως έναν πολιτικό που αγαπούσε την ειρήνη και άλλοι ως προδότη που παρέδωσε ισραηλινά εδάφη. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που όπλισε το χέρι του δολοφόνου του, ο οποίος συνελήφθη και καταδικάστηκε σε ισόβια.