Γιατί πρέπει να κάθεσαι λιγότερο και να κινείσαι περισσότερο
Η καθιστική ζωή προκαλεί διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακές νόσους και τελικά θάνατο. Μήπως πρέπει να κάνεις κάτι;
Σύμφωνα με ερευνητές από το Columbia University Mailman School of Public Health, η σωματική άσκηση μπορεί να αντισταθμίσει τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου που διατρέχουν ασθενείς με διαβήτη λόγω καθιστικής ζωής.
Ο Δρ Wen Dai που υπογράφει τη μελέτη αναφέρει ότι «η διαχείριση της αυξημένης συχνότητας θανάτου σε αυτή την κατηγορία υψηλού κινδύνου είναι ιδιαίτερα σημαντική, αν αναλογιστεί κανείς την ευρεία διάδοση του διαβήτη και την τάση των ενηλίκων να κάθονται περισσότερο και να κινούνται λιγότερο».
Στη μελέτη που δημοσιεύεται στο Diabetes Care, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα του National Health and Nutrition Examination Surveys (NHANES) για ενηλίκους άνω των 20 ετών με διαβήτη, μεταξύ των ετών 2007 και 2018. Σε βάθος χρόνου 6 ετών υπήρχαν 1.278 θάνατοι από όλες τις αιτίες, 354 από καρδιακή νόσο για άτομα με διαβήτη άνω των 60.
Η συσχέτιση σωματικής άσκησης και μειωμένου κινδύνου στεφανιαίας νόσου ανάγεται στο 1953, όταν παρατηρήθηκε ότι οι οδηγοί στα βρετανικά λεωφορεία διέτρεχαν διπλάσιο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου από τους εισπράκτορες. Η διαφορά αποδόθηκε στο γεγονός ότι οι εισπράκτορες κινούνταν πολύ περισσότερο στο ωράριό τους.
Η καθιστική ζωή περιλαμβάνει την παρακολούθηση τηλεόρασης, τη δουλειά σε γραφείο, την οδήγηση αλλά κυρίως χαρακτηρίζεται από έλλειψη σωματικής άσκησης. Αναμενόμενα συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νόσων και διαβήτη τύπου 2.
Πού οφείλεται όμως ο αυξημένος κίνδυνος; Η βασική υπόθεση είναι ότι το καρδιαγγειακό σύστημα, που ευθύνεται για την κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου παραμένει αδρανές για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η δύναμη της βαρύτητας μειώνει την κυκλοφορία του αίματος κυρίως στους μυς των ποδιών και οδηγεί σε συσσώρευση του αίματος στις γάμπες. Η αναδίπλωση των ποδιών καθώς καθόμαστε επιτείνει το φαινόμενο.
Η κανονική κυκλοφορία του αίματος προκαλεί αυτό που είναι γνωστό ως αρτηριακή διατμητική τάση, ένα είδος τριβής μεταξύ του αίματος και τον ενδοθηλιακών κυττάρων που επενδύουν τα αιμοφόρα αγγεία. Το ενδοθήλιο αντιδρά εκκρίνοντας αγγειοδιασταλτικούς παράγοντες όπως αδενοσίνη, προστακυκλίνη και νιτρικό οξείδιο, που προκαλούν αγγειοδιαστολή.
Το αντίθετο προκαλεί η μειωμένη κυκλοφορία του αίματος και είναι ένας φαύλος κύκλος. Η έλλειψη κίνησης μειώνει τη αρτηριακή διατμητική τάση, που μειώνει την αγγειοδιαστολή και κατά συνέπεια περαιτέρω την κυκλοφορία του αίματος.
Ακόμα και μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως κάνοντας σύντομους περιπάτους ή ανεβαίνοντας σκάλες μπορεί να αλλάξει δραστικά τη συσσώρευση αίματος στα πόδια και να βελτιώσει την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος.
Σε αυτό μπορούν να βοηθήσουν και οι έξυπνες συσκευές όπως τα smartwatches που παρακολουθούν τη σωματική δραστηριότητα και αναλύουν τα δεδομένα άσκησης, ύπνου, όρθια στάσης και καθίσματος.
Η επιστημονική έρευνα υπογραμμίζει με σαφήνεια τη σημασία της σωματικής άσκησης για την πρόληψη σοβαρών ασθενειών που σχετίζονται με την καθιστική ζωή. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, με τις πολλές ώρες καθιστικής εργασίας και την ελάχιστη κίνηση, επιδεινώνει την υγεία μας και αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαβήτη τύπου 2.
