Γερμανία-εκλογές: Ψεύτικες φιλορωσικές ιστοσελίδες πλημμυρίζουν το διαδίκτυο με fake news

«Πώς μπόρεσε ο Όλαφ Σολτς να αγοράσει μια βίλα αξίας 90 εκατομμυρίων ευρώ στο Λος Άντζελες;». Με αυτήν την ερώτηση επιχειρεί ψεύτικο βίντεο που έχει κυκλοφορήσει στη Γερμανία να αποσταθεροποιήσει τον απερχόμενο Καγκελάριο και εκ νέου υποψήφιο της ερχόμενης Κυριακής.

Από την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών στις 6 του περασμένου Νοεμβρίου από τον Όλαφ Σολτς η Γερμανία βρίσκεται αντιμέτωπη με πλημμυρίδα δημοσιευμάτων από αμφιβόλου προέλευσης ιστοτόπους, σύμφωνα με όσα δημοσιοποίησαν η αμερικανική εταιρεία κατά της παραπληροφόρησης NewsGuard και η γερμανική ΜΚΟ Correctiv την περασμένη εβδομάδα, μεταδίδει η γαλλική Figaro. Ο αριθμός των γερμανικών φιλορωσικών ιστοτόπων που ήταν αμελητέος το Νοέμβριο του 2024 έφθασε σε περισσότερους από 90 τον Ιανουάριο του 2025. Το περιεχόμενο αυτών των ιστοτόπων εκτιμάται πως δημιουργείται κυρίως με την βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης και στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε deepfake βίντεο.

Στις 10 του περασμένου Νοεμβρίου ένα βίντεο που ανέβηκε στο Tik Tok ισχυριζόταν πως μία βίλα αξίας 90 εκατομμυρίων ευρώ στο Λος Άντζελες η οποία ανήκε στον Καγκελάριο Σολτς είχε καεί στις πυρκαγιές που κατέκαψαν την πόλη. Από τότε, περισσότεροι από 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν δει το βίντεο. «Όλη η Γερμανία αναρωτιέται πώς ένας τέτοιος άνδρας μπορεί να έχει στην κατοχή του ένα σπίτι σε μια από τις ακριβότερες πόλεις στον κόσμο (…) Η βίλα του εκτιμάται στα 90 εκατομμύρια ευρώ. Πώς είναι δυνατόν; Ο μισθός ενός Καγκελαρίου είναι περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ το χρόνο.

Πήρε χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό για να αγοράσει ένα σπίτι σε μια περιοχή τόσο πολυτελή ή τα έχει κερδίσει χάρη στα χρόνια εργασίας του;», ακούγεται να λέει η φωνή στο βίντεο, σύμφωνα με την μετάφραση που δημοσιοποίησε το κανάλι Franceinfo. Ο εκπρόσωπος του Καγκελαρίου διέψευσε τους ισχυρισμούς των δημιουργών του βίντεο δηλώνοντας πως ο Γερμανός Καγκελάριος δεν είχε ποτέ σπίτι στο Λος Άντζελες. Ο λογαριασμός που ανέβασε αυτό το βίντεο επιτέθηκε με τον ίδιο τρόπο και σε άλλους υποψηφίους των επερχόμενων εκλογών, όπως ο επικεφαλής του κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών (FDP) Κρίστιαν Λίντνερ.

Η επιχείρηση «Storm-1516»

Ο κύριος όγκος των ψευδών ειδήσεων που δημοσιεύονται τους τελευταίους μήνες στη Γερμανία συνδέονται στις περισσότερες περιπτώσεις με έναν Αμερικανό πρώην σερίφη και πεζοναύτη, τον Τζον Μαρκ Ντούγκαν που ζει στην Ρωσία από το 2016 και φέρεται να συνδέεται πιθανά με την Επιχείρηση «Storm-1516». Σύμφωνα με την αμερικανική εταιρεία κατά της παραπληροφόρησης NewsGuard και την γερμανική ΜΚΟ Correctiv που έχουν αναλάβει να διεξάγουν έρευνα, η «Storm-1516» προσπαθεί για περισσότερο από έναν χρόνο να αποσταθεροποιήσει τις εκλογές σε διάφορες δυτικές χώρες. Οι ερευνητές κατηγορούν ευθέως τα άτομα πίσω από τους ψεύτικους ιστοτόπους πως σκοπό έχουν την ενδυνάμωση του ακροδεξιού αφηγήματος της Εναλλακτικής για την Γερμανία (AfD). Η NewsGuard εκτιμά πως ο Ντούγκαν είναι προπαγανδιστής του Κρεμλίνου και βρίσκεται πίσω από 102 ιστοτόπους που αναπαράγουν με την βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης δημοσιεύματα από παλαιότερα γερμανικά μέσα ενημέρωσης και εφημερίδες, όπως η Berliner Tageblatt που σταμάτησε να κυκλοφορεί το 1939 ή η τοπική εφημερίδα Hamburger Anzeiger που κυκλοφορούσε μέχρι το 1957. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την αμερικανική εταιρεία, η ρωσική ομάδα χρησιμοποιεί πάντα την ίδια μέθοδο δράσης. Ένας ξένος ειδησεογραφικός ιστότοπος αναλαμβάνει να δημοσιεύσει ένα ανυπόγραφο άρθρο χωρίς αναφορά σε αξιόπιστη πηγή έναντι αμοιβής. Στη συνέχεια αυτό αναδημοσιεύεται από μία ψεύτικη γερμανική τοπική εφημερίδα η οποία το αναμεταδίδει σε μεγάλη κλίμακα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Τι ισχυρίζονται τα fake videos

Δύο από αυτά τα fake news βίντεο του ρωσικού δικτύου αναμεταδόθηκαν με μεγάλη ταχύτητα από τα γερμανικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το πρώτο ισχυρίστηκε πως ο υποψήφιος του κόμματος των Οικολόγων Ρόμπερτ Χάμπεκ είχε επιτεθεί σεξουαλικά το 2017 σε ένα κορίτσι 10 ετών, σύμφωνα με άρθρο του ψεύτικου ιστοτόπου Echo der Zeit που οικειοποιείται το όνομα ενός διάσημου ραδιοφωνικού προγράμματος του γερμανόφωνου κόσμου. Ένας εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Γραφείου προστασίας του γερμανικού Συντάγματος επιβεβαίωσε πως το δημοσίευμα είναι ψευδές και πως μόνος του σκοπός ήταν η δυσφήμιση του Οικολόγου υποψηφίου. Έκτοτε, ο ιστότοπος είναι ανενεργός.

Ένα δεύτερο βίντεο που δημοσιεύθηκε στις 17 Δεκεμβρίου από τον αμφιβόλου αξιοπιστίας ιστότοπο Tuko στην Κένυα και αναπαράχθηκε τρεις μέρες μετά από τον φιλορωσικό ιστότοπο VTForeignPolicy.com, ισχυριζόταν πως η Γερμανία είχε ολοκληρώσει μία συμφωνία με την Κένυα προκειμένου να δεχθεί 1,9 εκατομμύρια Κενυάτες με σκοπό να να αντιμετωπίσει την τεράστια έλλειψή της σε εργατικό δυναμικό. Και στα δύο βίντεο υπήρχε ο ισχυρισμός πως οι 750.000 από αυτούς θα επωφελούνταν από μία απλούστευση των διαδικασιών προκειμένου να επιτύχουν την πολιτογράφηση. Στην πραγματικότητα, μία συμφωνία για το μεταναστευτικό είχε όντως υπογραφεί μεταξύ των δύο χωρών στις 14 Σεπτεμβρίου 2024. Ο Κενυάτης πρόεδρος είχε ανακοινώσει τότε πως θα επιτρεπόταν σε 250.000 πτυχιούχους της χώρας να πάνε στη Γερμανία, μια ανακοίνωση που, όμως, διαψεύστηκε από τον Γερμανό υπουργό Εσωτερικών που δήλωσε πως στην συμφωνία «δεν προβλέπεται κανένας αριθμός ή ποσοστό πτυχιούχων εργαζομένων». 

Σύμφωνα με την γερμανική Correctiv, η επιχείρηση παραπληροφόρησης εκ μέρους του Αμερικανού Ντούγκαν συνδέεται με την GRU, την στρατιωτική υπηρεσία Πληροφοριών. Η επιχείρηση «Storm-1516» είχε προηγουμένως κατηγορηθεί πως επιχείρησε να αποσταθεροποιήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι αλλά και τις αμερικανικές εκλογές τον περασμένο Νοέμβριο.

Επιμέλεια: Βασιλική Κουκίου