Formula 1 2025: Οι Ευρωπαίοι μονοπωλούν το πρωτάθλημα που χάνει την αίγλη του

Μόνο πέντε έθνη κερδίζουν τίτλους στη νεότερη ιστορία των Grand Prix και αν δεν αλλάξει κάτι η το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα θα χάσει τη γοητεία του.
Είτε σας αρέσει είτε όχι, ακόμα κι αν κανείς δεν το υπογραμμίζει ή δεν μιλά ποτέ για αυτό, εδώ και 27 χρόνια ο παγκόσμιος τίτλος οδηγών F1 έχει γίνει μονοπώλιο των Ευρωπαίων οδηγών. Πρόκειται για μια πρωτόγνωρη αποκλειστική κυριαρχία, αν σκεφτεί κανείς ότι από τη γέννηση του παγκόσμιου πρωταθλήματος, κάθε δεκαετία είχε ίσα τμήματα δόξας, σε πολυηπειρωτικό επίπεδο.

Οι εποχές

Στη δεκαετία του 1950 ο Fangio και ο Brabham είχαν εξασφαλίσει μια ομοιόμορφη τριηπειρωτική κατανομή των πρωταθλημάτων, με την Αμερική και την Αυστραλία στην κορυφή και με την παλιά Ευρώπη να εκπροσωπείται από την Ιταλία, με τους Farina και Ascari, και τη Μεγάλη Βρετανία με τον Hawthorn.

Στη δεκαετία του ’60 τα ίδια με τον πρώτο τίτλο να πηγαίνει στις ΗΠΑ και τον Phil Hill (1961) ακολουθεί η Ευρώπη με τους John Surtees, Jimmy Clark, Graham Hill και Jackie Stewart, ενώ από την άλλη πλευρά του κόσμου (Αυστραλία) απάντησαν οι Brabham (Αυστραλία) και Denny Hulme (Νέα Ζηλανδία).
Τα 70s ήταν υπέροχα, με την Ευρώπη να κερδίζει με τους Jochen Rindt, Jackie Stewart, Niki Lauda και James Hunt. Την κυριαρχία τους τάραξαν οι Emerson Fittipaldi (Βραζιλία), ο Αμερικανός Mario Andretti και ο Νοτιοαφρικανός Jody Scheckter.

Τρεις από τις πέντε ηπείρους βρέθηκαν στην κορυφή σε μια δεκαετία, με τον Αυστραλό Alan Jones να δοξάζεται λίγους μήνες αργότερα.
Ξεκινώντας στα 80’s, οι Βραζιλιάνοι Nelson Piquet, Ayrton Senna Σένα και οι Ευρωπαίοι Keke Rosberg, Niki Lauda και Alen Prost κυριαρχούν. Έτσι, από το 1972 έως το 1980, είχαμε πρωταθλητές από τέσσερις (από τις πέντε) ηπείρους κέρδισαν την ανώτερη διάκριση και αυτό ήταν υπέροχο, για μια ολοένα και πιο παγκόσμια Formula 1 με διαφορετικές φιλοσοφίες και σχολές οδηγών.
Η δεκαετία του '90 μοιράστηκε μεταξύ της Αμερικής και της Ευρώπης, με τον Ayrton Senna και τον Villeneuve Jr να είναι ο αντίποδας για τους Nigel Mansell, Alain Prost, Michael Schumacher, Damon Hill και Mika Hakkinen. Αλλά τότε, μέχρι σήμερα, υπάρχει μία ολοκληρωτική κυριαρχία, όχι μόνο στο πρωτάθλημα αλλά και στις νίκες. Βλέπεις από το 1998 έως σήμερα, μόνο τρεις φορές ένας μη Ευρωπαίος πάλεψε για μία νίκη σε αγώνα.

Ο Juan Pablo Montoya το 2003, ο Felipe Massa το (αμφιλεγόμενο) 2008 και ο Mark Webber το 2010. Μετά τίποτα, μόνο η Ευρώπη στην κορυφή. Με τους: Schumi, Alonso, Raikkonen, Hamilton, Button, Vettel, Rosberg και Verstappen. Δηλαδή η Γερμανία, η Ισπανία, η Φινλανδία, η Μεγάλη Βρετανία και η Ολλανδία. Εδώ λοιπόν βρίσκεται η μεγάλη αντίφαση: Αν η F1 είναι όλο και πιο παγκόσμια, οι χώρες προέλευσης των πρωταθλητών το τελευταίο τέταρτο του αιώνα βρίσκονται σε έναν στενό και μικροσκοπικό κύκλο, στον γεωγραφικό χάρτη. Απίστευτο αλλά αληθινό, σωστά;

Γιατί έγινε αυτό

Γεωπολιτικά ο μικρόκοσμος των Grand Prix επεκτάθηκε και συνεχίζει να επεκτείνεται παντού, με διοργανώσεις από την Αμερική ως την Κίνα και την Αυστραλία. Από την άποψη των πραγματικών ανταγωνιστικών ευκαιριών κατάρτισης, το επίκεντρο των δραστηριοτήτων έχει γίνει όλο και περισσότερο η Ευρώπη.
Μετά τον Senna, η Βραζιλία μαράζωσε για δεκαετίες, η οικονομική κρίση έκοψε τα φτερά της Αργεντινής για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να διαφοροποιούνται από την F1. Αν πριν ήταν δύσκολο να δεις έναν οδηγό από την Αμερική να δοκιμάζει την τύχη του στα Grand Prix, τώρα αυτό είναι σχεδόν αδύνατο.

Ίσως επειδή τα πρωταθλήματα εκεί δυνάμωσαν και απορροφούν όλο και περισσότερους νέους οδηγούς. Ίσως επειδή ο κόσμος των Grand Prix κλείνει για να «δείξει» πως είναι ελιτ. Έτσι για τους Ευρωπαίους, τα IndyCar είναι απλώς μια εναλλακτική λύση, για τους Αμερικανούς οδηγούς, η F1 είναι μια πολυτέλεια που μπορεί να αποφευχθεί και τελικά ούτε καν την θέλουν.
Η αλήθεια που πρέπει να σκεφτούμε είναι ότι παράλληλα με την ολοένα και πιο εκτεταμένη και καθοδηγούμενη παγκοσμιοποίηση του ημερολογίου των Grand Prix, η Ευρώπη γίνεται όλο και περισσότερο το γεωπολιτικό κέντρο της F1.
Όλα αυτά τουλάχιστον μέχρι σήμερα, γιατί τώρα σίγουρα υπάρχουν ενδιαφέροντα σημάδια για το 2025 και μετά. Η Νότια Αμερική προτείνει τους Gabriel Bortoleto, Franco Colapinto ενώ ο Andretti θα πιέσει στην ομάδα των ΗΠΑ για να προσλάβει νέους οδηγούς από τις ΗΠΑ.

Όχι μόνο αυτό η άφιξη του Andrea Kimi Antonelli, θα βάλει σε λίγο καιρό την Ιταλία ξανά στο παιχνίδι.

Το παρόν και το μέλλον

Μέχρι το 2024 η F1 είχε προβλήματα που ούτε έγιναν κατανοητά ούτε διαγνώστηκαν και τώρα θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες καλές λύσεις στον ορίζοντα. Αν οι αγώνες του πρωταθλήματος φτάσουν παντού, στο τέλος αυτό επηρεάζει μόνο τα ταμεία της Liberty.
Αλλά αν οι πρωταθλητές από διάφορες ηπείρους επιστρέψουν στις νίκες, τότε θα μεγαλώσει ξανά το ενδιαφέρον και θα προσελκύσει ανθρώπους όλων των ηλικιών. Ο εμπνευσμένος δημοσιογράφος Italo Cucci είπε κάποτε στην τηλεόραση ότι το ποδόσφαιρο είναι υπέροχο γιατί περιλαμβάνει τους πάντες. Το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι πραγματικά παγκόσμιο και πάνω από όλα επειδή είναι ένα ευρωπαϊκό πρωτάθλημα που βλέπεις επίσης τη Βραζιλία και την Αργεντινή να ανταγωνίζονται για τη νίκη.