Euronews: Το σχέδιο συμφωνίας ΗΠΑ, Ουκρανίας για το «πράσινο φως» Ζελένσκι και το τέλος του πολέμου
Οι ΗΠΑ προτείνουν τη σύσταση ενός Ταμείου συνεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων της Ουκρανίας με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας. Πότε προβλέπεται η επισημοποίηση της συμφωνίας.
Έτοιμες να προτείνουν στην Ουκρανία μια διμερή συμφωνία είναι οι ΗΠΑ, η οποία θα δώσει το «πράσινο φως» του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, και θα οδηγήσει στο τέλος του πολέμου με τη Ρωσία.
Το προσχέδιο συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών θα εγγυάται την ασφάλεια της χώρας με αντάλλαγμα την συνδιαχείριση των φυσικών πόρων της Ουκρανίας, μέσω ενός «Επενδυτικού Ταμείου Ανασυγκρότησης», σύμφωνα με σχέδιο εγγράφου που είδε το Euronews και επιβεβαιώνει πηγή με γνώση της πρότασης.
Η διμερής συμφωνία και η συμφωνία για το σχετικό ταμείο «θα αποτελέσουν αναπόσπαστα στοιχεία της αρχιτεκτονικής των διμερών και πολυμερών συμφωνιών, καθώς και συγκεκριμένα βήματα για την εγκαθίδρυση διαρκούς ειρήνης», σύμφωνα με το έγγραφο.
Το σχέδιο συμφωνίας που θα προτείνουν οι ΗΠΑ προβλέπει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διατηρήσουν 100% τον έλεγχο των οικονομικών του ταμείου και θα το συνδιαχειρίζονται από κοινού με την Ουκρανία «για να προωθήσουν την οικονομική αξία που συνδέεται με τους πόρους της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των ορυκτών πόρων, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, καθώς και των υποδομών και των λιμένων, μέχρις ότου το ταμείο καταστεί πλήρως αυτοχρηματοδοτούμενο».
Πώς θα λειτουργεί το «ταμείο»
Το ταμείο θα παραμείνει σε λειτουργία κατά τη διάρκεια της περιόδου ανασυγκρότησης της Ουκρανίας και έως ότου το ΑΕΠ της χώρας επιστρέψει στα επίπεδα του 2021, σύμφωνα με το σχέδιο.
Η ουκρανική κυβέρνηση θα συνεισφέρει στο ταμείο με ποσοστό έως 50%, από το οποίο θα αφαιρούνται τα λειτουργικά έξοδα. Σε περίπτωση ανάκτησης εδαφών που βρίσκονται σήμερα υπό ρωσικό έλεγχο, η συνεισφορά της θα αυξηθεί στο 66%.
Οι εισφορές της Ουκρανίας στο ταμείο θα συνεχιστούν «έως ότου συγκεντρωθεί το ποσό των 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων», σύμφωνα με το έγγραφο.
Η συμφωνία για το ταμείο θα ορίζει επίσης ότι η ουκρανική κυβέρνηση θα συνεισφέρει επιπλέον ποσά, διπλάσια από εκείνα που θα παρέχουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία μετά την έναρξη ισχύος της συμφωνίας.
«Για τον σκοπό αυτό, οι [ΗΠΑ] σκοπεύουν να δεσμευτούν μακροπρόθεσμα στην οικονομική ανάπτυξη μιας σταθερής και ευημερούσας Ουκρανίας», αναφέρει το έγγραφο.
Το προσχέδιο της συμφωνίας, που περιήλθε στην κατοχή του Euronews, φέρει ημερομηνία 21 Φεβρουαρίου 2025. Ωστόσο, σύμφωνα με πηγή, στόχος είναι η έγκρισή του αυτή την Τετάρτη (26 Φεβρουαρίου) χωρίς τροποποιήσεις.
Μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης, ούτε η ουκρανική ούτε η αμερικανική κυβέρνηση είχαν απαντήσει σε αιτήματα για σχολιασμό της συμφωνίας.
Τεταμένες σχέσεις ΗΠΑ - Ουκρανίας
Οι σχέσεις μεταξύ της Ουκρανίας και των ΗΠΑ έχουν ψυχρανθεί από τότε που ο επανεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ άρχισε διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου απευθείας με τις ρωσικές αρχές, παραγκωνίζοντας τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και αναφερόμενος σε αυτόν ως "δικτάτορα" την περασμένη εβδομάδα.
Αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες, μεταξύ των οποίων ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κίρ Στάμερ και ο απερχόμενος καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, υπερασπίστηκαν τον Ζελένσκι, μετά τα σχόλια Τραμπ.
Η Ουκρανία εισήλθε στον τέταρτο χρόνο πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου, ημερομηνία που σηματοδοτεί την επέτειο από την έναρξη του πολέμου το 2022.
Η στήριξη της ΕΕ προς τη χώρα παραμένει ψηλά στην ατζέντα των ηγετών. Στις 6 Μαρτίου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, συγκάλεσε έκτακτη σύνοδο κορυφής των αρχηγών κρατών της ΕΕ για να συζητήσουν τις εξελίξεις στη χώρα και τις αμυντικές προσπάθειες της ΕΕ.
Την Δευτέρα, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι ο ηγέτης της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν θα δεχόταν ανάπτυξη ευρωπαϊκών ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου.
Το σχετικό σχόλιο του Αμερικανού προέδρου στους δημοσιογράφους έγινε κατά την έναρξη της συνάντησης που είχε στον Λευκό Οίκο με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, στην τρίτη επέτειο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.