«῎Εθνος ἀνάδελφον»
Αν προσπεράσει κανείς τις κομματικές αναγνώσεις και τα δήθεν πατριωτικά φληναφήματα, και δει την μεγάλη εικόνα της πατρίδας μας στο κοντινό γεωγραφικό μας περιβάλλον, θα απογοητευτεί. Τουρκία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία και δευτερευόντως η Βουλγαρία, δεν μας αντιμετωπίζουν ως τους αγαπημένους τους γείτονες.
Οι διαφορές μας με την Τουρκία -υπαρκτές και ανύπαρκτες- δεν βρίσκονται σε φάση επίλυσης ή έστω άμβλυνσης. Η οθωμανική προσέγγιση, που διαχρονικά έχει υιοθετήσει η Τουρκία, διευρύνει διαρκώς την επεκτατική ατζέντα και θεωρεί ακόμα και τα περιβαλλοντικά πάρκα ως ζητήματα υφαλοκρηπίδας και θαλασσίων ζωνών. Με δεδομένο ότι στην Αλόννησο λειτουργεί το θαλάσσιο πάρκο των Μονάχους-Μονάχους, αν βάλει ανάλογο ζήτημα η Τουρκία, θα χρειαστούν άδεια πλεύσης οι άμοιρες οι φώκιες.
Κατά τον Έντι Ράμα, στην Ελλάδα, Έλληνες και Αλβανοί βρισκόμαστε σε κάποιο καθεστώς συνιδιοκτησίας. Και εκτός κάποιων υστερόβουλων ανιστόρητων αναφορών που βαφτίζουν την Μπουμπουλίνα, Αλβανίδα, βάζουν πάντα το λεγόμενο ζήτημα των Τσάμηδων και διεκδικούν περιουσίες, την ώρα μάλιστα που η πραγματική αιτία της έντασης μεταξύ μας είναι η υφαρπαγή των περιουσιών των Ελλήνων της Αλβανίας.
Στο περίπλοκο -όπως εξελίχθηκε- Μακεδονικό ζήτημα, η διεκδίκηση της ιστορικής κληρονομιάς από τους γείτονες, είχε ως αποτέλεσμα να καταργηθεί στην πράξη διεθνώς το αυτονόητο της ελληνικότητας της Μακεδονίας. Δεκαετίες προπαγάνδας έμειναν αναπάντητες και η ανοχή μας τελικά αποδείχθηκε αδυναμία. Ο Νατοϊκός σχεδιασμός ολοκληρώθηκε και τελικά το Μακεδονικό εξελίχθηκε σε Κυπριακό και κάθε προηγούμενη φάση μοιάζει καλύτερη από την τωρινή.
Ο γιαλός μοιάζει ή είναι -εν τέλει- στραβός. Το αν εμείς στραβά αρμενίζουμε είναι το ζητούμενο. Το ότι η Ελλάδα είναι η ισχυρότερη χώρα των Βαλκανίων δεν προκύπτει από την αντιμετώπιση των γειτόνων. Ακόμα και το μέχρι χθες επονομαζόμενο κρατίδιο, προκαλεί.
Στο παιχνίδι ισχύος δεν έχουμε παίξει αποτελεσματικά τα χαρτιά μας. Αυτή η παραδοχή βέβαια είναι δύσκολη και προϋποθέτει ότι έχουμε την διάθεση να κάνουμε αυτοκριτική και να διορθώσουμε τυχόν λάθη. Η μέχρι σήμερα πορεία μας όμως δεν δείχνει τέτοια διάθεση. Η πλειονότητα θεωρεί ότι ισχύει η ρήση του Χρήστου Σαρτζετάκη ότι είμαστε «῎Εθνος ἀνάδελφον».