Είναι δυνατή η λύση των δύο κρατών στη Μέση Ανατολή; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις
Από την 8η Οκτωβρίου που η Χαμάς εξαπέλυσε τρομοκρατική επίθεση στο έδαφος του Ισραήλ, η παγκόσμια κοινότητα άρχισε εκ νέου να συζητά τη λύση των δύο κρατών για να σταματήσει μία και καλή η κρίση στη Μέση Ανατολή.
Φυσικά, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται το θέμα της λύσης των δύο κρατών – Ισραήλ και Παλαιστίνης.
Πρώτη φορά, η πρόταση έγινε το 1947 από τον ΟΗΕ που πρότεινε τα δύο κράτη και, μάλιστα, με την Παλαιστίνη να παίρνει πολύ περισσότερα εδάφη από το Ισραήλ. Τότε το Ισραήλ δέχτηκε και δημιουργήθηκε το κράτος του το 1948, όμως οι Παλαιστίνιοι αρνήθηκαν μη θέλοντας να δημιουργηθεί Ισραηλινό κράτος.
Η συμφωνία αυτή έγινε χρόνια μετά στο Όσλο, όμως οι συζητήσεις δεν προχώρησαν. Σήμερα, η παγκόσμια κοινότητα αναγνωρίζει την ανάγκη να ιδρυθεί και ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος δίπλα σε αυτό του Ισραήλ.
Οι 4 προϋποθέσεις
Μπορεί να ακούγεται απλό αλλά δεν είναι γιατί προϋποθέτει να λυθούν ακανθώδη ζητήματα:
Σύνορα:
Βασικό και κύριο να συμφωνήσουν και οι δύο πλευρές πού θα χαραχτούν τα σύνορα τους. Το επικρατέστερο σενάριο είναι να γίνει με βάση τα σύνορα του 1967. Αλλά, στη Δυτική Όχθη, το Ισραήλ έχει αυξήσει τον εποικισμό και αυτό θεωρητικά καθιστά ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος μικρότερο ή ενισχύει τις ανησυχίες για διάσπασή του σε μικρότερα τμήματα. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είχε βρεθεί το ενδεχόμενο το Ισραήλ να κρατήσει ένα μέρος του εδάφους αυτού και να παραχωρήσει σε αντάλλαγμα ένα άλλο στους Παλαιστινίους
Ιερουσαλήμ:
Δεύτερο και επίσης πολύ σημαντικό ζήτημα είναι τι θα γίνει με την Ιερουσαλήμ. Και οι δύο πλευρές τη διεκδικούν ως πρωτεύουσα, αλλά είναι δύσκολος ο διαχωρισμός γιατί εκεί βρίσκονται οι εβραϊκοί, μουσουλμανικοί και χριστιανικοί ιεροί τόποι. Και, μάλιστα, είναι ο ένας δίπλα ή μέσα στον άλλον.
Πρόσφυγες:
Τρίτο ζήτημα τι θα γίνει με τους Παλαιστινίους που εκτοπίστηκαν ή εγκατέλειψαν τις εστίες τους κατά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948. Αν επιστρέψουν – και εδώ πρέπει να τονίζουμε ότι μιλάμε για τουλάχιστον 5 εκατομμύρια ανθρώπους – τότε θα μπορούσαν να αλλοιώσουν δημογραφικά τον εβραϊκό χαρακτήρα του ισραηλινού κράτους που είναι και ο πυρήνας της λύσης των δύο κρατών.
Ασφάλεια:
Και τέταρτο, αλλά εξ ίσου, σημαντικό είναι το θέμα της ασφάλειας. Και οι δύο πλευρές να νιώθουν ασφαλείς: Οι Παλαιστίνιοι να ξέρουν ότι δεν θα τεθούν υπό νέα κατοχή και το Ισραήλ ότι δεν θα απειλείται υπαρξιακά, όπως γίνεται στην προκειμένη περίπτωση με την παρουσία της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας ή με τις απειλές χωρών – όπως το Ιράν – ότι θα το εξαφανίσουν από προσώπου Γης.