Αποδείξεις εφορίας: Ο κίνδυνος για έξτρα φόρο και η παγίδα «τεκμαρτού πέναλτι»

«Τσεκάρετε» την αξία των αποδείξεων για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών για να ελέγξετε αν η συνολική αξία τους αντιστοιχεί το 30% του εισοδήματος που θα δηλώσετε στην εφορία το 2024. Σε διαφορετική περίπτωση, έχετε στη διάθεση σας μόλις δύο εβδομάδες για να καλύψετε το έλλειμα και να αποφύγετε την πληρωμή έξτρα φόρου 22% επί του ποσού που σας λείπει.

Πάντως θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ορισμένες αποδείξεις μετράνε διπλά ενώ για ειδικές κατηγορίες φορολογούμενων το όριο είναι χαμηλότερο και άλλες απαλλάσσονται πλήρως από την υποχρέωση συγκέντρωσης αποδείξεων.

Την ίδια ώρα το ποσό των αποδείξεων αυξάνεται για εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες που τα προηγούμενα χρόνια δήλωναν εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ καθώς με τα τεκμήρια αυξάνεται το ελάχιστο εισόδημα που πρέπει να δηλώσουν το 2024 κα συνεπώς και η αξία των αποδείξεων αφού υπολογίζεται με συντελεστή 30% επί του δηλωθέντος εισοδήματος.

Παραδείγματα

Για παράδειγμα ο επαγγελματίας που δηλώνει καθαρό εισόδημα 5.000 ευρώ μέχρι και το 2022 θα έπρεπε να έχει πραγματοποιήσει δαπάνες με ηλεκτρονικό χρήμα 1.500 ευρώ. Όμως φέτος που το εισόδημά του προσδιορίζεται τουλάχιστον σε 10.920 ευρώ το ύψος των ελάχιστων αποδείξεων θα πρέπει να είναι 3.276 ευρώ, δηλαδή επιπλέον 1.776 ευρώ και σε περίπτωση που δεν καλύψει το ποσό αυτό θα κληθεί να καταβάλλει πρόσθετο φόρο ύψους 390,72 ευρώ.

Με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ θα πρέπει φέτος να έχει δαπανήσει για αγορές προϊόντων και παροχή υπηρεσιών με ηλεκτρονικό χρήμα ποσοστό ίσο με το 30% του εισοδήματος του δηλαδή 4.500 ευρώ. Αν η αξία των αποδείξεων είναι 4.000 ευρώ τότε για τη διαφορά των 500 ευρώ θα χρεωθεί με πρόσθετο φόρο 22% δηλαδή 110 ευρώ.

Για φορολογούμενο με εισόδημα 20.000 ευρώ θα πρέπει οι ηλεκτρονικές πληρωμές να ανέρχονται σε 6.000 ευρώ (20.000Χ30%). Αν είναι χαμηλότερες για παράδειγμα 5.000 ευρώ για τη διαφορά των 1.000 ευρώ θα κληθεί να καταβάλει επιπλέον φόρο 220 ευρώ (1.000 Χ 22%).

Όμως οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν και τα εξής:

• Οι δαπάνες για επισκέψεις σε ιατρούς, οδοντιάτρους, ορθοδοντικούς οστεοπαθητικούς, χειροπράκτες, οφθαλμίατρους, χειροποδιστές, ποδολόγους και για άλλες υπηρεσίες ιατρικού χαρακτήρα, μετράνε διπλά για την κάλυψη του 30% του ετήσιου πραγματικού εισοδήματος με ηλεκτρονικές δαπάνες. Για παράδειγμα απόδειξη αξίας 100 ευρώ μετράει στην εφορία για 200 ευρώ.
• Στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνονται η ειδική εισφοράς αλληλεγγύης, το ποσό της διατροφής από τον φορολογούμενο στον/στη διαζευγμένο/η σύζυγο ή σε μέρος συμφώνου συμβίωσης ή/και σε εξαρτώμενο τέκνο του, εφόσον αυτό καταβάλλεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής καθώς και το εισόδημα που προκύπτει από την προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων.
• Για φορολογούμενους στους οποίους έχουν κατασχεθεί ένας ή περισσότεροι λογαριασμοί, πλην του ακατάσχετου λογαριασμού, το όριο των ηλεκτρονικών αποδείξεων μειώνεται στα 5.000 ευρώ.
• Αν οι δαπάνες για φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσης αυτών, για δανειακές υποχρεώσεις προσωπικές ή επαγγελματικές προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) και για ενοίκια υπερβαίνουν το 60% του πραγματικού εισοδήματος, τότε το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών περιορίζεται στο 20%, υπό την προϋπόθεση ότι οι συγκεκριμένες δαπάνες έχουν καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
• Το ποσό των δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση κοινής δήλωσης όπου το απαιτούμενο ποσό δαπανών καλύπτεται από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών.

Ποιοι απαλλάσσονται

Ωστόσο 12 κατηγορίες φορολογούμενων γλυτώνουν από το βραχνά των αποδείξεων και από τον κίνδυνο να χρεωθούν με πρόσθετο φόρο στο εκκαθαριστικό της εφορία για το 2024. Ειδικότερα απαλλάσσονται:

1. Φορολογούμενοι που ως το τέλος του εκάστοτε φορολογικού έτους έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους.
2. Άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.
3. Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
4. Φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.
5. Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή. Στην έννοια της αλλοδαπής περιλαμβάνονται τόσο οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., όσο και οι τρίτες χώρες.
6. Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
7. Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
8. Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
9. Φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
10. Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών.
11. Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.
12. Οι φυλακισμένοι.