Ανώτατη διπλωματική πηγή: «Έχει εδραιωθεί μία εξαιρετικά καλή σχέση με τις ΗΠΑ»

Στην επικείμενη συνάντηση του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο την Παρασκευή στην Ουάσιγκτον -της οποίας θα προηγηθούν «σειρά συναντήσεων με βουλευτές, γερουσιαστές, προέδρους και μέλη σημαντικών επιτροπών στη Γερουσία»- αναφέρθηκε ανώτατη διπλωματική πηγή, τονίζοντας ότι την τελευταία πενταετία έχει εδραιωθεί «μια εξαιρετικά καλή σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Η Ελλάδα «έχει αποδείξει ότι είναι ο πλέον σοβαρός και αξιόπιστος εταίρος των ΗΠΑ» ανέφερε. «Πολλοί έχουν ζητήσει συνάντηση, ωστόσο ο Έλληνας υπουργός θα είναι από τους δύο-τρεις πρώτους που θα συναντήσει ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών», σημείωσε η ίδια πηγή, τονίζοντας τον στρατηγικό χαρακτήρα των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Άλλωστε, πρόσθεσε, «δεν έχω την αίσθηση ότι δεν έχουμε διαύλους στη νέα αμερικανική διοίκηση ή στους Ρεπουμπλικανούς».

«Είμαστε μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, άρα εξ ορισμού είμαστε συμπαραγωγός της αρχιτεκτονικής. Έχουμε πολλά ισχυρά χαρτιά να παίξουμε, δουλεύουμε πάνω στα δυνατά μας χαρτιά. Η σχέσεις που έχουμε αναπτύξει στην ευρύτερη Μέση Ανατολή είναι κάτι το οποίο ενδυναμώνει πάρα πολύ τη διπλωματική θέση της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ» ανέφερε η ίδια πηγή.

Τι ισχύει για το συροτουρκικό μνημόνιο

Απαντώντας στις φήμες σχετικά με τυχόν υπογραφή από Τουρκία και Σύρια μνημονίου αντίστοιχου με το τουρκολυβικό, αλλά και με αφορμή τις εξελίξεις στη Συρία και την πρόσφατη εκεί επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, η ίδια ανώτατη διπλωματική πηγή τόνισε ότι η τήρηση του διεθνούς δικαίου, και ειδικά του δικαίου της θάλασσας, αποτελεί πάγια τοποθέτηση τόσο της Ελλάδας και της Κύπρου, όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άλλωστε, όπως σημείωσε, «τα όρια θαλασσίων ζωνών Κύπρου και Συρίας είναι όρια Ευρώπης και Συρίας. Επομένως, το γεγονός ότι έχει περιληφθεί ρητώς το θέμα του διεθνούς δικαίου ως προϋπόθεση αφενός για την εξομάλυνση των σχέσεων των ευρωπαϊκών χωρών με τη νέα μεταβατική κυβέρνηση της Συρίας και αφετέρου για την άρση των κυρώσεων, είναι από μόνο του πάρα πολύ σημαντικό».

Συνεχίζοντας, τόνισε την κρισιμότητα της ελληνικής παρουσίας στη διάσκεψη των Παρισίων για τη Συρία, που δείχνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται μέσα στις εξελίξεις στην περιοχή. Ήταν άλλωστε μέσω της ελληνικής παρουσίας που διασφαλίστηκε ότι το Διεθνές Δίκαιο συμπεριλήφθηκε μέσα στην κοινή δήλωση για το μέλλον της Συρίας, δήλωση την οποία συνυπέγραψαν και η ίδια η Συρία, αλλά και η Τουρκία.

Επίσης, έκρινε ότι η ιρανική παρουσία έχει υποχωρήσει σημαντικά, η ρωσική έχει μεν υποστεί πλήγμα, αλλά παραμένει σε στρατιωτικό κυρίως επίπεδο, ενώ η Τουρκία έχει διευρύνει την επιρροή της. Το ζητούμενο για τη Δύση είναι να άρει τις κυρώσεις μεν, με έναν τρόπο αναστρέψιμο δε. «Η Σύρια βγαίνει από μια πολύ δύσκολη εποχή και χρειάζεται στήριξη, θα πρέπει όμως και να παράσχει και απτές αποδείξεις για τα βήματα που κάνει».

Ωστόσο, τόνισε ότι η μετάβαση της Συρίας προς την πολιτική ομαλότητα θα πρέπει να είναι αμιγώς της ίδιας της Συρίας, να περιλαμβάνει απόλυτο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, να είναι δημοκρατική, αλλά και να περιλαμβάνει ισότιμα όλες τις θρησκευτικές και εθνικές κοινότητες.

Σε κάθε περίπτωση, ανέφερε, «θα πρέπει να θυμόμαστε ότι μετά από 14 χρόνια εμφυλίου πολέμου, η Σύρια έχει υποστεί ένα τεράστιο πλήγμα. Πρόκειται για μία καθημαγμένη χώρα. Αυτό σημαίνει ότι, πέρα από το εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα της ανάταξης των θεσμών, θα πρέπει να υπάρξει και μια συνολική αναζωογόνηση της χώρας, κάτι που είναι κρίσιμο για το μέλλον της. Από ελληνικής πλευράς, επομένως, ανάταξη υποδομών και δημιουργία συμπεριληπτικών και δημοκρατικών θεσμών αποτελούν βήματα κρίσιμα για την επιστροφή των Σύριων προσφύγων. Φυσικά, έτσι όπως είναι η χώρα τώρα, είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει μια μαζική επιστροφή σε σύντομο χρονικό διάστημα» ανέφερε.

Κυπριακό και ελληνοτουρκικά

Την εκτίμηση ότι το Κυπριακό έχει αναβαθμιστεί σημαντικά και κινείται προς εποικοδομητική κατεύθυνση εξέφρασε επίσης ανώτατη διπλωματική πηγή.

«Άλλωστε, φαίνεται πλέον να αποτελεί μία από τις πρώτες προτεραιότητες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κάτι που οφείλεται και στις προσπάθειες και του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ούτε ότι οι βασικές διαφορές στις θέσεις των δύο πλευρών έχουν ξεπεραστεί, αλλά ούτε και ότι συζητείται η λύση των δύο κρατών που τίθεται από την πλευρά των Τουρκοκυπρίων και της Τουρκίας» ανέφερε.

Το σημαντικό όμως είναι, πρόσθεσε, «ότι υπάρχει ένας οδικός χάρτης», επί του οποίου «μπορεί να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη». Σίγουρα πάντως, «δεν μπορεί να υπάρξει μία μαγική λύση κατά τρόπο ώστε να λυθεί το Κυπριακό μέσα σε έναν ή τρεις ή έξι μήνες». Αλλά αυτό που «έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία είναι ότι οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία θα καθίσουν στο τραπέζι».

Η ανώτατη διπλωματική πηγή σημείωσε ότι «ένα μεγάλο μέρος της επανεκκίνησης του Κυπριακού πιστώνεται ή βοηθήθηκε πάρα πολύ από τη βελτίωση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις».

Όπως όλοι αντιλαμβάνονται, επισήμανε, ούτε στα ελληνοτουρκικά μπορεί να υπάρξει άμεση και εύκολη λύση. «Όπως και στο Κυπριακό, έτσι και στα λοιπά ζητήματα, οι βασικές θέσεις των δύο πλευρών δεν έχουν αλλάξει. Και, ως εκ τούτου, δεν θα περίμενε κιόλας κανείς ότι θα υπάρξει άμεση θετική εξέλιξη. Δεν είναι από τις περιπτώσεις εκείνες που σηκώνεις ή κατεβάζεις διακόπτη. Αυτά τα πράγματα θέλουν χρόνο» ανέφερε.

Αυτό για το οποίο γίνεται προσπάθεια να επιτευχθεί με την Τουρκία «είναι να χτιστεί βήμα-βήμα μία σχέση ειλικρίνειας και κυρίως να υπάρξουν δικλείδες ασφαλείας για να αποσυμπιέζονται καταστάσεις και να αποφεύγονται κρίσεις. Εάν καταφέρουμε να βγούμε στη συζήτηση για την οριοθέτηση θα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Πάντως, για να μπούμε σε τέτοια συζήτηση, θα πρέπει πρώτα να έχουμε συμφωνήσει το πλαίσιο. Το πλαίσιο αυτό δεν έχει συμφωνηθεί», τόνισε η ανώτατη διπλωματική πηγή.