Λιζ Τρας: Μάχη για να παραμείνει στην εξουσία - «Μετράει ώρες», λένε τα βρετανικά ΜΜΕ [vid]
Λιζ Τρας: Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας δίνει μάχη για να παραμείνει στην εξουσία, μετά την παραίτηση της υπουργού Εσωτερικών της κυβέρνησής της και την αντιπαράθεση που ξέσπασε στο κοινοβούλιο μεταξύ βουλευτών του Συντηρητικού Κόμματος.
Έξι εβδομάδες αφού αναδείχθηκε πρωθυπουργός της Βρετανίας, η Τρας έχει δει το κύρος της να καταρρακώνεται, με την κοινή γνώμη να την απορρίπτει και βουλευτές από το ίδιο της το κόμμα να την αμφισβητούν. Έχει ήδη αναγκαστεί να εγκαταλείψει σχεδόν το σύνολο του οικονομικού της προγράμματος, αφού αυτό προκάλεσε τεράστια αναστάτωση στις αγορές, έχει αποπέμψει τον υπουργό Οικονομικών της Κουάσι Κουάρτενγκ και την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου έχασε και την υπουργό Εσωτερικών Σουέλα Μπρέιβερμαν.
Στην επιστολή παραίτησής της η πρώην υπουργός εξέφρασε «τη βαθιά της ανησυχία» για την προσήλωση της κυβέρνησης Τρας στην εφαρμογή των προεκλογικών της δεσμεύσεων, υπογραμμίζοντας ότι «αθέτησε βασικές υποσχέσεις», κυρίως σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό.
Εξάλλου, οι βουλευτές του Συντηρητικού κόμματος διαπληκτίστηκαν ανοικτά στο κοινοβούλιο για το αν η ψηφοφορία επί νομοσχεδίου για το fracking αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Τρας.
Υπήρξαν μάλιστα πληροφορίες -οι οποίες στη συνέχεια διαψεύσθηκαν- ότι παραιτήθηκε η υπεύθυνη για την τήρηση της κομματικής πειθαρχίας στο Συντηρητικό κόμμα, η Γουέντι Μόρτον.
Βουλευτής των Εργατικών, ο Κρις Μπράιαντ, ζήτησε να διενεργηθεί έρευνα εξηγώντας ότι έγινε μάρτυρας σκηνών «παρενόχλησης» βουλευτών των Συντηρητικών και αναγκαστικής ψήφου μεταξύ μελών του κυβερνώντος κόμματος. Ο υπουργός Ενέργειας Τζέικομπ Ρις- Μογκ απέρριψε τους ισχυρισμούς αυτούς.
https://www.youtube.com/watch?v=e-AgqBHjhA8
Αιμορραγία;
Η αποχώρηση της Μπρέιβερμαν αποτελεί την έναρξη μιας αιμορραγίας στην κυβέρνηση, όπως αυτή που αποδείχθηκε μοιραία για τον Μπόρις Τζόνσον τον Ιούλιο;
Σε κάθε περίπτωση αποτελεί πλήγμα για την Τρας, η οποία προσπαθεί να αποκαταστήσει την εικόνα της κυβέρνησής της μετά την αποχώρηση του Κουάρτενγκ και την ακύρωση του οικονομικού της προγράμματος.
Στη διάρκεια της συνεδρίασης του κοινοβουλίου το μεσημέρι η Βρετανίδα πρωθυπουργός εμφανίστηκε μαχητική και υπερασπίστηκε την πολιτική της απέναντι στις αποδοκιμασίες της αντιπολίτευσης.
«Είμαι μαχήτρια και όχι ρίψασπις», τόνισε απαντώντας ερώτηση του ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, ο οποίος διερωτήθηκε «σε τι χρησιμεύει μια πρωθυπουργός οι δεσμεύσεις της οποίας δεν κρατάνε ούτε μία εβδομάδα;», απαριθμώντας όλα τα μέτρα που αναγκάστηκε να πάρει πίσω η Τρας.
Μερικοί βουλευτές των Συντηρητικών έχουν ζητήσει ανοικτά την παραίτηση της Τρας, ενώ άλλοι έχουν συζητήσει ποιος θα μπορούσε να την αντικαταστήσει.
Όταν ρωτήθηκε από το Times Radio η υπουργός Μεταφορών Αν- Μαρί Τρεβέλιαν αν η Τρας θα ηγηθεί του Συντηρητικού Κόμματος στις επόμενες εκλογές, που είναι προγραμματισμένες για το 2024, απάντησε: «Αυτή τη στιγμή αυτό ισχύει».
«Έχει συντριβεί»
«Χάος»: η λέξη καταλαμβάνει τα πρωτοσέλιδα των βρετανικών εφημερίδων σήμερα για να απεικονίσει την χθεσινή εφιαλτική ημέρα στο Γουέστμίνστερ, όπου η ψηφοφορία για το fracking μετατράπηκε σε κλωτσοπατινάδα.
Για την Sun, η Λιζ Τρας έχει συντριβεί. Το κύρος της έχει καταρρακωθεί έπειτα από την χθεσινή χαώδη ημέρα, γράφει το βρετανικό ταμπλόιντ προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση καταρρέει μπροστά στα μάτια μας».
«Η πραγματικότητα της εξουσίας της Λιζ Τρας ήταν εύθραυστη (...) αλλά πλέον είναι καταδικασμένη», γράφει ο συντάκτης του κύριου άρθρου των Times.
«Η Λιζ Τρας πρέπει να φύγει το συντομότερο δυνατόν», έγραψε ο πρώην υπουργός και μέχρι πρόσφατα ένθερμος υποστηρικτής της Ντέιβιντ Φροστ σε άρθρο του στην Daily Telegraph.
Ο βουλευτής Κρίσπιν Μπλαντ δήλωσε το πρωί στο BBC ότι «χρειάζεται σήμερα κιόλας μία αλλαγή για να σταματήσει αυτή η κακοφωνία και για να δοθεί στην χώρα μας η κυβέρνηση που χρειάζεται».
Παράλληλα, άλλη μία βουλευτής των Τόρις, η Σέριλ Μάρεϊ, ανακοίνωσε σήμερα ότι υπέβαλε στην Επιτροπή 1922 επιστολή έκφρασης δυσπιστίας προς την Λιζ Τρας.
Για τους συντηρητικούς, το διακύβευμα είναι τώρα να βρουν έναν διάδοχο ικανό να συσπειρώσει το κόμμα και να εμπνεύσει εμπιστοσύνη σε μία χώρα η οποία, πέρα από το πολιτικό χάος, υφίσταται μία σημαντική οικονομική και κοινωνική κρίση με έναν πληθωρισμό που έφθασε το 10,1%, για πρώτη φορά σε 40 χρόνια.
Η έξοδος από το πολιτικό αδιέξοδο εξαρτάται ακριβώς από την ικανότητα επιλογής διαδόχου, αλλά οι διαφορετικές τάσεις στις τάξεις του κόμματος δεν έχουν συμφωνήσει, την ώρα που πολλά ονόματα κυκλοφορούν, όπως του Ρίσι Σουνάκ, του Τζέρεμι Χαντ, της Πένι Μόρντοντ, αλλά ακόμη και του Μπόρις Τζόνσον...
Εν αναμονή, το Εργατικό Κόμμα συνεχίζει να πετάει στις δημοσκοπήσεις και ο ηγέτης του, ο Κιρ Στάρμερ, θα μιλήσει σήμερα ενώπιον της Συνομοσπονδίας των Συνδικάτων την στιγμή που επικρατεί μεγάλη κοινωνική αναταραχή εξαιτίας της κρίσης του κόστους διαβίωσης.
https://www.youtube.com/watch?v=bP2NFZ7qOng
Η Λιζ Τρας συναντάται με τον πρόεδρο της Επιτροπής 1922, «κατόπιν δικής της πρωτοβουλίας»
Την ίδια ώρα, η Λιζ Τρας συναντάται με τον πρόεδρο της Επιτροπής 1922 Γκράχαμ Μπρέιντι, σύμφωνα με πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ.
Η συνάντηση γίνεται κατόπιν αιτήματος της πρωθυπουργού και όχι το αντίστροφο, διευκρίνισε πρωθυπουργική πηγή.
Εκπρόσωπός της δήλωσε ότι η Λιζ Τρας παραδέχθηκε ότι η χθεσινή ήταν μια «δύσκολη ημέρα», αναφερόμενος στο χάος που επικράτησε στο Γουέστμίνστερ και την παραίτηση της υπουργού Εσωτερικών, αλλά σήμερα έχει επικεντρωθεί στην υπηρεσία του δημοσίου συμφέροντος.
Όταν ερωτήθηκε αν η Λιζ Τρας θα ηγηθεί του κόμματος στις επόμενες εκλογές, ο εκπρόσωπος απάντησε: «Ναι».
Πώς θα μπορούσε να ωθηθεί προς την έξοδο η Λιζ Τρας;
Ακολουθούν τα πιθανά σενάρια:
Διαδοχικές παραιτήσεις
Ήταν αυτό που συνέβη τον Ιούλιο στην περίπτωση του Μπόρις Τζόνσον: διαδοχικές παραιτήσεις στους κόλπους μιας κυβέρνησης η οποία δεν έχει πλέον εμπιστοσύνη στον αρχηγό της.
Η Λιζ Τρας δεν βρίσκεται ακόμη σ' αυτό το σημείο, όμως η ηγέτης των Συντηρητικών υπέστη ένα σοβαρό πλήγμα με την αποχώρηση, χθες, Τετάρτη, της υπουργού Εσωτερικών, λιγότερο από μια εβδομάδα αφού είχε διώξει τον υπουργό Οικονομικών της, τον Κουάζι Κουαρτένγκ.
Μολονότι ο λόγος που επικαλέσθηκε η Σουέλα Μπράβερμαν στην επιστολή παραίτησής της είναι το γεγονός ότι χρησιμοποίησε, ως μη ώφειλε, μια προσωπική διεύθυνση email για να στείλει ένα επίσημο έγγραφο σε ένα βουλευτή, ανέφερε επίσης πως έχει «σοβαρές ανησυχίες», στέλνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην Λιζ Τρας: «έκανα ένα λάθος, αναλαμβάνω την ευθύνη, παραιτούμαι».
Αν η Λιζ Τρας παραιτούνταν, θα αποχωρούσε αμέσως από την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, όμως θα παρέμενε στην εξουσία μέχρι να επιλεγεί ο διάδοχός της.
Το κόμμα θα μπορούσε πάντως να μην προχωρήσει σε νέες και μακροχρόνιες αδελφοκτόνες μάχες και να ενωθεί πίσω από ένα διάδοχο τον οποίο θα επέλεγε με συναίνεση.
Η Τερέζα Μέι διαδέχθηκε τον Ντέιβιντ Κάμερον το 2016 -μετά το δημοψήφισμα για το Brexit- αφού είχαν αποχωρήσει όλοι οι ανταγωνιστές.
Η πίεση θα μπορούσε επίσης να προέλθει από τους συντηρητικούς κοινοβουλευτικούς, οι οποίοι, αν εκφράσουν μαζικά την εναντίωσή τους στην Λιζ Τρας, θα καθιστούσαν αναπόφευκτη την αποχώρησή της.
Ψήφος μομφής
Αυτή τη στιγμή, οι εσωτερικοί κανόνες του κόμματος προστατεύουν κάθε νέο ηγέτη από μια τέτοια ψηφοφορία στη διάρκεια των πρώτων 12 μηνών της θητείας του.
Μετά την προθεσμία αυτή, πρέπει το 15% των 357 συντηρητικών βουλευτών -δηλαδή 54- να στείλουν μια επιστολή μομφής ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία μιας τέτοιας ψηφοφορίας.
Εντούτοις η ισχυρή Επιτροπή 1922, η οποία είναι αρμόδια για την εσωτερική οργάνωση του κόμματος, έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τους κανόνες. Μένει να γίνει γνωστό ποιο θα ήταν το όριο για να αρχίσει η διαδικασία μιας ψηφοφορίας μομφής, την ώρα που οργιάζουν οι φήμες σχετικά με τον αριθμό των επιστολών που έχουν φθάσει στο γραφείο του Γκρέιχαμ Μπρέιντι, ο οποίος διευθύνει την Επιτροπή 1922.
Και σε περίπτωση ήττας, η Λιζ Τρας θα έχανε αμέσως την ηγεσία του κόμματος, όμως θα παρέμενε πρωθυπουργός μέχρι να επιλεγεί ένας διάδοχος.
Η Επιτροπή τότε θα έπρεπε να καθορίσει τους κανόνες αυτής της διαδικασίας για την επιλογή ενός νέου ηγέτη, ο οποίος θα ήταν ο τρίτος μέσα σε ένα χρόνο και ο πέμπτος από το 2016.
Όμως οι βουλευτές δεν φαίνεται να θέλουν να αρχίσουν ένα νέο μακροχρόνιο αγώνα, την έκβαση του οποίου θα αποφάσιζαν τα μέλη του κόμματος, και θα μπορούσαν να ταχθούν πίσω από έναν ενωτικό υποψήφιο. Και πάλι όμως πρέπει το κόμμα να καταφέρει να συμφωνήσει σε ένα όνομα.
Πρόωρες εκλογές
Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές πρέπει να διεξαχθούν μέχρι το τέλος του 2024, όμως η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να τις προκηρύξει πριν από την προθεσμία αυτή. Για να γίνει όμως κάτι τέτοιο, η Λιζ Τρας θα είχε ανάγκη την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών.
Σύμφωνα με το βρετανικό Σύνταγμα, το οποίο είναι άγραφο, έχουν τρεις οδούς για να εκφράσουν την απουσία εμπιστοσύνης προς τον πρωθυπουργό, κυρίως ψηφίζοντας μια πρόταση μομφής ή καταψηφίζοντας τον προϋπολογισμό.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, ο επικεφαλής της κυβέρνησης πρέπει να παραιτηθεί ή να ζητήσει από το βασιλιά να διαλύσει το κοινοβούλιο, κάτι που σημαίνει γενικές εκλογές.
Στις δημοσκοπήσεις, η εργατική αντιπολίτευση καταγράφει τις καλύτερες επιδόσεις της εδώ και δεκαετίες, ενώ μερικές μελέτες προβλέπουν για τους Συντηρητικούς απώλεια εκατοντάδων εδρών.
Σε σημείο που δεν φαίνεται πιθανό να υπάρξουν αρκετοί συντηρητικοί βουλευτές οι οποίοι θα ενωθούν με την αντιπολίτευση ώστε να προκαλέσουν εκλογές που προαναγγέλλονται καταστροφικές για την κυβερνητική πλειοψηφία, η οποία βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 12 χρόνια.