Βρετανικό Μουσείο: Ο Έλγιν αφαίρεσε με νόμιμη άδεια τα γλυπτά του Παρθενώνα

Η παρουσίαση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην επίσημη ιστοσελίδα του Βρετανικού Μουσείο

Τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Τι είναι;

Τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι μια συλλογή διαφορετικών τύπων μαρμάρινης αρχιτεκτονικής διακόσμησης από το ναό της Αθηνάς (ο Παρθενώνας) στην Ακρόπολη της Αθήνας. Κατασκευάστηκαν μεταξύ 447 π.Χ. και 432 π.Χ. αποτελούνται από: μια ζωφόρο που δείχνει την πομπή της γιορτής των Παναθηναίων (η ανάμνηση των γενεθλίων της θεάς Αθηνάς). Μια σειρά από μετόπες (γλυπτά ανάγλυφα πάνελ) που απεικονίζουν τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπιθών στη γιορτή του γάμου του Πειρίθου. και μορφές των θεών και θρυλικών ηρώων από τα αετώματα του ναού. Το Βρετανικό Μουσείο φιλοξενεί 15 μετόπες, 17 αετωματικές φιγούρες και 247 πόδια (75 μέτρα) της αρχικής ζωφόρου.

Ο ίδιος ο Παρθενώνας έχει μια πολύπλοκη ιστορία. Υπήρξε ναός, εκκλησία, τζαμί και τώρα είναι αρχαιολογικός χώρος. Έχει υποστεί σημαντικές ζημιές σε όλη τη μακρόχρονη ιστορία του, ιδιαίτερα ως αποτέλεσμα έκρηξης ενώ χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη πυρομαχικών το 1687. αυτό άφησε τον Παρθενώνα ως ερείπιο. Περίπου το 50% της αρχικής αρχιτεκτονικής διακόσμησης στον Παρθενώνα έχει πλέον χαθεί, έχοντας καταστραφεί κατά τη διάρκεια πολλών αιώνων στον αρχαίο κόσμο και αργότερα. Είναι λοιπόν αδύνατο να ανακατασκευαστεί πλήρως το μνημείο ή να επανενωθεί με τη γλυπτική του διακόσμηση.

Είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένο ότι τα γλυπτά που σώζονται φαίνονται και διατηρούνται καλύτερα στα μουσεία. Το 2009, χτίστηκε ένα νέο μουσείο στην Αθήνα, το Μουσείο της Ακρόπολης, για να στεγάσει τα γλυπτά που παραμένουν στην Ελλάδα μαζί με άλλους θησαυρούς, παρέχοντας μια σε βάθος άποψη της αρχαίας ιστορίας της Ακρόπολης και των γύρω θρησκευτικών ιερών και αστικών δομών.

Από που είναι;

Τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι από την Αθήνα, Ελλάδα. Ο Παρθενώνας κατασκευάστηκε τον 5ο αιώνα π.Χ., αντανακλώντας τη δύναμη και την κυριαρχία της τότε πόλης-κράτους της Αθήνας. Έγινε σύμβολο για το σύγχρονο εθνικό κράτος της Ελλάδας μετά την ανεξαρτησία από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1832.

Όταν η Αθήνα επιλέχθηκε ως πρωτεύουσα της νέας χώρας το 1834, οι περισσότερες από τις δομές της μετα-ρωμαϊκής περιόδου στην Ακρόπολη αφαιρέθηκαν, για να φιλοξενήσει περαιτέρω αρχαιολογική εξερεύνηση και να επιστρέψει ο χώρος σε μια κατάσταση που αντικατόπτριζε το εξιδανικευμένο «κλασικό» παρελθόν της Ελλάδας.

Πώς ήρθαν στο Βρετανικό Μουσείο;

Στις αρχές του 19ου αιώνα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν η κυβερνητική αρχή στην Αθήνα για 350 χρόνια. Ο Λόρδος Έλγιν ήταν ο Βρετανός Πρέσβης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και ζήτησε με επιτυχία τις αρχές να μπορούν να σχεδιάζουν, να μετρούν και να αφαιρούν στοιχεία.

Του χορηγήθηκε άδεια (φιρμάνι) και μεταξύ 1801 και 1805, ενεργώντας υπό την επίβλεψη των αρμόδιων αρχών, ο Έλγιν αφαίρεσε περίπου τα μισά από τα εναπομείναντα γλυπτά από τα ερείπια του Παρθενώνα. Πήρε επίσης άδεια να αφαιρέσει γλυπτικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία από άλλα κτίρια της Ακρόπολης, δηλαδή το Ερέχθειο, το Ναό της Αθηνάς Νίκης και τα Προπύλαια.

Στη συνέχεια, όλη η συλλογή αρχαιοτήτων του Έλγιν μεταφέρθηκε στη Βρετανία. Οι ενέργειές του ερευνήθηκαν διεξοδικά από μια Επίλεκτη Κοινοβουλευτική Επιτροπή το 1816 και διαπιστώθηκε ότι ήταν απολύτως νόμιμες, πριν τα γλυπτά εισέλθουν στη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου με νόμο του Κοινοβουλίου.

Τι έχει ζητηθεί;

Επίσημο αίτημα για μόνιμη επιστροφή στην Ελλάδα όλων των Γλυπτών του Παρθενώνα της συλλογής του Μουσείου υποβλήθηκε για πρώτη φορά το 1983. Έκτοτε υπήρξαν διάφορες συναντήσεις και συζητήσεις. Η κάλυψη των μέσων ενημέρωσης αναφέρεται σε αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης για δανεισμό των γλυπτών, αλλά ποτέ δεν ελήφθη αίτημα δανείου.

Οι διαχειριστές θα εξετάσουν οποιοδήποτε αίτημα δανείου για οποιοδήποτε μέρος της είσπραξης (υπόκειται σε όλους τους συνήθεις όρους δανείου μας). Οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν τον τίτλο των Επιτρόπων στα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Κατάσταση συζητήσεων

Το Μουσείο ζήτησε μια νέα συνεργασία του Παρθενώνα με συναδέλφους στην Ελλάδα και οι εποικοδομητικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη.

Το Βρετανικό Μουσείο έχει καλή επαγγελματική σχέση με το Μουσείο της Ακρόπολης , το οποίο τα τελευταία χρόνια περιλαμβάνει επιστημονικά εργαστήρια, τοποθετήσεις προσωπικού και ανταλλαγή γνώσεων σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από έγχρωμα στην αρχαία γλυπτική μέχρι έκθεση και παρουσίαση μουσείων.

Το Βρετανικό Μουσείο είναι ολόψυχα δεσμευμένο να συνεργάζεται με σεβασμό παγκοσμίως, να μοιράζεται και να δανείζει τη συλλογή και να συνεργάζεται προς όφελος του ευρύτερου δυνατού κοινού. Τα τελευταία χρόνια, το Βρετανικό Μουσείο έχει δανείσει στο Μουσείο της Ακρόπολης, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα.

Η θέση του Βρετανικού Μουσείου

Το Μουσείο παίρνει στα σοβαρά τη δέσμευσή του να είναι ένα παγκόσμιο μουσείο. Η συλλογή είναι μια μοναδική πηγή για να εξερευνήσετε τον πλούτο, την ποικιλομορφία και την πολυπλοκότητα όλης της ανθρώπινης ιστορίας, της κοινής μας ανθρωπότητας. Η δύναμη της συλλογής είναι το εύρος και το βάθος της που επιτρέπει σε εκατομμύρια επισκέπτες να κατανοήσουν τους πολιτισμούς του κόσμου και τον τρόπο διασύνδεσής τους – είτε μέσω του εμπορίου, της μετανάστευσης, των κατακτήσεων, των συγκρούσεων ή των ειρηνικών ανταλλαγών.

Τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτής της ιστορίας και ζωτικό στοιχείο αυτής της διασυνδεδεμένης παγκόσμιας συλλογής, ιδιαίτερα στον τρόπο με τον οποίο μεταφέρουν τις επιρροές μεταξύ των αιγυπτιακών, περσικών, ελληνικών και ρωμαϊκών πολιτισμών. Μοιραζόμαστε αυτήν τη συλλογή με το ευρύτερο δυνατό κοινό, δανείζοντας αντικείμενα σε όλο τον κόσμο και κάνοντας εικόνες και πληροφορίες για περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια αντικείμενα από τη συλλογή διαθέσιμες στο διαδίκτυο.

Η προσέγγιση του Μουσείου της Ακρόπολης και του Βρετανικού Μουσείου είναι συμπληρωματικές: το Μουσείο της Ακρόπολης παρέχει μια σε βάθος άποψη της αρχαίας ιστορίας της πόλης του, το Βρετανικό Μουσείο προσφέρει μια αίσθηση του ευρύτερου πολιτιστικού πλαισίου και της διαρκούς αλληλεπίδρασης με τους γειτονικούς πολιτισμούς της Αιγύπτου και της Εγγύς Ανατολής που συνέβαλαν στα μοναδικά επιτεύγματα της αρχαίας Ελλάδας.