«Τυφώνας» Τραμπ στο Νταβός: Επίδειξη ισχύος και απειλές - Πρώτο δικαστικό μπλόκο στις πολιτικές του

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στην ομιλία του την Πέμπτη, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας, έδωσε την πιο ξεκάθαρη εικόνα για το πώς σκοπεύει να υλοποιήσει τις οικονομικές υποσχέσεις με τις οποίες έκανε προεκλογική εκστρατεία. Πρότεινε μια προσέγγιση «με καρότο και μαστίγιο» στην παγκόσμια οικονομία, η οποία πιστεύει ότι θα συμβάλει στην οριστική επίλυση της κρίσης του πληθωρισμού και θα χρηματοδοτήσει τις μαζικές προτάσεις του για μείωση της φορολογίας.

Ο Τραμπ μίλησε από την Ουάσινγκτον σε δηλώσεις που έγιναν ζωντανά μέσω δορυφόρου και σε μια συνεδρία ερωτήσεων και απαντήσεων, εκθέτοντας ένα όραμα για την αμερικανική οικονομική ευημερία:

• Χαμηλότεροι φόροι εντός των αμερικανικών συνόρων, δίνοντας κίνητρα στις εταιρείες να δραστηριοποιηθούν εκεί.
• Αύξηση των φόρων για τις επιχειρήσεις εκτός Αμερικής, φέρνοντας έσοδα που θα καλύψουν τα χαμένα έσοδα από τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές και θα οδηγήσουν σε περισσότερη αμερικανική παραγωγή για την ανάπτυξη της οικονομίας.
• Περισσότερη παραγωγή πετρελαίου για να μειωθεί το ενεργειακό κόστος και να «χτυπηθεί» ο πληθωρισμός.
• Μείωση επιτοκίων για να μειωθεί το κόστος για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.

Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι το σχέδιο του Τραμπ δεν είναι τόσο απλό για να επιτευχθεί - και, στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι αντιπαραγωγικό, όπως επισημαίνει η ανάλυση του CNN.

Η δαμόκλειος σπάθη των δασμών

Μετέωρη άφησε και πάλι την απειλή επιβολής δασμών ο πρόεδρος των ΗΠΑ, προειδοποιώντας επιχειρήσεις να «πάνε στην Αμερική» για την παραγωγή των προϊόντων τους, αλλιώς θα πρέπει να πληρώσουν δασμούς για να τα πουλήσουν στις ΗΠΑ.

«Το μήνυμά μου σε όλες τις επιχειρήσεις στον πλανήτη είναι απλό: Ελάτε να παράγετε τα προϊόντα σας στην Αμερική και θα απολαύσετε ορισμένους από τους χαμηλότερους φόρους στον κόσμο. Αλλά αν δεν κάνετε την παραγωγή στις ΗΠΑ, που είναι δικαίωμά σας, τότε, πολύ απλά, θα πρέπει να πληρώσετε τελωνειακούς δασμούς», είπε ο Τραμπ σε πολυθεματική διαδικτυακή του ομιλία στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός.

Σε μια τυπική ομιλία Τραμπ, θορυβώδη, επιθετική και με έντονους ισχυρισμούς, ο νέος Αμερικανός πρόεδρος, εκτός από τη δαμόκλειο σπάθη δασμών που συνεχίζει να περιφέρει, έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για την οικονομική του πολιτική, λέγοντας ότι θέλει να μειώσει τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου, τα επιτόκια και τους φόρους. Ουσιαστικά έστειλε ένα ηχηρό «σήμα» πως κινείται για να θέσει σε εφαρμογή την αμφιλεγόμενη ατζέντα του.

Ο Τραμπ ξεδίπλωσε τα οικονομικά του σχέδια: Κατακεραύνωσε τις πολιτικές του προκατόχου του και τόνισε ότι η προεδρία του ξεκίνησε μια «επανάσταση της κοινής λογικής», στις δηλώσεις του στη συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, όπου προειδοποίησε τους ηγέτες των επιχειρήσεων να παράγουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ ή να αντιμετωπίσουν δασμούς. Είπε επίσης ότι θέλει ο ΟΠΕΚ και η Σαουδική Αραβία να μειώσουν το κόστος του πετρελαίου για να βοηθήσουν στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Αναφορικά με τις επιλογές για το υπουργικό συμβούλιο: Η υποψηφιότητα του Πιτ Χέγκσεθ για την ηγεσία του Υπουργείου Άμυνας προχώρησε οριακά σε διαδικαστική ψηφοφορία στη Γερουσία -με κάποιες αντιδράσεις των Ρεπουμπλικανών- προς την τελική ψηφοφορία για την επικύρωση. Ξεχωριστά, η Γερουσία ψήφισε για την επικύρωση του Τζον Ράτκλιφ ως διευθυντή της CIA.

Την ίδια ώρα, σε τροχιά σύγκρουσης με την Fed, κάλεσε την αμερικανική κεντρική τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια «άμεσα» για να ενισχύσει την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία. «Θα απαιτήσω τα επιτόκια να μειωθούν αμέσως. Και ομοίως, θα πρέπει να μειωθούν σε όλον τον κόσμο», τόνισε.

Ο Τραμπ διατύπωσε επίσης αξιώσεις, απευθυνόμενος προς ξένους ηγέτες. Επανέλαβε την έκκλησή του προς τις χώρες του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους.

Κάλεσε τη Σαουδική Αραβία και τον ΟΠΕΚ «να μειώσουν τις τιμές του πετρελαίου». «Θα ζητήσω από τη Σαουδική Αραβία και τον ΟΠΕΚ να μειώσουν τις τιμές του πετρελαίου. Ειλικρινά εκπλήσσομαι που δεν το έκαναν πριν από τις εκλογές», είπε. Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε επίσης ότι αν υποχωρούσαν οι τιμές του πετρελαίου, θα σταματούσε ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Η ομιλία του σήμερα ήταν η πρώτη προς παγκόσμιους επιχειρηματικούς και πολιτικούς ηγέτες, σε μια περίοδο που οι αγορές κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα σχετικά με τα σχέδιά του για ευρεία επιβολή δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα. Οι τιμές του πετρελαίου υποχωρούσαν καθώς μιλούσε ο Τραμπ, ενώ το ευρώ υποχωρούσε έναντι του αμερικανικού δολαρίου.

«Οι ΗΠΑ εγγυώνται τον εφοδιασμό της Ευρώπης με LNG»

O Τραμπ διαβεβαίωσε επίσης ότι οι ΗΠΑ εγγυώνται τον εφοδιασμό της Ευρώπης με LNG (Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο). Συνέχισε παράλληλα να επικρίνει την Ευρωπαϊκή Ένωση, λέγοντας ότι αυτή μεταχειρίζεται άσχημα τις ΗΠΑ και καθιστά δύσκολη την εξαγωγή προϊόντων στην Ευρώπη.

Μεταπηδώντας από το ένα θέμα στο άλλο, όπως συνηθίζει, επιτέθηκε στον προκάτοχό του Τζο Μπάιντεν και τις πολιτικές που κυριαρχούν στο Νταβός εδώ και χρόνια, από τις πολιτικές για την κλιματική αλλαγή έως τη διαφορετικότητα. Ο Δημοκρατικός πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, που διετέλεσε στέλεχος της κυβέρνησης Μπάιντεν, έκανε μορφασμούς ακούγοντας τον Τραμπ να μιλά.

Ο Τραμπ υποσχέθηκε να μειώσει τον πληθωρισμό με ένα μείγμα δασμών, απορρυθμίσεων και φορολογικών περικοπών μαζί με την καταστολή της παράτυπης μετανάστευσης και τη δέσμευσή του να καταστήσει τις ΗΠΑ κόμβο τεχνητής νοημοσύνης, κρυπτονομισμάτων και ορυκτών καυσίμων. Άσκησε επίσης κριτική στα επίπεδα φορολογίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν τη μεγαλύτερη ποσότητα πετρελαίου και φυσικού αερίου από οποιαδήποτε χώρα στη Γη και θα το χρησιμοποιήσουμε», είπε ο Τραμπ. «Αυτό όχι μόνο θα μειώσει το κόστος σχεδόν όλων των αγαθών και υπηρεσιών, αλλά θα κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες μια κατασκευαστική υπερδύναμη».

Ο Τραμπ ξεκίνησε την προεδρία του τη Δευτέρα χωρίς να επιβάλει αμέσως τους δασμούς που είχε υποσχεθεί στους ψηφοφόρους του, συμπεριλαμβανομένου δασμούς 10% παγκοσμίως και 60% σε κινεζικά προϊόντα. Ωστόσο, προειδοποίησε Καναδά και Μεξικό με δασμούς 25% από την 1η Φεβρουαρίου σε αγαθά που εξάγουν στις ΗΠΑ λόγω της παράτυπης μετανάστευσης και της διακίνησης ναρκωτικών ουσιών. Παρέτεινε την Τρίτη την προθεσμία της 1ης Φεβρουαρίου στην Κίνα, απειλώντας με δασμό 10% και είπε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αντιμετωπίσει επίσης δασμούς. «Θα απαιτήσουμε σεβασμό από άλλα κράτη», τόνισε.

Απαντώντας σε ερωτήσεις επιχειρηματιών, ο πρόεδρος των ΗΠΑ αρνήθηκε ότι η δασμολογική πολιτική του θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές και να συμβάλει στον πληθωρισμό. «Νομίζω ότι θα μειώσει τον πληθωρισμό. Θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Θα έχουμε πολλές δουλειές. Θα έχουμε πολλές εταιρείες που θα κινητοποιηθούν», είπε.

Κάνοντας μια αναφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία - εκείνον που θα τερμάτιζε εντός 24 ωρών, όπως είχε πει, χωρίς ποτέ να εξηγήσει περισσότερα - δήλωσε σήμερα πως επιθυμεί να συναντήσει το συντομότερο δυνατό τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν με στόχο να δοθεί ένα τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία. Εξέφρασε παράλληλα την επιθυμία να εργαστεί για τη μείωση των πυρηνικών όπλων, λέγοντας ότι πιστεύει πως Ρωσία και Κίνα μπορεί να υποστηρίξουν τη μείωση των δικών τους οπλοστασίων.

Διέκρινε μια πολύ καλή σχέση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, αναφέροντας ότι το Πεκίνο μπορεί να βοηθήσει να τερματιστεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. «Έχουν μεγάλη δύναμη στα χέρια τους σε αυτήν την κατάσταση», είπε ο Τραμπ. «Ας ελπίσουμε ότι μπορούμε να συνεργαστούμε και να τη σταματήσουμε».

Παράλληλα είπε ότι προσπάθειες της νέας αμερικανικής κυβέρνησης να πετύχει μια ειρηνευτική συμφωνία Ρωσίας και Ουκρανίας βρίσκονται σε εξέλιξη και είναι ελπιδοφόρες. Δεν έδωσε λεπτομέρειες για τις προσπάθειες αυτές.

Το πρώτο... μπλόκο

Όσον αφορά την ατζέντα για τη μετανάστευση, ο Αμερικανός πρόεδρος δέχθηκε το πρώτο... στοπ: Ο ομοσπονδιακός δικαστής δήλωσε ότι το εκτελεστικό του διάταγμα για τον τερματισμό της γεννητικής ιθαγένειας είναι «κατάφωρα αντισυνταγματικό» και ότι εκδίδει προσωρινή διαταγή για να το εμποδίσει.

Ειδικότερα, ένας ομοσπονδιακός δικαστής την Πέμπτη μπλόκαρε προσωρινά το διάταγμα του Ντόναλντ Τραμπ που επαναπροσδιορίζει το δικαίωμα απόκτηση ιθαγένειας μετά τη γέννηση, χαρακτηρίζοντάς το «κατάφωρα αντισυνταγματικό» κατά την πρώτη ακρόαση μιας πολυπολιτειακής νομικής πρόκλησης εναντίον του διατάγματος.

Ο περιφερειακός δικαστής των ΗΠΑ Τζον Κάουγκενουρ διέκοπτε επανειλημμένα τον δικηγόρο του Υπουργείου Δικαιοσύνης κατά τη διάρκεια των επιχειρημάτων, ρωτώντας πώς μπορεί να θεωρήσει το διάταγμα συνταγματικό. Όταν ο δικηγόρος, Μπρετ Σουμέιτ, ζήτησε χρόνο για πλήρη γραπτή επιχειρηματολογία, ο Κάουγκενουρ του απάντησε ότι η ακρόαση ήταν η ευκαιρία του, σύμφωνα με το AP.

Η προσωρινή εντολή περιορισμού, που ζητήθηκε από την Αριζόνα, το Ιλινόις, το Όρεγκον και την Ουάσινγκτον, ήταν η πρώτη που εξετάστηκε από δικαστή και ισχύει σε εθνικό επίπεδο.

Η υπόθεση είναι μία από τις πέντε αγωγές που υποβάλλονται από 22 πολιτείες και διάφορες ομάδες υπεράσπισης των δικαιωμάτων μεταναστών. Στις αγωγές περιλαμβάνονται προσωπικές μαρτυρίες εισαγγελέων που είναι πολίτες λόγω γέννησης και αναφορές σε έγκυες γυναίκες που φοβούνται ότι τα παιδιά τους δεν θα αποκτήσουν την αμερικανική υπηκοότητα.

«Αντισυνταγματικό διάταγμα»

Ο Κάουγκενουρ, ο οποίος διορίστηκε από τον Ρόναλντ Ρίγκαν, άρχισε την ακρόαση ασκώντας έντονη κριτική στους δικηγόρους της κυβέρνησης, λέγοντας ότι το διάταγμα «προκαλεί σύγχυση».

«Αυτό είναι ένα κατάφωρα αντισυνταγματικό διάταγμα», είπε ο Κάουγκενουρ στον Σουμέιτ. Ο δικαστής σημείωσε ότι έχει περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες στην έδρα και δεν θυμάται άλλη υπόθεση όπου η αμφισβητούμενη ενέργεια να ήταν τόσο ξεκάθαρα αντισυνταγματική.

Ο Σουμέιτ διαφώνησε ευγενικά και ζήτησε από τον δικαστή να επιτρέψει πλήρη εξέταση της ουσίας της υπόθεσης πριν εκδοθεί προσωρινή εντολή που θα εμποδίζει την εφαρμογή της.

Από την πλευρά των πολιτειών, ο βοηθός εισαγγελέας του κράτους της Ουάσινγκτον, Λέιν Πολόζολα, χαρακτήρισε «παράλογο» το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι τα παιδιά των γονέων που ζουν παράνομα στις ΗΠΑ δεν υπόκεινται στη δικαιοδοσία της χώρας.

«Δεν υπόκεινται στις αποφάσεις των δικαστηρίων μετανάστευσης;» ρώτησε. «Δεν είναι υποχρεωμένοι να τηρούν τους νόμους όσο βρίσκονται εδώ;»

Επισήμανε επίσης ότι η προσωρινή εντολή είναι αναγκαία, καθώς το διάταγμα θα αναγκάσει άμεσα τις πολιτείες να δαπανήσουν εκατομμύρια για την αναδιάρθρωση των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και παροχών ώστε να λαμβάνουν υπόψη την υπηκοότητα των αιτούντων.

Από 19 Φεβρουαρίου σε ισχύ

Το διάταγμα του Τραμπ, το οποίο υπέγραψε την ημέρα της ορκωμοσίας του, προγραμματίζεται να τεθεί σε ισχύ στις 19 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με μία από τις αγωγές, θα μπορούσε να επηρεάσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που γεννήθηκαν στη χώρα.

Η κυβέρνηση Τραμπ υποστήριξε σε έγγραφα που κατατέθηκαν την Τετάρτη ότι οι πολιτείες δεν έχουν νομική βάση για την αγωγή και ότι δεν έχει γίνει ακόμη ζημιά, οπότε δεν απαιτείται προσωρινή ανακούφιση.

Οι αγωγές υποστηρίζουν ότι η 14η Τροπολογία του Συντάγματος εγγυάται την υπηκοότητα για άτομα που γεννήθηκαν ή έχουν πολιτογραφηθεί στις ΗΠΑ και ότι οι πολιτείες ερμηνεύουν την τροπολογία με αυτόν τον τρόπο για πάνω από έναν αιώνα.