Οι Ουκρανοί στρατιώτες έφτασαν στην Ελλάδα με σημάδια πολέμου - ένας με ουλή στο κεφάλι, άλλος με ακρωτηριασμένα και τα δύο πόδια πάνω από το γόνατο, κάποιοι με αόρατα ψυχικά τραύματα από τον τριετή πλέον πόλεμο που έχει ρημάξει την πατρίδα τους.
Οι άντρες, εκ των οποίων ένας 22 ετών, διάνυσαν με λεωφορείο πάνω από 1.000 χλμ. από την ουκρανική πόλη Λβιβ για να φτάσουν σε ένα μοναστήρι χτισμένο σε ένα βράχο στην ορεινή χερσόνησο του Άθω στο Άγιο Όρος, όπου ήλπιζαν να ξεφύγουν από τις στοιχειωμένες αναμνήσεις του πεδίο μάχης.
Στην τετραήμερη παραμονή τους, στο πλαίσιο προγράμματος ψυχολογικής υποστήριξης που διοργάνωσαν οι ουκρανικές αρχές, οι στρατιώτες προσκύνησαν σε περίπου δέκα στις πλαγιές του Αγίου Όρους, γράφει το Reuters.
«Πολλοί στρατιώτες υποφέρουν από τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τα τελευταία τρία χρόνια. Πολλοί από αυτούς υποφέρουν από διαφορετικές ασθένειες – είναι τραυματίες και πρέπει να τους αποκαταστήσουμε», είπε ο πατέρας Mykhailo Pasirskyi, ένας Ουκρανός ορθόδοξος ιερέας που συνόδευε τους άνδρες στο ταξίδι τους.
Η ισχυρής κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 ξεκίνησε τον πιο θανατηφόρο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος εδώ και περισσότερα από 70 χρόνια. Μέχρι τον Αύγουστο του 2024, η Αποστολή Παρακολούθησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία είχε τεκμηριώσει ότι σχεδόν 12.000 πολίτες σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 24.000 τραυματίστηκαν στην Ουκρανία. Η Ρωσία αρνείται ότι στοχεύει αμάχους.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2024 ότι 43.000 Ουκρανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και 370.000 τραυματίστηκαν. Πρόσθεσε ότι η Ρωσία είχε χάσει σχεδόν 200.000 στρατιώτες. Η Μόσχα δεν αποκάλυψε τις απώλειές της, αλλά είπε ότι τέτοιες εκτιμήσεις είναι υπερβολικά υψηλές.
Ο Ivan Kovalyk έκανε ένα διάλειμμα στην πρώτη γραμμή τον Σεπτέμβριο του 2023 όταν οι στρατιώτες που τον «άλλαξαν» του ζήτησαν να φέρει ραδιόφωνο, φαγητό και νερό. Καθώς έπαιρνε τα αντικείμενα, μια οβίδα εξερράγη κοντά του. Ο Kovalyk, 22 ετών, έχασε και τα δύο πόδια κάτω από το γόνατο και τώρα περπατά με προσθετικά άκρα.
Συνάδελφοι στρατιώτες τον μετέφεραν στα ανώμαλα λιθόστρωτα και στις στενές σκάλες των μονών του Άθω. Αλλά γενικά περπάτησε χωρίς βοήθεια και παραμένει θετικός για την κατάστασή του.
«Φυσικά, βοήθησε πολύ, γιατί με βοήθησε να απαλλαγώ από το άγχος», είπε για την επίσκεψη στον Άθω, την οποία σκοπεύει να επαναλάβει.
«Υπήρχε πάντα υποστήριξη από συγγενείς, φίλους, αδερφούς, υποστήριξη από το κράτος, χωρίς αυτό δεν θα ήταν δυνατό».
Ο Άθως υπήρξε πνευματική κατοικία της Ορθόδοξης Εκκλησίας από τα βυζαντινά χρόνια. Η περιοχή προστέθηκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1988.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει μακροχρόνιους δεσμούς με το Άγιο Όρος και το 2016 ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επισκέφθηκε την περιοχή για να τιμήσει τα 1.000 χρόνια από τότε που εγκαταστάθηκαν για πρώτη φορά Ρώσοι μοναχοί. Όμως, η Ελλάδα έχει εκφράσει την πλήρη στήριξη της στην Ουκρανία στον πόλεμο, επιδεινώνοντας τις σχέσεις με τη Μόσχα. Οι Ουκρανοί στρατιώτες επισκέφθηκαν μόνο ελληνορθόδοξους χώρους.
Για να φτάσουν στα επιβλητικά μοναστήρια στην άκρη του γκρεμού, οι στρατιώτες οδηγήθηκαν στα στριφογυριστά σοκάκια της χερσονήσου, πάνω και γύρω από τα πυκνά βουνά που κατηφορίζουν στο Αιγαίο Πέλαγος.
Κοινωνούσαν ώμο με ώμο σε μικρά παρεκκλήσια χτισμένα με χοντρούς πέτρινους τοίχους, των οποίων τα στενά παράθυρα επέτρεπαν να περάσει αρκετό φως για να τρυπήσει το πυκνό θυμίαμα. Έκαναν λίστες σε κομμάτια χαρτιού με αγαπημένα πρόσωπα για τα οποία ήθελαν να προσευχηθούν, υπέρ υγείας και αναπαύσεως. Μεταξύ των λειτουργιών μιλούσαν, κάπνιζαν και έβγαζαν φωτογραφίες από μπαλκόνια με θέα στη θάλασσα.
«Βλέπουμε ήδη ότι αυτές οι πέντε ημέρες που περάσαμε στον Άθω θα αντικαταστήσουν τουλάχιστον ένα χρόνο αποκατάστασης στην Ουκρανία, σε νοσοκομεία ή άλλα ιατρικά κέντρα», δήλωσε ο Orest Kavetskyi, περιφερειακός αξιωματούχος του Λβιβ που βοήθησε στην οργάνωση του ταξιδιού.
«Όταν επισκέφτηκα τον Άθω, ένιωσα τη χάρη του Θεού, την ευλογία του Θεού, το μεγαλείο του Άθωνα».