«Θερμός» προμηνύεται ο Αύγουστος στη Μεσόγειο, καθώς η Τουρκία ανακοίνωσε πως βγάζει στη θάλασσα το γεωτρύπανο «Abdulhamid Han».
Ενώ το προηγούμενο διάστημα οι τουρκικές αρχές είχαν διαμηνύσει πως αυτό θα γίνει το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, το βράδυ της Τρίτης έδωσαν ακριβή ημερομηνία. Πρόκειται για τις 9 του ερχόμενου μήνα. Την αποκάλυψη έκανε το Anadolu, το οποίο επικαλείται δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας της Τουρκίας. Το «Abdulhamid Han» θα αποπλεύσει από το λιμάνι της Μερσίνης.
Οι προκλητικές δηλώσεις Οκτάι από τα Κατεχόμενα
Υπενθυμίζεται ότι, πριν από λίγες ημέρες, ο τούρκος αντιπρόεδρος, Φουάτ Οκτάι, δήλωσε από τα Κατεχόμενα της Κύπρου ότι το τουρκικό πλωτό γεωτρύπανο «Αμπντούλ Χαμίντ» θα ξεκινήσει τις εργασίες του τον Αύγουστο στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι ανακοινώσεις Οκτάι σίγουρα δεν συνάντησαν ούτε κατ’ ελάχιστο τα σενάρια που ήθελαν τον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να προχωρά σε αποκαλύψεις για τα σχέδιά του σε σχέση με το μέλλον του Κυπριακού. Τα όσα ανακοίνωσε ήταν ήδη γνωστά. Τον είχε προλάβει ο τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, τον περασμένο μήνα.
Αναφορά στη «Γαλάζια Πατρίδα»
Το Αμπντούλ Χαμίντ Χαν αναμένεται να ξεκινήσει τις δραστηριότητές του στη Μεσόγειο τον επόμενο μήνα, καθώς οι «πόροι των υδρογονανθράκων δεν είναι παιχνίδι των Ελλήνων», είπε χαρακτηριστικά ο Οκτάι. Ο τούρκος αντιπρόεδρος έδωσε έμφαση και στην ισχύ του τουρκικού στόλου, αλλά και στην αποκαλούμενη από τους Τούρκους «Γαλάζια Πατρίδα», υπενθυμίζοντας ότι η Τουρκία είναι μία από τις 10 χώρες που κατασκεύασαν το δικό τους πολεμικό πλοίο. «Τα μη επανδρωμένα υποβρύχιά μας θα ενισχύσουν την κυριαρχία μας στη γαλάζια πατρίδα, θα αλλάξουν τις ισορροπίες στις θάλασσες και θα διαταράξουν τα παιχνίδια», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τα «βαφτίσια» και οι «κλέφτες»
«Αμπντουλχαμίτ» είναι το όνομα που έδωσε στο τέταρτο γεωτρύπανο της Τουρκίας ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στέλνοντας μήνυμα στις 13 Ιουνίου – σε εσωτερικό και εξωτερικό – ότι η χώρα του γίνεται ακόμη πιο δυνατή με αυτό το πλοίο. «Αποφασίσαμε να συνεχίσουμε τις έρευνες και γεωτρήσεις, που προηγουμένως πραγματοποιούσαμε μισθώνοντας γεωτρύπανα, με δικά μας μέσα», σημείωσε ο τούρκος πρόεδρος, για να προσθέσει ότι η Τουρκία κάνει αισθητή την παρουσία της «και στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων σε κάθε τομέα», όπως έλεγε τότε. Με το βλέμμα σε Ελλάδα και Κύπρο, ο τούρκος πρόεδρος είχε αφήσει και τότε – όπως συνήθως, άλλωστε – αιχμές εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου, λέγοντας πως «εμείς ούτε σφετεριζόμαστε τα δικαιώματα κανενός, ούτε παραχωρούμε τα δικά μας δικαιώματα σε κλέφτες». «Ποτέ δεν επιτρέψαμε να καπηλευτούν κάτι που είναι δικό μας με βία ή απειλές. Βλέπουμε την ενέργεια, όχι ως στοιχείο έντασης και σύγκρουση, αλλά ως το κλειδί της περιφερειακής συνεργασίας. Γι’ αυτό προσπαθούμε να συνεργαστούμε με τους παίκτες της περιοχής. Τα αποτελέσματα των επαφών μας, θα τα δούμε το επόμενο διάστημα», έλεγε ο Ερντογάν – και ήταν σαν να μιλούσε ο μεγαλύτερος προστάτης της ειρήνης και εχθρός της «έντασης»…
Στόχος η Κύπρος
Οι ανακοινώσεις Οκτάι από τα Κατεχόμενα ενίσχυσαν την αίσθηση ότι το γεωτρύπανο θα κατευθυνθεί προς την ΑΟΖ της Κύπρου, ως το πλέον «ασφαλές» πεδίο προκλήσεων της Άγκυρας. Όπως επεσήμανε ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Πέτρος Λιάκουρας, (Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ), το γεωτρύπανο θα πρέπει να κατευθυνθεί σε περιοχή όπου έχουν προηγηθεί σεισμικές έρευνες, τονίζοντας ότι μία γεώτρηση «δεν μπορεί να γίνει οπουδήποτε, πρέπει να έχει προηγηθεί έρευνα που θα δείξει τις ενδείξεις για την περιοχή που πιθανά υπάρχουν ιζηματογενή πετρώματα, τα οποία με την πάροδο των χρόνων έχουν μετατραπεί σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο».
Πού θα τρυπήσει
Η μία περιοχή στην κυπριακή ΑΟΖ που θα μπορούσε να κατευθυνθεί το γεωτρύπανο είναι βορειοδυτικά της Κύπρου, ανάμεσα σε Κύπρο και Τουρκία, μετά τον 30ό μεσημβρινό. Ανατολικά του Καστελόριζου. Εκεί όπου πραγματοποίησε τις σχετικές έρευνες το Φατίχ το 2019. Είναι μία περιοχή όπου η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει ορίσει «οικόπεδα», ωστόσο όπως τόνισε ο Πέτρος Λιάκουρας πρόκειται για μη οριοθετημένη περιοχή, στην οποία η Τουρκία δεν έχει δικαίωμα να προχωρήσει σε έρευνα και γεωτρήσεις. Το δεύτερο σενάριο είναι το τουρκικό γεωτρύπανο να κινηθεί στον κόλπο της Καρπασίας, όπου η Τουρκία είχε κάνει έρευνες το 2018 και το 2019, όπου επίσης η Άγκυρα δεν έχει δικαιώματα, καθώς πρόκειται για κατεχόμενη περιοχή και παραβιάζει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως υπογραμμίζει ο καθηγητής. Το τρίτο σενάριο αφορά στις περιοχές νοτιοδυτικά της Κύπρου, στο τεμάχιο 6. «Περίπου το μισό του τεμαχίου 6 το διεκδικεί η Τουρκία ως τμήμα της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, στο πλαίσιο οριοθέτησης ανάμεσα σε Τουρκία και Αίγυπτο, μη λαμβάνοντας υπόψιν την Κύπρο. Η Τουρκία, αν ξεκινήσει, έχει παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας», ανέφερε ο Πέτρος Λιάκουρας. Πρόκειται για τις τρεις περιοχές, όπου η Τουρκία έχει διεξάγει έρευνες στο παρελθόν.
Δύσκολος στόχος η Ελλάδα
Και οι τρεις, ωστόσο, αφορούν στην Κυπριακή Δημοκρατία και όχι στην Ελλάδα, που θα ήταν ένας πιο δύσκολος και επικίνδυνος στόχος για την Άγκυρα, ιδιαίτερα σε αυτή την συγκυρία, που το ΝΑΤΟ απαιτεί ενότητα και αποδοκιμάζει τις «ρωγμές». Εάν η Τουρκία επιλέξει να κινηθεί σε περιοχές ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων – το οποίο από διπλωμάτες και αναλυτές χαρακτηρίζεται ως το πλέον δύσκολο σενάριο – αυτή η περιοχή εκτιμάται ότι θα είναι εκείνη όπου κινήθηκε το Ορούτς Ρέις το 2020. Ωστόσο, το ενδεχόμενο αυτό δείχνει να το απομακρύνει το γεγονός ότι θα μπορούσε να προκαλέσει μία διεθνή αντίδραση, πολύ εντονότερη από ό,τι δύο χρόνια πριν, κάνοντας τις απώλειες, ίσως, μεγαλύτερες για τον Ερντογάν απ’ ό,τι τα κέρδη που θα επιδίωκε.