Τουρκία – Λιβύη: Αυτό είναι το περιεχόμενο του νέου μνημονίου

Σχεδόν τρία χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων συνόρων μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, το γνωστό παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο, στις 27 Νοεμβρίου 2019, οι δυο χώρες υπέγραψαν την Δευτέρα ένα νέο Μνημόνιο Συναντίληψης στον τομέα των υδρογονανθράκων.

Η νέα τουρκολιβυκή συμφωνία, σύμφωνα με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών, ένας από τους τέσσερις που την υπέγραψε, είπε ότι «η συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που μόλις υπογράψαμε αποσκοπεί στο να συνεργαστούν οι τουρκικές και λιβυκές εταιρείες στην έρευνα, τις γεωτρήσεις κ.λπ. με μια προσέγγιση win-win τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα και στις δικαιοδοσίες μας».

Συνεχίζοντας σημείωσε ότι η συμφωνία για το φυσικό αέριο αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των υπουργών ενέργειας και ότι το περιεχόμενό της θα ανακοινωθεί μετά την υπογραφή της.

Επισημαίνοντας ότι υπάρχει πιθανότητα παρεξήγησης σχετικά με τη συμφωνία για τη θαλάσσια δικαιοδοσία, ο Τσαβούσογλου δήλωσε ότι «πρόκειται για μια συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ δύο κυρίαρχων χωρών. Η παρούσα συμφωνία είναι συμφωνία σε ισχύ. Επιπλέον, τόσο η Τουρκία όσο και η Λιβύη έχουν κοινοποιήσει στον ΟΗΕ ότι έχουν υπογράψει μια τέτοια συμφωνία. Έχουμε καταγράψει τα όρια της υφαλοκρηπίδας μας στα Ηνωμένα Έθνη. Τώρα αυτό που πρέπει να κάνει η Λιβύη είναι να καθορίσει την υφαλοκρηπίδα της και τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της και να τις καταγράψει στα Ηνωμένα Έθνη».

Υπογραμμίζοντας ότι η συμφωνία για τη θαλάσσια δικαιοδοσία είναι μια συμφωνία που διασφαλίζει τα συμφέροντα τόσο της Τουρκίας όσο και της Λιβύης, ο Τούρκος Υπουργός δήλωσε ότι «το καλό είναι ότι όλα τα τμήματα της Λιβύης, όπου είχαμε διαφορετικές θέσεις στο παρελθόν, υποστηρίζουν σθεναρά αυτή τη συμφωνία».

Τι προβλέπει το μνημόνιο

Μια πρώτη «ανάγνωση» των όσων προβλέπει το νέο παράνομο μνημόνιο της Τουρκίας με την πλευρά του προσωρινού πρωθυπουργού της Λιβύης Αμπντουλχαμίντ Ντμπέιμπα επιχείρησε το Libyan News Observatory.

Σύμφωνα με την μετάφραση που δημοσίευσε η Καθημερινή Κύπρου, το «μνημόνιο συνεργασίας για τους υδρογονάνθρακες» που υπέγραψαν Τουρκία και Λιβύη περιλαμβάνει:

• Συνεργασία σε έργα ανάπτυξης και χρήσης πόρων υδρογονανθράκων (φυσικού αερίου και πετρελαίου).
• Τα έργα αυτά θα μπορούν να αφορούν σε εξερεύνηση, παραγωγή, μεταφορά, διύλιση, διανομή και εμπορία υδρογονανθράκων.
• Παραγωγή και εμπόριο πετρελαίου, φυσικού αερίου, πετροχημικών και προϊόντων διύλισης πετρελαίου.
• Διασφάλιση της εξερεύνησης, ανάπτυξης και αύξησης της παραγωγής υδρογονανθράκων και από τις δύο πλευρές.
• Τα δύο μέρη συμφωνούν να διασφαλίσουν την υλοποίηση ολοκληρωμένων έργων για την ενίσχυση της εξερεύνησης χερσαίων και θαλάσσιων πόρων.
• Τα έργα περιλαμβάνουν ανάπτυξη και παραγωγή.
• Το Libyan Foundation προσκαλεί την Turkish Petroleum Corporation και τους εταίρους της να συμμετάσχουν σε χερσαία και θαλάσσια έργα στη Λιβύη.
• Η Λιβύη εγγυάται τη σύναψη συμφωνιών και συμβάσεων με την Turkish Petroleum Corporation για την εκτέλεση εργασιών πετρελαίου.
• Τα δύο μέρη ενθαρρύνουν την Libyan Oil Corporation και την Turkish Petroleum Pipeline Corporation να δημιουργήσουν κοινές συνεργασίες στον τομέα των υδρογονανθράκων.
• Τα δύο μέρη συνάπτουν συνεργασίες και υποστηρίζουν τη χρήση σκαφών έρευνας και γεώτρησης που χρησιμοποιούνται από την Turkish Pipeline Corporation και τους εταίρους της για την εξερεύνηση, ανάπτυξη και παραγωγή σημερινών και μελλοντικών χερσαίων και υπεράκτιων πόρων υδρογονανθράκων στη Λιβύη.
• Τα δύο μέρη συμφωνούν να συνεργαστούν για την ανάπτυξη και λειτουργία υφιστάμενων ή πρόσθετων συστημάτων αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Λιβύη.
• Τα μέρη πρέπει να υποστηρίξουν την υλοποίηση έργων από την Turkish Pipeline Corporation και τους εταίρους της.
• Αυτό το Μνημόνιο Συνεννόησης μπορεί να τερματιστεί από οποιοδήποτε μέρος ανά πάσα στιγμή, με περίοδο γραπτής προειδοποίησης 3 μηνών.
• Η λήξη του παρόντος Μνημονίου Συνεννόησης δεν επηρεάζει τις δραστηριότητες και τα έργα που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη ή υλοποιούνται.
• Το υπόμνημα είναι γραμμένο στα τουρκικά, αραβικά και αγγλικά και όλα τα κείμενα θεωρούνται εξίσου αυθεντικά.
• Σε περίπτωση οποιασδήποτε διαφοράς στην ερμηνεία, υπερισχύει το αγγλικό κείμενο.