Το κενό και η κόλλα.

Η φύση απεχθάνεται τόσο πολύ το κενό, που σχεδόν πάντα  το καλύπτει. Το ίδιο συμβαίνει και στην πολιτική. Στην φύση τα αέρια και τα υγρά, δηλαδή τα υλικά με την μικρότερη συνεκτική δύναμη εξαπλώνονται ταχύτητα και καταλαμβάνουν τους κενούς χώρους. Δυστυχώς τα στερεά δεν έχουν αυτήν την ιδιότητα. Όταν αφήσουν χώρο, τότε πρώτα σπεύδουν αέρια και υγρά να αναπληρώσουν το κενό που άφησαν. 

Στην πολιτική ισχύουν πάνω-κάτω τα ίδια. Όταν ρευστοποιούνται τα κόμματα, ο χώρος τους καταλαμβάνεται είτε από ήδη υπάρχοντα είτε από νεοϊδρυθέντα. Το μυστικό βρίσκεται στους λόγους της ρευστοποίησης. Αν έχουν φθάσει στο τέλος του ιστορικού κύκλου τότε η ρευστοποίηση μπορεί εκτός από αναπόφευκτη να είναι και χρήσιμη. Η αντικατάσταση τους δηλαδή από σχήματα που θα είναι περισσότερο προσαρμοσμένα στις ανάγκες της εποχής και θα απαντούν σε σύγχρονα ερωτήματα. 

Προφανώς και θα  υπάρχουν επιτυχείς και ανεπιτυχείς απαντήσεις. Μεταπολιτευτικά θα δει κανείς την γέννηση κομμάτων που δημιουργήθηκαν είτε για να κυβερνήσουν είτε για να διεκδικήσουν για λογαριασμό συγκεκριμένων ομάδων, να μακροημερεύουν και άλλα που προσπάθησαν να ανέβουν σε κάποιο εποχιακό κύμα να είναι θνησιγενή και να εξαερώνονται. 

Τα κόμματα που έχουν ως κύριο στόχο να κυβερνήσουν ζουν και πεθαίνουν με αυτή την αναγκαιότητα. Όσο βρίσκονται στην κυβέρνηση  ή έχουν βάσιμες ελπίδες να κυβερνήσουν, τότε η ισχυρή συνεκτική κόλλα της εξουσίας δεν αφήνει να δημιουργηθούν κενά. Ο κίνδυνος για αυτά είναι η αγωνία να χάσουν την εξουσία ή στην περίοδο που την κατέχουν να την διανέμουν στους υποστηρικτές τους με μη δίκαιο τρόπο. Αν αυτό συμβεί ή ακόμα χειρότερα αν συμβαίνουν και τα δύο τότε η πορεία προς τα έδρανα της αντιπολίτευσης είναι αναπόδραστη. 

Και τότε δημιουργείται κενό. Το ζήτημα είναι αν υπάρχουν κυβερνητικές εναλλακτικές και από τι υλικά αποτελούνται. Τα αέρια και τα υγρά δυστυχώς δεν διαθέτουν την στιβαρότητα ώστε να καλύψουν με επάρκεια, τα κυβερνητικά κενά. Είναι ένα υπαρκτό στοίχημα να μπορέσουν να εξελιχθούν σε κάτι στέρεο και πολλές φορές, όπως συμβαίνει και στην φύση χρειάζεται για αυτό η ανάμιξη υλικών. Δεν είναι δε τυχαίο ότι στις πιο κρίσιμες και δύσκολες σύγχρονες  ιστορικές στιγμές, την λύση έδωσαν κυβερνήσεις συνεργασίας που αποτελούντα από τα πιο ανόμοια υλικά. Ήταν η κόλλα της εξουσίας που ένωσε τα ανόμοια καλύπτοντας το κενό.