Τύφλα να έχει ο Βροντάδος: Το εκρηκτικό πασχαλινό έθιμο στη Φλωρεντία που ενθουσιάζει τα πλήθη

Στα καθ' ημάς το πιο εκρηκτικό έθιμο του Πάσχα είναι ο ρουκετοπόλεμος στη Χίο. Στη γειτονική Ιταλία όμως και στην πρωτεύουσα της Τοσκάνης, τη Φλωρεντία ένα άλλο δρώμενο που έλκει την καταγωγή του από την Α’ Σταυροφορία συγκεντρώνει πλήθος κόσμου στην πλατεία Duomo, ανήμερα του Πάσχα.

Το έθιμο οι Ιταλοί το ονομάζουν Scoppio del Carro που στα ελληνικά μεταφράζεται ως η «έκρηξη του κάρου». Πρόκειται για μια λαϊκή παράδοση της Φλωρεντίας που οργανώνεται από τη διεύθυνση Πολιτισμού του δήμου. Την Κυριακή του Πάσχα, ένα κάρο γεμάτο πυροτεχνήματα και άλλα πυροτεχνήματα, ανάβει και προσφέρει ένα ιστορικό θέαμα στην πολιτική ζωή της πόλης.

Το γεγονός του Scoppio del Carro έχει τις ρίζες του στην Πρώτη Σταυροφορία, όταν οι Ευρωπαίοι πολιόρκησαν την πόλη της Ιερουσαλήμ σε μια σύγκρουση για να διεκδικήσουν την Παλαιστίνη για τον Χριστιανισμό. Το 1097, ο Pazzino de' Pazzi, ένας Φλωρεντινός από επιφανή οικογένεια, ήταν κατά παράδοση ο πρώτος άνθρωπος που ανέβηκε στα τείχη της Ιερουσαλήμ.

Ως ανταμοιβή για αυτή την πράξη γενναιότητας, ο διοικητής του έδωσε τρεις πυριτόλιθους από την Εκκλησία του Παναγίου Τάφου, οι οποίοι στη συνέχεια μεταφέρθηκαν πίσω στην Τοσκάνη και φυλάσσονται στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων.

Έγινε έθιμο να ανάβει μια «ιερή φωτιά» από αυτούς τους πυριτόλιθους το Πάσχα, η οποία στη συνέχεια μεταφερόταν σε όλη την πόλη από ομάδες νεαρών ανδρών που κρατούσαν δάδες. Με τον καιρό, αυτή η παράδοση εξελίχθηκε σε κάτι παρόμοιο με αυτό που βλέπουμε σήμερα. Ένα κάρο που έφερε ένα τεράστιο κερί μετακινούταν μέσα στην πόλη στον καθεδρικό ναό, από όπου θα διανεμόταν η ιερή φωτιά που είχε ανάψει με τους πυριτόλιθους από την Ιερουσαλήμ.

Στα τέλη του 15ου αιώνα, το Scoppio del Carro πήρε τη σημερινή του μορφή.

Δεδομένου ότι η εκδήλωση περιλαμβάνει μια επίδειξη μεγάλου θορύβου και φωτός για να εξασφαλιστεί μια καλή συγκομιδή, οι αγρότες από την ύπαιθρο της Φλωρεντίας εξακολουθούν να παρατηρούν το Scoppio del Carro με ενδιαφέρον για αυτόν τον παραδοσιακό λόγο.

Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, το καρότσι ύψους 9,1 μ., μετακινείται από την Porta al Prato στην Piazza del Duomo. Μια ομάδα λευκών βοδιών στολισμένα με γιρλάντες από τα πρώτα λουλούδια και βότανα της άνοιξης τραβούν το κάρο, το οποίο συνοδεύεται από 150 στρατιώτες, μουσικούς και ανθρώπους με φορεσιές του 15ου αιώνα.

Εν τω μεταξύ, στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων ανάβουν τη φλόγα χρησιμοποιώντας τους ιστορικούς πυρόλιθους από την Ιερουσαλήμ. Στη συνέχεια η φλόγα μεταφέρεται με πομπή στην πλατεία του καθεδρικού ναού από μέλη της οικογένειας Pazzi, κληρικούς και αξιωματούχους της πόλης.

Το κάρο είναι φορτωμένο με πυροτεχνήματα ενώ ένα σύρμα, που εκτείνεται μέχρι την κεντρική αγία τράπεζα μέσα στον καθεδρικό ναό, είναι εφοδιασμένο με ένα μηχανικό περιστέρι (την «κολομβίνα»). Λίγο αργότερα, την ώρα που ψάλλεται το Δόξα εν Υψίστοις Θεώ (Gloria in Excelsis Deo) κατά τη διάρκεια της Πασχαλινής Λειτουργίας, ο καρδινάλιος της Φλωρεντίας ανάβει ένα φιτίλι στην κολομβίνα με την πασχαλινή φωτιά. Στη συνέχεια περνάει γρήγορα μέσα από την εκκλησία για να ανάψει το κάρο έξω.

Σε όλα αυτά τα στάδια, ηχούν οι καμπάνες του καμπαναριού του Τζιότο. Το σύνθετο σόου πυροτεχνημάτων που ακολουθεί διαρκεί περίπου 20 λεπτά. Μια επιτυχημένη επίδειξη από την «έκρηξη του κάρου» υποτίθεται ότι εγγυάται μια καλή συγκομιδή, σταθερή πολιτική ζωή και καλή επιχειρηματική δραστηριότητα.