Το Χριστόψωμο και οι συμβολισμοί του - Πότε είναι καλός οιωνός

Το Χριστόψωμο είναι το ψωμί που φτιάχνουν προς τιμήν του Χριστού και προσφέρεται ανήμερα των Χριστουγέννων στο γιορτινό τραπέζι.

Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, στη μέση της επιφάνειας του Χριστόψωμου σχηματίζουν με ζυμάρι το σημείο του σταυρού και στις άκρες του τοποθετούν αμύγδαλα και καρύδια που αποτελούν σύμβολα πλούσιας παραγωγής.

Η διακόσμησή του καθορίζεται ακόμη και από το επάγγελμα του νοικοκύρη. Έτσι, αν αυτός είναι γεωργός ή κτηνοτρόφος, στο Χριστόψωμο σχηματίζουν βόδια και αλέτρι ή πρόβατα και κατσίκια.

Σε κάποιες περιοχές, μέσα στο ζυμάρι βάζουν και ένα νόμισμα ή κάποιο άλλο σημάδι, για να φανεί, κατά το μοίρασμα, ο τυχερός του σπιτιού.

Από τα πιο εντυπωσιακά ήταν το σαρακατσάνικο Χριστόψωμο, με ολόκληρες παραστάσεις πάνω του από την ποιμενική ζωή.

Κρήτη

Στην Κρήτη, κατά το ζύμωμα οι γυναίκες τραγουδούν. Με τη ζύμη φτιάχνουν μια κουλούρα και στη μέση σχηματίζουν έναν σταυρό.

Στο κέντρο του σταυρού βάζουν ένα άσπαστο καρύδι ή ένα αυγό, συμβολίζοντας τη γονιμότητα.

Την υπόλοιπη επιφάνεια τη διακοσμούν με διάφορα σχήματα, όπως λουλούδια, φύλλα, καρπούς ή πουλιά.

Αιτωλία

Σε ορισμένα μέρη, όπως στην Αιτωλία, προτού φαγωθεί το Χριστόψωμο, το ευλογούσε πρώτα ο παπάς και στη συνέχεια το «τσάκιζε» στο κεφάλι του. Αν το κομμάτι που κρατούσε με το δεξί χέρι ήταν το μεγαλύτερο, σήμαινε ότι θα επιζούσαν τα πρόβατα και τα κατσίκια από το κρύο.

Αντίθετα, αν το μεγαλύτερο κομμάτι βρισκόταν προς τα αριστερά, οι οιωνοί ήταν κακοί για τα ζώα.

Επτάνησα

Στα Επτάνησα, το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων έπαιρναν το Χριστόψωμο και πήγαιναν κοντά στη φωτιά.

Ο νοικοκύρης έριχνε λάδι ή κρασί στη φλόγα.

Αν μεγάλωνε η φλόγα, αυτό ήταν καλός οιωνός για το σπίτι, ενώ αν έσβηνε, θεωρούσαν ότι ήταν κακός οιωνός.