Το αλκοόλ και η «δημοκρατία» αλά Ερντογάν

Και τα δύο μας έρχονται από το εξωτερικό», έγραφε πριν πολλά χρόνια ο μεγάλος Τούρκος συγγραφέας Αζίζ Νεσίν, στο περίφημο βιβλίο του «Ο καφές και η δημοκρατία».

«Αν δεν υπάρχει καφές, του ανθρώπου το κεφάλι γυρίζει, αν δεν υπάρχει Δημοκρατία, του ανθρώπου το κεφάλι δεν γυρίζει. Ο καφές μοσκοβολάει, η Δημοκρατία ούτε καν έχει μυρουδιά. Τον καφέ τον βάζεις στο φλιτζάνι, τον πίνεις. Η Δημοκρατία ούτε τρώγεται, ούτε πίνεται. Σε τι χρειάζεται αυτή η Δημοκρατία, μπορείτε να μου πείτε;» διερωτάται στο βιβλίο του ο Αζίζ Νεσίν , σατιρίζοντας την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία. Ο διάσημος συγγραφέας αν ζούσε σήμερα -πέρασαν 26 χρόνια από τον θάνατό του- θα είχε τόσο πολύ υλικό να γράψει για τη «δημοκρατία» στην πατρίδα του.

Από που να αρχίσουμε; Από τις εκδηλώσεις για την Εργατική Πρωτομαγιά, όπου η τουρκική αστυνομία συνέλαβε δια της βίας εκατοντάδες πολίτες που ήθελαν να πραγματοποιήσουν συγκεντρώσεις ; Υποτίθεται ότι η απαγόρευση επιβλήθηκε λόγω των μέτρα προστασίας από την πανδημία. Αν και τα μέτρα αυτά δεν εμπόδισαν τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν να παραστεί την ίδια ημέρα μαζί με χιλιάδες ανθρώπους σε μια νεκρώσιμη τελετή!

«Σε τι χρειάζεται αυτή η δημοκρατία;» θα έγραφε και σήμερα πικρόχολα ο Αζίζ Νεσίν , μαθαίνοντας για την απόφαση του Γενικού Διευθυντή Ασφαλείας , Μεχμέτ Ακτάς να απαγορεύσει με εγκύκλιό του στους δημοσιογράφους, τους φωτορεπόρτερ και στα τηλεοπτικά συνεργεία να βιντεοσκοπούν ή να ηχογραφούν τη …δράση των δυνάμεων ασφαλείας εναντίον των διαδηλωτών. «Τα βίντεο που δείχνουν τους αστυνομικούς να επιβάλουν τον νόμο ,δημοσιεύονται σε διάφορες ψηφιακές πλατφόρμες με τρόπο που είναι επιβλαβής για τα προσωπικά δικαιώματα του προσωπικού της αστυνομίας και βλάπτει την ασφάλειά τους», δήλωσε κυνικά ο Γενικός Διευθυντής Ασφαλείας. Για να προσθέσει εξοργιστικά: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εγγραφή και η δημοσιοποίηση μη εξουσιοδοτημένων ηχογραφήσεων και βίντεο παραβιάζουν το δικαίωμα στην… ιδιωτικότητα»!

Για να προστατεύσει λοιπόν τα … προσωπικά δεδομένα των κρανοφόρων οργάνων της τάξης , η αστυνομία στην Άγκυρα και σε άλλες πόλεις εμπόδισε τους δημοσιογράφους να μαγνητοσκοπήσουν τις Πρωτομαγιάτικες διαδηλώσεις, όπως ανέφερε ο τηλεοπτικός ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός Yol TV και κατήγγειλε στο Twitter η συνδικαλιστική ομοσπονδία Disk.

Ο ισλαμοσυντηρητισμός εν δράσει

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά τα «δημοκρατικά» μέτρα, η κυβέρνηση Ερντογάν απαγόρευσε από την περασμένη Πέμπτη και για 17 ημέρες την πώληση αλκοόλ σε όλη τη χώρα ,στο πλαίσιο της επιβολής καραντίνας για την προστασία από την πανδημία ,που σαρώνει τη γειτονική χώρα. Τα κρούσματα έφτασαν πρόσφατα έως και τις 60.000 σε μία μέρα!

Ο σκληροπυρηνικός υπουργός Εσωτερικών, Σουλεϊμάν Σοϊλού , που προαλείφεται και για διάδοχος του Ερντογάν, ισχυρίστηκε ότι το μέτρο που απαγορεύει την πώληση αλκοόλ δεν αποσκοπεί στον περιορισμό των δικαιωμάτων των πολιτών, αλλά εντάσσεται στα υγειονομικά μέτρα, όπως οι περιορισμοί στις μετακινήσεις.

Μια απόφαση βέβαια ,που δεν μπορεί να πείσει κανέναν. Η αντιπολίτευση , αλλά και πολλοί Τούρκοι πολίτες που ζουν στα παράλια του Αιγαίου, εκτιμούν ότι η απαγόρευση αυτή δεν έχει καμία σχέση με την καταπολέμηση της πανδημίας, αλλά συνδέεται με την συντηρητική θρησκευτική ιδεολογία που προσπαθεί μακροπρόθεσμα να επιβάλει ο Ερντογάν στον πληθυσμό. «Πρόκειται για μια ακόμη προσπάθεια της κυβέρνησης να διαμορφώσει τον τρόπο ζωής των πολιτών. Το αλκοόλ στην Τουρκία είναι εξαιρετικά ευαίσθητο προϊόν και η απαγόρευσή του έρχεται σε μια περίοδο όπου υπάρχουν πολλές ανησυχίες σχετικά με την προσπάθεια της κυβέρνησης να ενσταλάξει αυτές τις συντηρητικές αξίες», λέει ο πολιτικός αναλυτής Βόλφγκανγκ Πικολί . Ο Δικηγορικός Σύλλογος της Σμύρνης σε ανακοίνωσή του τονίζει μάλιστα ότι πρόκειται για μια αντισυνταγματική απόφαση. «Είμαστε σε μια χώρα όπου το δίκαιο και η προστασία του νόμου αγνοούνται. Τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες που περιέχονται στο άρθρο 13 του Συντάγματος δεν μπορούν να παραβιαστούν» αναφέρει η ανακοίνωση του Δικηγορικού Συλλόγου της Σμύρνης.

Ο πρώην Υπουργός Πολιτισμού Φικρί Σαγκλάρ κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση χρησιμοποίησε την πανδημία ως πρόσχημα για την απαγόρευση του αλκοόλ. «Δεν υπάρχει σχέση μεταξύ Covid και αλκοόλ» τονίζει.

Ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, Εζγκιούν Εμρέ Κοτς υπενθυμίζει μάλιστα ότι «η κυβέρνηση Ερντογάν αύξησε αρχικά τον φόρο για το αλκοόλ, στη συνέχεια απαγόρευσε την πώληση αλκοόλ μετά τις 10 μ.μ. και στη συνέχεια εισήγαγε απαγόρευση πωλήσεων τα Σαββατοκύριακα, για να ακολουθήσει τώρα η πλήρης απαγόρευση πώλησης» .

Ο δημοσιογράφος Μεχμέτ Γιλμάζ γράφει στην ιστοσελίδα T24 ότι η κυβέρνηση Ερντογάν θα επεκτείνει την απαγόρευση αλκοόλ στην επόμενη ευκαιρία.

Υπάρχει βέβαια και η οικονομική διάσταση του προβλήματος. Όπως λέει ο Εζγκιούρ Αϊμπάς ,επικεφαλής της Ομοσπονδίας εμπόρων αλκοολούχων ποτών, «πολλά από τα 160.000 καταστήματα θα χρεοκοπήσουν εάν πρέπει να παραμείνουν κλειστά για δυόμισι εβδομάδες. Οι έμποροι δεν μπορούν άλλωστε να περιμένουν καμία υποστήριξη από το κράτος».

Σε εφαρμογή η Σαρία

«Η χρησιμοποίηση της πανδημία είναι δικαιολογία» λέει ο γνωστός δημοσιογράφος Σανσράν Κ.Εϊμέν. «Πρόκειται για άλλη μια πρακτική που έχε τεθεί σε εφαρμογή για την επιβολή του θρησκευτικού κράτους, του Ισλαμικού νόμου -της σαρία, της θεοκρατίας…Η κυβέρνηση του ΑΚΡ, η οποία δεν αναγνωρίζει το Σύνταγμα, δεν αναγνωρίζει το νόμο, στην πραγματικότητα κυβερνά τη χώρα σύμφωνα με τους στίχους του Κορανίου, αψηφά ανοιχτά τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους», σημειώνει ο Τούρκος δημοσιογράφος και προσθέτει : «Τα αλκοολούχα ποτά δεν είναι το μόνο πράγμα που είναι επιβλαβές για την υγεία. Πολλά πράγματα όπως τα τσιγάρα, τα αναψυκτικά , τα λιπαρά κρέατα, το βούτυρο, η μαργαρίνη, η ζάχαρη, το αλάτι είναι επιβλαβή για την υγεία. Ωστόσο, από όλα αυτά, μόνο τα αλκοολούχα ποτά μπαίνουν στο στόχαστρο ! Επειδή υπάρχουν μερικά εδάφια γι 'αυτά στο Κοράνι! Ο Μεσαίωνας έχει κυριεύσει την εξουσία… Ο ισλαμοφασισμός έχει φτάσει στο ανώτατο όριο όταν η κυβέρνηση αποφασίζει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να σκέφτεται ο κόσμος, τι μπορεί και τι δεν μπορεί να εκφράσει, και τι μπορεί και τι δεν μπορεί να πίνει»…

Με αυτά και μ` αυτά όμως ο Ερντογάν χάνει συνεχώς έδαφος και βλέπει να εξασθενεί η βάση της εξουσίας του. « Η κυβέρνηση έχει παγιδευτεί στην κρίση» εκτιμά η Γερμανική ιστοσελίδα T-online σε ανταπόκρισή της από την Τουρκία. «Μέσα από τα δικά της λάθη,η κυβέρνηση Ερντογάν ισχυροποιεί την αντιπολίτευση ,εξασφαλίζοντας ότι αυτές οι κρίσεις θα διαρκέσουν περισσότερο. Τους τελευταίους μήνες μάλιστα, οι προσπάθειες εξαγωγής της κρίσης σε συγκρούσεις με τις ξένες χώρες, δεν περνάνε πλέον στον πληθυσμό ,όπως κάποτε. Τα δεινά του πληθυσμού έχουν γίνει άλλωστε πολύ μεγάλα για αυτό» εκτιμά η γερμανική ιστοσελίδα.. Την ίδια ώρα πληθωρισμός αυξάνεται συνεχώς και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τον Απρίλιο ανέβηκε στο 17,19%.

Φυσικά, οι υποστηρικτές του Ερντογάν προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις οργισμένες αντιδράσεις στην απαγόρευση του αλκοόλ, κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία. «Θα πεθάνουμε από αυτό;» διερωτάται ο Αλί Καρασανανόγλου, αρθρογράφος της ισλαμοσυντηρητικής εφημερίδας «Yeni Akit». Αν και στις μικρές πόλεις της Ανατολίας, όπου το αλκοόλ είναι σχεδόν ανύπαρκτο, η απαγόρευση δεν έχει σημασία, αλλά στις μητροπόλεις και στις ακτές της Μεσογείου και του Αιγαίου ,επικρατεί …ενθουσιασμός. «Αν ο πρόεδρος Ερντογάν ήθελε να …ξυπνήσει τους πολιτικούς του αντιπάλους με την απαγόρευση του αλκοόλ,τότε έχει επιτύχει τον στόχο του» γράφει η γερμανική Tagesspiegel . Κάτι αλλάζει άλλωστε στην Τουρκία τα τελευταία χρόνια. Η αντιπολίτευση έχει αποκτήσει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και δεν διστάζει να βάζει τα δάχτυλά της στις πληγές του κυβερνώντος κόμματος AKP. Αλλά και να επιτίθεται όλο και περισσότερο απευθείας στην οικογένεια του Ερντογάν με κατηγορίες για εκτεταμένη διαφθορά. Το ερώτημα, πώς εξαφανίστηκαν συναλλαγματικά αποθέματα ύψους 128 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη διάρκεια της θητείας του γαμπρού του Ερντογάν , Μπεράτ Αλμπαϊράκ στο υπουργείο Οικονομικών, βρίσκεται πλέον στα χείλη της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων. Και ο Ερντογάν, το καταλαβαίνει ημέρα με την ημέρα όλο και περισσότερο…

Το άρθρο δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα "Δημοκρατία"