Τι αλλάζει με το ψηφιακό κτηματολόγιο και τους ψηφιακούς διαδραστικούς χάρτες

Αντίστροφη μέτρηση για τη λειτουργία του ψηφιακού κτηματολογίου από τις αρχές του 2025 μπήκε με την υπερψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το ελληνικό κτηματολόγιο. Μετά από μια οδύσσεια σχεδόν δυο αιώνων, από την ώρα ίδρυσης του νέου ελληνικού κράτους, η κυβέρνηση ευελπιστεί να βάλει τέλος σε πολλούς πονοκεφάλους για αγοραστές, ιδιοκτήτες, αλλά και για το ίδιο το δημόσιο.

Η λειτουργία του πλήρως ψηφιοποιημένου κτηματολογίου ευχής έργον είναι να βελτιώσει την εικόνα της ελληνικής κτηματαγοράς και να βοηθήσει στην διεθνοποίησή της καθώς μέχρι σήμερα υπάρχει μεγάλη καχυποψία από διεθνείς επενδυτές για την ελληνική αγορά ακινήτων εξαιτίας των καταπατήσεων, αλλά και του γραφειοκρατικού λαβυρίνθου.

Τι φέρνει το ψηφιακό κτηματολόγιο

• Κατοχυρώνει πλέον την ιδιοκτησία

Θα ξέρουμε τι ανήκει και σε ποιον, είτε είναι φυσικό πρόσωπο ή εταιρική οντότητα.

• Εγγυάται τις πληροφορίες που καταγράφει

Θα έχει αποθηκευμένα για όλες τις ιδιοκτησίες, τη θέση, το σχήμα, τα όρια, τις διαστάσεις του οικοπέδου ή του κτιρίου, τις χρήσεις του και τα είδη των δικαιωμάτων επί αυτού, δηλαδή αν υπάρχει ένας ή περισσότεροι ιδιοκτήτες, τι είδους δικαιώματα υπάρχουν επί του ακινήτου.

• Απλοποιούνται οι μεταβιβάσεις ακινήτων

Μέχρι σήμερα όποιος ήθελε να κάνει μια μεταβίβαση ακινήτου ξέρει τον εφιάλτη της γραφειοκρατίας που πέρασε. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις απίστευτες ουρές πριν το ξημέρωμα έξω από τα υποθηκοφυλακεία. Όλες αυτές οι μνήμες και οι εικόνες, με την πλήρη ψηφιοποίηση του κτηματολογίου ευχή είναι να αποτελέσουν παρελθόν.

• Εγγυάται τις συναλλαγές πάνω στα ακίνητα

Υπάρχουν περιπτώσεις ακινήτων που μπορεί αυτή τη στιγμή να έχουν γίνει οι μεταβιβάσεις και μετά να βρεθεί κάποιος που έχει δικαίωμα πάνω σε αυτό το ακίνητο και να μπλοκάρει όλη τη διαδικασία. Για παράδειγμα, όσοι δεν έχουν δηλώσει εγκαίρως το ακίνητό του, θα έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν το ακίνητό τους χωρίς ποινή για να μη χάσουν το δικαίωμα αυτό.

Με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης θα γίνεται ο πρώτος νομικός έλεγχος όλων των εγγράφων που θα κατατίθενται, ωστόσο θα υπάρχει δικλείδα ασφαλείας, καθώς η τελική έγκριση θα έρχεται μετά από νομικό έλεγχο που θα κάνει δικηγόρος, επομένως θα αποσοβηθούν τυχόν λάθη από το πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης.

Ψηφιακοί χάρτες

Μια πολύ σημαντική πτυχή του ψηφιοποιημένου κτηματολογίου θα είναι ο διαδραστικός χάρτης που θα παρουσιάζει το σύνολο της γης και των ιδιοκτησιών με όλα τα χρήσιμα και χρηστικά στοιχεία που αφορούν κάθε ακίνητο. Οι υποψήφιοι αγοραστές θα μπορούν να ενημερώνονται για το ακίνητο που τους ενδιαφέρει τι χαρακτηριστικά φέρει, αν είναι κατάλληλο για οικιστική χρήση, για βιομηχανική ανάπτυξη, τους συντελεστές δόμησης, το που βρίσκονται δίκτυα οπτικών ινών, αν το ακίνητο είναι πλησίον δασικών εκτάσεων.

Μπλόκο στις καταπατήσεις

Ευχή είναι οι νέοι διαδραστικοί χάρτες να βάλουν φρένο στις καταπατήσεις, καθώς οι υποψήφιοι αγοραστές θα έχουν άμεση πρόσβαση σε πραγματικό χρόνο σε όλα τα στοιχεία των ακινήτων και έτσι δεν θα πέφτουν εύκολα θύματα επιτηδείων, ενώ και οι ιδιοκτήτες και το δημόσιο θα προστατεύσουν περιουσιακά τους στοιχεία από καταπατήσεις.

Οι βασικότερες ρυθμίσεις του νόμου για το κτηματολόγιο, που ψηφίστηκε στις 2 Οκτωβρίου, αφορούν σε μια σειρά παρεμβάσεων, όπως:

• Την ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης έως το 2025
• Τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης στον νομικό έλεγχο συμβολαίων
• Την επιτάχυνση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας διόρθωσης χωρικών μεταβολών
• Την εξωδικαστική λύση για ακίνητα που αποχαρακτηρίστηκαν ως δασικά και επιστρέφουν στους ιδιοκτήτες τους, χωρίς ταλαιπωρία
• Την διόρθωση ακινήτων αγνώστου ιδιοκτήτη, υπέρ του πραγματικού ιδιοκτήτη
• Την μονομερή τροποποίηση συμβολαίων υπέρ των ιδιοκτητών, με διόρθωση τετραγωνικών και άλλων στοιχείων του ακινήτου, χωρίς να απαιτείται σύμπραξη λοιπών ιδιοκτητών
• Την καθιέρωση 24ωρης δυνατότητας υποβολής πράξεων
• Την πρόσληψη έκτακτου προσωπικού στον φορέα, ιδιαίτερα για παραμεθόριες και νησιωτικές περιοχές
• Τη θέσπιση διαδικασίας για άμεση επιστροφή οφειλόμενων τελών Υποθηκοφυλακείων στους δικαιούχους τους
• Τη δυνατότητα απόκτησης τίτλου ιδιοκτησίας με βάση προσύμφωνο, κάτι που επιλύει χιλιάδες υποθέσεις, ιδίως στη Βόρεια Ελλάδα

Βασικοί στόχοι του νέου νόμου είναι:

• Η διευκόλυνση και εξασφάλιση των συναλλαγών, καθώς η αγορά και η πώληση των ακινήτων θα ολοκληρώνεται πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ασφάλεια,
• Η μείωση της γραφειοκρατίας,
• Ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός, αφού η ψηφιοποίηση σε συνδυασμό με την ένταξη εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης υποστηρικτικά αναβαθμίζουν σημαντικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες και
• Η οικονομική ανάπτυξη. Ένα Κτηματολόγιο σύγχρονο, προσβάσιμο, λειτουργικό και ψηφιακό αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο για την προσέλκυση επενδύσεων και την ανάπτυξη της οικονομίας.