Θρίαμβος Κασσελάκη: Κυνισμός ανώτατο στάδιο του λαϊκισμού
Ίσως, όλα γίνονται. Θα μπορούσε να αναλάβει επικεφαλής της εκκλησίας ένας άθεος; Αν ήταν πειστικός και συμπαθής, αν υποστήριζε ότι ήρθε η ώρα να απελευθερωθεί ο θεσμός από την εκκλησιαστική γραφειοκρατία, αν ήταν έτοιμος να μιλήσει με άλλη γλώσσα σε όσους έχουν απομακρυνθεί από την θρησκεία, αν απευθύνονταν άνετα σε νέους, αν μπορούσε να αυξήσει το πλήρωμα. Γιατί να μην επανέλθουν όσοι απομακρύνθηκαν, απογοητευμένοι; Ίσως, το πείραμα να προσέλκυε νέους πιστούς, ίσως ανανέωνε το κοινό, την επιρροή της εκκλησίας.
Αυτό επιχειρείται στον ΣΥΡΙΖΑ που έχει πλέον πρόεδρο που δύσκολα μπορεί να περιγραφεί πολιτικά ως αριστερός, απέχει πολύ από το πρότυπο του λαϊκού αγωνιστή. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αναδεικνύονται ηγέτες με αντισυστημικό πρόσημο. Ορισμένοι έχουν ακροδεξιό προσανατολισμό και ρητορική εναντίον των μεταναστών κι άλλοι κινούνται στην (άκρα) αριστερά με ανάλογη φρασεολογία. Ωστόσο όλοι έχουν πολιτικό παρελθόν και κυρίως κάτι να προτείνουν. Δεν είναι αυτή η περίπτωση του Στέφανου Κασσελάκη που ανέλαβε την ηγεσία της αντιπολίτευσης μετά από κούρσα ενός μηνός και προτάσεις όπως η μείωση της φορολογίας για όλους και κίνητρα για stock option! Η πλειοψηφία των αριστερών ψηφοφόρων ενδεχομένως αγνοούν τι είναι stock option, κι αν μάθουν ότι πρόκειται για μετοχές που δίνονται δωρεάν σε στελέχη εταιρειών για να κερδίσουν στο Χρηματιστήριο, μάλλον θα απορρίψουν την ιδέα.
Προφανώς μένει να δούμε αν ο νέος πολιτικός ηγέτης εκτός από επικοινωνιακό χάρισμα έχει ουσιαστικά προσόντα γιατί η πολιτική είναι η τέχνη της ηγετικής μαστοριάς αλλά στηρίζεται σε βαθιά σκέψη. Οι πολιτικοί που είχαν διάρκεια ακόμα και οι πιο «απλοϊκοί» λαϊκιστές, διέθεταν ένα πλαίσιο σκέψης και ιδεών που δεν είναι αμελητέο.
Πάντως έως τώρα δεν έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη ουσιαστικής σκέψης και ιδεών στην εμφάνιση του Στέφανου Κασσελάκη, των φανερών και αθέατων υποστηρικτών του, αλλά είναι φανερή η εκδήλωση κυνισμού που μπορεί να θεωρηθεί ανώτατο στάδιο του λαϊκισμού, παραφράζοντας τον τίτλο του γνωστού εγχειρίδιου (Ιμπεριαλισμός ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού) που έγραψε ο Λένιν το 1916.
Αναμφισβήτητα η κεντρική επιδίωξη των υποστηρικτών του είναι να επανέλθουν στην εξουσία. Ουσιαστικά ακολουθούν το μοντέλο του παρελθόντος. Κέρδισαν την εξουσία επειδή υποτίθεται ότι θα καταργούσαν το μνημόνιο «με ένα άρθρο και έναν νόμο», θα έπαιζαν τα νταούλια ώστε να χορεύουν οι αγορές στον ρυθμό τους.
Τώρα θεωρούν ότι ανακάλυψαν το πρότυπο που μπορεί να νικήσει επειδή είναι απρόβλεπτο και σύγχρονο. Ωστόσο το ένα πλεονέκτημα, εξαντλήθηκε. Ο Σ. Κασσελάκης δεν αιφνιδιάζει πλέον ως απρόβλεπτος. Η κοινή γνώμη έμαθε τα πάντα γιαυτόν και όλοι περιμένουν το επόμενο βήμα: τι έχει να πει.
Αποδείχθηκε ότι μπορεί κάποιος να κερδίσει μια εσωκομματική αντιπαράθεση χωρίς να μιλήσει ουσιωδώς, ούτε καν σε συνέντευξη σε μέσο ενημέρωσης, με σύντομα βίντεο κλιπ, εκμεταλλευόμενος την ανάγκη ψηφοφόρων να ενισχύσουν το καινούριο. Η αλήθεια είναι ότι ούτε η Έφη Αχτσιόγλου αποκάλυψε κάποιο μεγαλειώδες πολιτικό πλαίσιο, ούτε ο Νίκος Ανδρουλάκης έγινε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με βάση πρόγραμμα. Επικράτησε ως νέος σε ηλικία, αλλά και «φυσιολογική» συνέχεια. Βέβαια διέθετε ιδεολογικές σταθερές και πολύχρονη πολιτική δραστηριότητα.
Ωστόσο η διεκδίκηση της κυβερνητικής εξουσίας είναι πολύ διαφορετική υπόθεση. Η πολιτική χωρίς πολιτικούς, μπορεί να ακούγεται ευχάριστα, αλλά πολιτική χωρίς περιεχόμενο είναι ανέφικτη.