Τα πορτοκάλια: Μια διαπολιτισμική συνάντηση στην Στουρνάρη
Επιστρέφω στο σπίτι με τα ψώνια από το σούπερ μάρκετ. Στη Μάρνη ο δρόμος έχει ακόμα την υγρασία του πρωινού. Έχω διπλωμένο στην τσέπη μου το χαρτί βεβαίωσης μετακίνησης.
Λόγος μετακίνησης: Β2
Διεύθυνση Κατοικίας: Στουρνάρη 61
Ώρα μετακίνησης: 9.45, τώρα φτάνει σχεδόν 11. Αν δεν είχα μείνει να χαζεύω τις προσφορές στο φυλλάδιο θα χα επιστρέψει νωρίτερα.
Στην πόρτα της πολυκατοικίας χαιρετώ τον Άμπντουλαχ. «Σεντα χαϊντ» τον ρωτάω και τα μάτια του αλλάζουν έκφραση, χαμογελά κάτω από τη μάσκα στο άκουσμα της γλώσσας του. Όταν έφυγε από τη Σομαλία με τον μικρότερο αδερφό του τον Σουέμπ πίστεψε σε κάτι νέο, σε μια καλή δουλειά κι ένα γρήγορο αυτοκίνητο. Χρειάστηκε να κοιμηθεί μέσα σε φορτηγά, να κρυφτεί από στρατιώτες της Αλ Σαμπαμπ, ξέφυγε στο τσακ μετά τον καβγά που είχε με τον διακινητή του, αφού πρώτα κατάφερε να του πάρει μες απ΄ τα χέρια το διαβατήριο του Σουεμπ, έμεινε μια βδομάδα χωρίς φαγητό στην Αίγυπτο, βρήκε λύση με τη βοήθεια συγγενών του που έχουν εγκατασταθεί πλέον στη Σουηδία.
Κρατώ την γυάλινη πόρτα για να περάσει. Είναι φορτωμένος με πλαστικές τσάντες γεμάτες πορτοκάλια. Προχωράμε μαζί στο ασανσέρ και καθώς τραβώ με δύναμη την πλαστική λαβή της πόρτας- πριν δυο μέρες τη βίδωσε κάποιος, γιατί την μεταλλική την έκλεψαν μια νύχτα- η άκρη της βρίσκει στη μπλε σακούλα, τρία τέσσερα πορτοκάλια κυλάνε στο μωσαϊκό της εισόδου. Οι λεκέδες του μοιάζουν τώρα με τα σημάδια ενός χάρτη βεδουίνου της Αφρικής. Καθένας διασχίζει τη δική του έρημο.
Μαζεύω τα πορτοκάλια και του τα δίνω να τα ξαναβάλει στη θέση τους. Κρατά το τελευταίο. Απλώνει το χέρι του. «Για μένα;» τον ρωτάω. Κουνά καταφατικά το κεφάλι. Τον ευχαριστώ και μπαίνουμε στον μικρό θάλαμο. Στριμώχνεται προς τα πίσω. Κρατά αποστάσεις. Φοβάται. Μια λάθος κίνηση, μια παρεξήγηση. Έχει μάθει να φοβάται.
Στον καθρέφτη κολλημένο στη δεξιά γωνία, ξεχωρίζω ένα μικρό σημείωμα στα Ελληνικά Παρακαλώ πολύ να καταθέσετε εγκαίρως τα κοινόχρηστα. Η πρόταση είναι γραμμένη στο πολυτονικό σύστημα. Το πνεύμα των γραμμάτων της εποχής έχει αλλάξει, γιατί άραγε επιμένει να γράφει έτσι, αναρωτιέμαι. Ποιος θα το καταλάβει; Ποιος θα την αναζητήσει;
Συνεχίζω την κουβέντα στα Αγγλικά. Τον ρωτώ αν είναι καλά στο διαμέρισμα του έκτου ορόφου. «No, big problem, water.. and smell ..» μου απαντά με μία χειρονομία.
«Yes, I know. We have to call the συνεργείο! » είναι τα τελευταία λόγια που του λέω βγαίνοντας από το ασανσέρ. Φτάσαμε στον τέταρτο. Έξω από τη δική της πόρτα συναντώ την κυρία Θάλεια. Είναι η μόνη Ελληνίδα που κατοικεί στην πολυκατοικία. «Ευτυχώς που ήρθες κορίτσι μου, να ακούσω καμιά καλημέρα! Τους είδες πως λεκιάζουν την είσοδο; Μήνες απλήρωτα τα κοινόχρηστα, και να ΄ταν μόνο αυτό! κανείς δεν καθαρίζει.. Αμ το άλλο, πάνω κάτω όλη τη νύχτα με το ασανσέρ. Ξενύχτησα πάλι χθες!!
Σαν να της παίρνω συνέντευξη, συνεχίζει με αμείωτο ρυθμό. Ο τόνος της φωνής της τώρα αλλάζει, ο θυμός δίνει τόπο στο παράπονο. «Προσπάθησα να βάλω μια τάξη, να βρω υδραυλικό για την αποχέτευση, να μαζέψω τα λεφτά. Έψαξα να βρω τον διαμεσολαβητή. Αυτοί της ΜΚΟ, που μισθώνει τα διαμερίσματα στον δεύτερο, έγιναν καπνός… Μπαίνω στο σπίτι, βγάζω τα παπούτσια μου και σχεδόν μηχανικά πάω στο μπάνιο να πλύνω ευλαβικά τα χέρια μου.
Το κέντρο της Αθήνας προοδευτικά υποβαθμίστηκε. Τα συνθήματα στους τοίχους και οι φωνές δεν λύνουν το πρόβλημα. Η Ελλάδα παρουσιάστηκε πολιτικά και κοινωνικά άπειρη να υποδεχθεί και να συμπεριλάβει έναν τόσο μεγάλο αριθμό προσφύγων. Πολλοί εκμεταλλεύθηκαν τις θεσμικές ελλείψεις του κρατικού μηχανισμού, πολύ περισσότερο τον ανθρώπινο πόνο. Η λέξη αλληλεγγύη ακούγεται όλο και συχνότερα στο δημόσιο λόγο. Τι είναι όμως η αλληλεγγύη; Δεν θα την αναζητήσω σε ερμηνείες αλλά σε απλές πράξεις. Η αλληλεγγύη δεν διαδηλώνεται, δεν κρεμιέται με πανό σε δημόσια κτήρια, δεν κραυγάζει-μοιράζεται απλόχερα όπως το ζουμερό πορτοκάλι που με κέρασε ο συνένοικός μου.
Συνεργασία Flash.gr με μη κερδοσκοπικό σωματείο Vision Network Athens