Σύσκεψη υπό τον Μητσοτάκη τη Δευτέρα για την επισιτιστική ασφάλεια
Οι τυχόν ελλείψεις που μπορεί να προκύψουν, εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, σε είδη διατροφής και γενικά πρώτες ύλες στον πρωτογενή τομέα θα βρεθούν στο τραπέζι του Μεγάρου Μαξίμου στη συνάντηση που θα έχουν αύριο Δευτέρα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Γεωργαντάς.
«Ένα θέμα που θα μας απασχολήσει είναι η παγκόσμια επισιτιστική κρίση, έχω συγκαλέσει μια τέτοια σύσκεψη με την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την προσεχή Δευτέρα για να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια των τροφίμων στην πατρίδα μας» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης την περασμένη Παρασκευή, μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής υπογραμμίζοντας ότι «δεν αφορά τη χώρα μας, αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μια τέτοια κρίση».
Οι ελλείψεις που παρουσιάστηκαν στο ηλιέλαιο δεν επηρεάζουν τα νοικοκυριά. Από Ουκρανία η Ελλάδα εισάγει περίπου 30.000 τόνους από τους συνολικά 120.000 τόνους εισαγωγών ηλιέλαιου. Εκτίμηση στελεχών της Επιτροπής Επισιτιστικής Κρίσης του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι ότι εύκολα μπορούν να αναπληρωθούν από εισαγωγές από την Αργεντινή ή από άλλες τρίτες χώρες.
Το ίδιο ισχύει και με το καλαμπόκι, καθώς από Ρωσία και Ουκρανία οι εισαγωγές ανέρχονται περίπου σε 500.000 τόνους. Ποσότητα, η οποία είχε ως κύρια κατεύθυνση την παραγωγή ζωοτροφών και σύμφωνα με εκτιμήσεις το κενό θα μπορούσαν να καλύψουν εισαγωγές από τη Ρουμανία, Βουλγαρία, άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και τη Νότιο Αμερική.
Τους 250.000 τόνους έφταναν οι εισροές μαλακού σιταριού από Ουκρανία και Ρωσία. Οι εισαγωγείς έχουν απευθυνθεί στις αγορές της Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Ουγγαρίας, Γερμανίας και Γαλλίας, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει εισαγωγές από Καναδά (μέσω Ιταλίας) με το μειονέκτημα, βέβαια του υψηλού κόστους μεταφοράς.
Δυο επιπλέον παράγοντες
H σύσκεψη ανάμεσα στον κ. Μητσοτάκη και τον κ. Γεωργαντά θα επικεντρωθεί επίσης σε δυο ακόμη ζητήματα.
Το πρώτο αφορά την αύξηση στις τιμές των ζωοτροφών. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να διαθέσει 40 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των κτηνοτρόφων. Ο τρόπος ενίσχυσης θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες από τον αρμόδιο υπουργό. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θεωρείται βέβαιο ότι αυτή είναι η αρχή της στήριξης των κτηνοτρόφων και ότι θα ακολουθήσει, ανάλογα με την πορεία των δημοσιονομικών, και άλλη στήριξη.
Δεύτερο εξίσου σημαντικό ζήτημα είναι η τιμή των λιπασμάτων, η οποία από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει «εκτοξευθεί». Όπως ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγές του ΥΠΑΑΤ «αν ο αγρότης δεν ρίξει λιπάσματα δεν θα έχει τον όγκο παραγωγής που έχει κάθε χρόνο» συμπληρώνοντας πως «μικρότερη παραγωγή σημαίνει μεγαλύτερο επισιτιστικό πρόβλημα, καθώς θα εξαρτώμεθα περισσότερο από τις εισαγωγές για την επόμενη περίοδο».
Τέλος, όσον αφορά τις εισαγωγές από τη Νότιο Αμερική, τον Καναδά και γενικά χώρες εκτός της ΕΕ, αυτό που ανησυχεί όχι μόνο την κυβέρνηση, αλλά και τις Βρυξέλλες, είναι ότι δεν τηρούνται τα ίδια ποιοτικά standards με αυτά που ορίζει η Ευρώπη.
«Στοπ» σε φαινόμενα αισχροκέρδειας
Στο μεταξύ, μέτρα για την αποφυγή φαινομένων αισχροκέρδειας, αλλά και ελλείψεων προϊόντων έλαβε την περασμένη εβδομάδα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με τροπολογία που εισήχθη σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, ζητήθηκε η υποχρεωτική καταγραφή αποθεμάτων σε μια σειρά γεωργικών προϊόντων και τροφίμων.
Υπόχρεοι είναι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα παραγωγής, εισαγωγής, εμπορίας, πώλησης, μεσιτείας, διακίνησης, διανομής και αποθήκευσης γεωργικών προϊόντων και τροφίμων στην Ελληνική Επικράτεια θα πρέπει υποχρεωτικά να υποβάλλουν στοιχεία για αποθέματα σε:
- πρώτες ύλες για την παραγωγή λιπασμάτων,
- λιπάσματα,
- ζωοτροφές,
- ωμά δημητριακά παντός είδους και ιδίως σιτάρι ή σμιγάδι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, εδώδιμο φαγόπυρο,
- άλευρα και ιδίως αλεύρια σιταριού ή σμιγαδιού και αλεύρια δημητριακών, στ) ηλίανθο, και
- φυτικά έλαια, εκτός από το ελαιόλαδο, και ιδίως ηλιέλαιο (έλαιο ηλιοτροπίου), φοινικέλαιο και αραβοσιτέλαιο.
Από τη Δευτέρα και εντός 48 ωρών η δήλωση των αποθεμάτων
Πιθανότατα από τη Δευτέρα θα ξεκινήσει η δήλωση των αποθεμάτων σε γεωργικά προϊόντα και πρώτες ύλες, όπως δήλωσε στον ΣΚΑΪ ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Γεωργαντάς υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα έχει πλήρη επάρκεια σε σιτάρι. «Περάσαμε στη Βουλή μια διάταξη με τον υπουργό Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, με την οποία ζητάμε για συγκεκριμένα προϊόντα, κατά βάση για τις πρώτες ύλες, τις ζωοτροφές, τα λιπάσματα, το σιτάρι κλπ., από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, να μας δηλώσουν τα αποθέματά τους. Η σχετική ΚΥΑ θα εκδοθεί τη Δευτέρα κι εντός 48 ωρών πρέπει να δηλωθούν τα αποθέματα και το σημείο, στο οποίο βρίσκονται», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Πρόσθεσε δε ότι η δήλωση αυτή θα πρέπει να επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα, καθώς και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει να δηλωθούν τα αποθέματα σε συγκεκριμένα προϊόντα σε όλη την Ευρώπη.
«Όλο αυτό γίνεται, γιατί ενώ ξέρουμε ότι υπάρχει επάρκεια, πρέπει να υπάρχει και διαθεσιμότητα. Δεν πρέπει κανείς να διανοηθεί ότι μπορεί να κερδοσκοπήσει αυτή την πολύ δύσκολη στιγμή», τόνισε ο κ. ΓεωργαντάςΕρωτηθείς αν η χώρα μας είναι αντιμέτωπη με τον κίνδυνο ελλείψεων σε βασικά προϊόντα, επισήμανε ότι «η Ελλάδα έχει πλήρη επάρκεια σε σκληρό σιτάρι, το οποίο χρησιμοποιείται κατά βάση για μακαρόνια και τα υπόλοιπα σχετικά ήδη».
Όπως εξήγησε, στο μαλακό σιτάρι εισάγουμε περίπου 250.000-300.000 τόνους τον χρόνο από Ουκρανία και Ρωσία και παρά τον πόλεμο η Ουκρανία συνεχίζει και εξάγει έστω και μικρές ποσότητες προς όλες τις χώρες.
Διευκρίνισε δε ότι υπάρχουν πολλές εναλλακτικές αγορές, όπως η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, όπου καθημερινά έρχονται φορτία στη χώρα. «Και βεβαίως υπάρχει και η εναλλακτική αγορά του Καναδά και της Αμερικής, οι οποίες έχουν ενεργοποιηθεί σε ένα βαθμό. Άρα δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για την επάρκεια στο μαλακό σιτάρι», σημείωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
Παράλληλα, ανέφερε ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ζητήσει το μαλακό σιτάρι και ο αραβόσιτος να μπουν στις συνδεδεμένες ενισχύσεις έτσι ώστε να υπάρχει ένα επιπλέον κίνητρο στους αγρότες για την επόμενη περίοδο 2023-2027 για να μπορέσει να καλλιεργήσει.
Σχετικά με το ηλιέλαιο, ο κ. Γεωργαντάς επισήμανε ότι η Ελλάδα έχει μεγάλη παραγωγή σε ηλιοτρόπιο. Ωστόσο, στη χώρα μας το 90% της παραγωγής πηγαίνει για το λεγόμενο βιοκαύσιμο και το 10% για μαγειρική χρήση, γιατί μέχρι τώρα ερχόταν από την Ουκρανία. «Ο ηλίανθος είναι σε μεγάλη ανάπτυξη και υπάρχουν συνεχώς νέες εκτάσεις που καλλιεργούνται. Το επόμενο διάστημα θα υπάρχει μια πλήρης επάρκεια από τις παραγωγές τις δικές μας. Το πλαφόν μπήκε επειδή υπήρχαν πολύ μεγάλες παραγγελίες», πρόσθεσε.