Συνταξιούχοι: Οι αυξήσεις που θα λάβουν από το 2023
Βαθιά το χέρι στην τσέπη για το σύνολο των συνταξιούχων αναμένεται να βάλει η Κυβέρνηση, είτε έχουν προσωπική διαφορά είτε όχι, σύμφωνα και με τα μέτρα που εξήγγειλε στη ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τα οποία κοστολογούνται σε 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ, με τα μέτρα αυτά να αφορούν την πλειονότητα των 2,4 εκατομμυρίων συνταξιούχων και των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων.
Συγκεκριμένα, οι αυξήσεις που θα εφαρμοστούν από 1/1/2023 στις κύριες συντάξεις αφορούν πάνω από τα 2/3 των συνταξιούχων (περίπου 1,6 εκατομμύριο), με το συνολικό δημοσιονομικό κόστος να ανέρχεται σε τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή αναμένεται να ξεπεράσει το 6% και προκύπτει με βάση τον ειδικό συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή του 2022. Η ακριβής εικόνα για το τελικό ύψος των αυξήσεων θα γίνει γνωστή στις αρχές του 2023.
Ας δούμε όμως τις αυξήσεις στις συντάξεις των συνταξιούχων επί του πρακτέου. Αν για παράδειγμα ένας συνταξιούχος χωρίς προσωπική διαφορά που σήμερα λαμβάνει 750 ευρώ το μήνα καθαρά, από 01/01/2023 και με την αύξηση της τάξεως του 6%, θα δει τη σύνταξη του να αυξάνεται κατά 45 ευρώ το μήνα, φτάνοντας στα 795 ευρώ. Το ετήσιο όφελος σε αυτή την περίπτωση είναι 540 ευρώ.
Σε περίπτωση που η αύξηση ανέλθει στο 6,5%, η σύνταξή του αυξάνεται κατά 49 ευρώ τον μήνα φτάνοντας στα 799 ευρώ, με το ετήσιο όφελος να φτάνει τα 588 ευρώ. Αν από την άλλη η αύξηση φτάσει στο 7,5%, τότε θα διαμορφωθεί στα 56 ευρώ το μήνα, ήτοι 806 ευρώ στο σύνολο, με το ετήσιο όφελος να φτάνει τσα 672 ευρώ.
Αν ο συνταξιούχος έχει προσωπική διαφορά που είναι μικρή, της τάξεως των 21 ευρώ και λαμβάνει 1.000 ευρώ καθαρά το μήνα, μία αύξηση 6% υπερκαλύπτει την προσωπική διαφορά και το μηναίο όφελος θα είναι στα 39 ευρώ, ενώ η ετήσια αύξηση υπολογίζεται στα 468 ευρώ. Αν η αύξηση των συντάξεων φτάσει στο 7,5%, τότε η μηνιαία αύξηση θα είναι στα 54 ευρώ και το ετήσιο όφελος στα 648 ευρώ.
Οι αυξήσεις σε πίνακα
Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως υπάρχουν περίπου 60.000 συνταξιούχοι, σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, οι συντάξεις των οποίων δεν έχουν ακόμα επανυπολογιστεί, όμως σε αυτούς θα δοθούν στο σύνολό τους οι όποιες αυξήσεις αποφασιστούν και εν συνεχεία, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία επανυπολογισμού, θα γίνει και η τελική εκκαθάριση, προκειμένου να καθοριστεί η πραγματική αύξηση και θα πιθανά ποσά που πρέπει να επιστραφούν.
Οσο αφορά τους περίπου 800.000 συνταξιούχους που θα δουν είτε λογιστικές αυξήσεις λόγω προσωπικής διαφοράς είτε οριακές αυξήσεις, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, θα ωφεληθούν στην πλειονότητά τους από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Πρόκειται για την κατάργηση της λεγόμενης «φορολογικής εισφοράς αλληλεγγύης», και τα εισοδήματα αυτά των 12.000 ευρώ και άνω δεν αφορούν μόνο συντάξεις αλλά το σύνολο των δηλωθέντων εισοδημάτων ανά συνταξιούχο. Στο πλαίσιο αυτό, οι τελικοί ωφελούμενοι ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο, με συνολικό δημοσιονομικό κόστος 274 εκατ. ευρώ.
Ας το δούμε, όμως, με παράδειγμα. Αν ένας συνταξιούχος με δηλωθέν εισόδημα 22.000 από δύο πηγές, 17.000 ευρώ από συντάξεις και 5.000 από ενοίκια, θα έχει συνολικό ετήσιο όφελος 276 ευρώ. Ο συνδυασμός των δύο μέτρων έχει αρκετούς οφελούμενους.
Έχουμε το παράδειγμα ενός συνταξιούχου, ο οποίος λαμβάνει μηνιαίο μεικτό ποσό σύνταξης 2.500 ευρώ, εκ των οποίων 200 ευρώ αποτελεί προσωπική διαφορά.
- Το 2022 λάμβανε καθαρά στο χέρι, μετά την παρακράτηση ασφαλιστικών εισφορών, εισφοράς αλληλεγγύης και φόρων, 1.822 ευρώ.
- Το 2023, μετά την αύξηση 6% και την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η προσωπική του διαφορά μειώνεται σημαντικά στα 62 ευρώ και ο ίδιος θα λαμβάνει πλέον καθαρά στο χέρι 1.864 ευρώ, ως αποτέλεσμα της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης (ετήσιο όφελος 501 ευρώ).
Εάν η αύξηση είναι της τάξεως του 7,5%, τότε η προσωπική του διαφορά μειώνεται ακόμη περισσότερο, στα 27,50 ευρώ, ενώ το καθαρό ποσό που θα λαμβάνει θα είναι 1.864 ευρώ.
Σε όλα αυτά υπάρχει και η εφάπαξ ενίσχυση 250 ευρώ σε ευάλωτες ομάδες, που αφορά τουλάχιστον 1 εκατομμύριο συνταξιούχους (από 634.000 που ίσχυε πέρυσι) με ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα έως 9.600 ευρώ (έναντι 7.200), ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 16.800 ευρώ (έναντι 14.400) και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ (έναντι 200.000 ευρώ).
Επί του πρακτέου, αυτό σημαίνει ότι ένας συνταξιούχος με ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα 8.000 ευρώ, ενώ πέρυσι δεν πληρούσε τα κριτήρια λήψης της έκτακτης ενίσχυσης των 250 ευρώ, πλέον, με τη διεύρυνση του ανώτατου δηλωθέντος εισοδήματος στις 9.600 ευρώ, θα μπορεί και αυτός να λάβει την έκτακτη ενίσχυση.
Αντίστοιχα, ένας συνταξιούχος με ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 7.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία 250.000 ευρώ, ενώ δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις λήψης της ενίσχυσης των 250 ευρώ κατά την προηγούμενη πληρωμή (το όριο της ακίνητης περιουσίας ήταν 200.000 ευρώ), πλέον, με την αύξηση του ύψους της ακίνητης περιουσίας από τις 200.000 στις 300.000 ευρώ, μπορεί και αυτός να λάβει την έκτακτη ενίσχυση.
Από τα μέτρα που αναφέρθηκαν με βάση τα όσα εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα είναι συνολικά δικαιούχοι 2,3 εκατομμύρια πολίτες και το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 496 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 250 εκατ. ευρώ αφορούν τους συνταξιούχους.
Μια 4η, ήδη νομοθετημένη παρέμβαση έρχεται να βελτιώσει το εισόδημα περίπου 150.000 παλαιών συνταξιούχων με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης, που λόγω του επανυπολογισμού των συντάξεών τους με βάση τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης, το 2023 αναμένεται να λάβουν την 4η δόση της αύξησης.